Plan wydarzeń ?Krzyżaków?
1) Maćko i Zbyszko w karczmie ?Pod Lutym Turem?.
2) Przyjazd dworu księżnej Anny Danuty.
3) Zbyszko oczarowany śpiewem Danusi.
4) Rycerskie ślubowanie Zbyszka.
5) Opowieść o Walgierzu Wdałym.
6) Msza święta w tynieckim klasztorze.
7) Droga do Krakowa.
8) Spotkanie z Powałą z Taczewa.
9) Atak Zbyszka na posła krzyżackiego Lichtensteina.
10) Maćko poprzysięga zemstę Lichtensteinowi.
11) Przyjazd do Krakowa.
12) Uczta na zamku.
13) Skarga Lichtensteina na Zbyszka.
14) Aresztowanie młodzieńca.
15) Sąd i wyrok śmierci.
16) Maćko wyrusza do Malborka z listem do wielkiego mistrza.
17) Narodziny córki Jadwigi i Jagiełły.
18) Śmierć królewn… więcej
Czas i miejsce akcji ?Krzyżaków?
Akcja Krzyżaków rozgrywa się na przełomie XIV i XV wieku. Obejmuje okres dziesięciu lat ? rozpoczyna się latem 1399 roku, a kończy dzień po zwycięskiej bitwie wojsk polsko ? litewskich pod Grunwaldem (15 lipca 1410 roku), w chwili złożenia sztandarów i chorągwi krzyżackich u stóp Władysława Jagiełły. Dokładne określenie czasu akcji jest możliwe dzięki wykorzystaniu przez Sienkiewicza wielu wydarzeń historycznych. Początek akcji ? przybycie Zbyszka i Maćka do gospody ?Pod Lutym Turem? w Tyńcu i spotkanie z dworem księżnej mazowieckiej ma miejsce kilkanaście dni przed n… więcej
Główne wątki ?Krzyżaków?
Akcja powieści Henryka Sienkiewicza oparta jest na kilku wątkach:
1. Zemsta Juranda ? Jurand ze Spychowa podczas napadu Krzyżaków na dwór księcia mazowieckiego Janusza utracił ukochaną żonę – zmarła ze strachu, kiedy Krzyżak chciał przytroczyć ją do uprzęży konia. Rycerz przez wiele lat mści się na braciach zakonnych, jest dla nich postrachem, siejąc spustoszenie w przygranicznych grodach czy stając do pojedynku z Krzyżakami. Ostatecznie ugina się pod przemocą Zakonu, kiedy bracia zakonni porywają jego jedyne dziecko, Danusię. Okaleczony przez Zygfryda de Lve, dzięki pomocy Maćka z Bogdańca i Jagienki dociera do Spyc… więcej
Motywy literackie w ?Krzyżakach? Henryka Sienkiewicza
Motyw buntu ? Jurand ze Spychowa buntuje się przeciwko Krzyżakom, którzy w brutalny sposób przyczynili się do śmierci jego ukochanej żony. Przez wiele lat prowadzi samotną walkę z braćmi zakonnymi, siejąc wśród nich postrach i będąc niepokonanym przeciwnikiem.
Motyw cierpienia ? cierpienie dla Juranda ze Spychowa staje się powodem zemsty na Krzyżakach. Rycerz stara się znaleźć ukojenie po śmierci żony, prowadząc prywatną wojnę z braćmi zakonnymi. Jego udrękę potęguje porwanie jedynej córki. Pod wpływem tragicznych przeżyć zmienia się i w cierpieniu odnajduje przymierze z Bogiem. Dla Jagienki cierpienie wynikaj… więcej
Kompozycja i artyzm powieści Henryka Sienkiewicza ?Krzyżacy?
Kompozycja powieści została podporządkowana wymowie ideowej dzieła. Sienkiewicz z dużą dokładnością odtworzył wydarzenia historyczne przełomu XIV i XV wieku, ukazując podłoże konfliktu polsko ? krzyżackiego. Równie wiernie ukazał średniowieczne życie i obyczajowość minionych czasów.
Powieść Henryka SienkiewiczaKrzyżacy bardzo szybko zyskała ogromną popularność i uznanie szerokiej rzeszy czytelników. Miłośnicy twórczości pisarza z łatwością doszukiwali się pewnej schematyczności kompozycyjnej, charakterystycznej dla stylu pisarskiego autora Trylogii. Sienkiewicz po raz kolejny mistrzowsko połączy… więcej
Geneza ?Krzyżaków?
Pomysł napisania powieści z czasów krzyżackich narodził się w wyobraźni Henryka Sienkiewicza już w roku 1865, kiedy to pisarz, zatrudniony jako guwerner w Poświętnem, rozpoczął pracę nad szkicem historycznym Spytko z Melsztyna. Do młodzieńczej koncepcji powrócił po wielu latach podczas tworzenia Quo vadis i Rodziny Połanieckich. W roku 1892 w prasie pojawiły się informacje, że autor Trylogii przystąpił do pisania nowej powieści historycznej, której akcja osadzona będzie w realiach XV wieku. W tym czasie Sienkiewicz rozpoczął zbieranie materiałów do dzieła, które miało być napisane R… więcej
?Krzyżacy? jako powieść historyczna
Sienkiewicz w powieści grunwaldzkiej wiernie ukazał wydarzenia historyczne z przełomu XIV i XV wieku, wprowadził w tok powieści postacie historyczne oraz oddał realia życia rycerzy w średniowieczu.
Stefan Kulczycki w rozprawie Rzeczywistość historyczna wyróżnił trzy rodzaje powieści historycznej: ?pierwszy, w którym fakty historyczne tak przytłaczają treść utworu i życie jego bohaterów, że właściwie powieść staje się zbeletryzowaną historią; drugi, w którym historia istnieje tylko z nazwy i daty, ale ludzi i ich dzieje nie pasują do epoki, są bądź współcześni czasom autora, bądź istnieją poza czasem … więcej
Obraz rycerstwa w powieści Henryka Sienkiewicza
Henryk Sienkiewicz w powieści Krzyżacy ukazał kontrastowy obraz rycerstwa polskiego i krzyżackiego.
Rycerstwo polskie przedstawione zostało w sposób nieco wyidealizowany. Autor, charakteryzując poszczególne postacie, zarówno historyczne, jak i fikcyjne, kładł nacisk na wyróżnienie cech, którymi odznaczał się ten stan. Bohaterowie tacy jak: Maćko z Bogdańca, Zbyszko, Powała z Taczewa czy Zyndram z Maszkowic odznaczają się prawością, szlachetnością, prawdomównością, odwagą, wiernością w przyjaźni, posłuszeństwem wobec króla i dbałością o dobro ojczyzny. Maćko z Bogdańca reprezentuje typ rycerza szlachcica ?… więcej
Obraz Zakonu Krzyżackiego w powieści Sienkiewicza
Obraz Zakonu Krzyżackiego w powieści Henryka Sienkiewicza wyłania się z postępowania braci zakonnych, relacji innych bohaterów a także z rozmyślań wielkiego mistrza Konrada von Jungingena.
Sienkiewicz w Krzyżakach ukazał obraz Zakonu Krzyżackiego pod rządami Konrada von Jungingena. Scharakteryzował wewnętrzną strukturę Zakonu, metody działania oraz okrucieństwo wobec poddanych.
Zakon na przełomie XIV i XV stulecia był ogromną potęgą, bogatą, świetnie zorganizowaną wewnętrznie, lecz zasady postępowania rycerzy krzyżackich były dalekie od tych, które ślubowali: posłuszeństwa, czystości i ubóstwa. Zbyszko z Bogdańca tak opowiad… więcej
Realia i obyczaje średniowiecza w ?Krzyżakach?
Akcja powieści Henryka Sienkiewicza Krzyżacy przenosi czytelnika w realia średniowiecznej Polski. Autor, dzięki materiałom źródłowym, w pełni oddał życie rycerzy zprzełomu XIV i XV wieku, ludzką mentalność, zróżnicowanie społeczne, obyczaje i wierzenia ludowe minionych czasów.
Dzięki powieści Henryka Sienkiewicza, czytelnik zapoznaje się z realiami średniowiecznej Polski. Pisarz ukazał zróżnicowanie stanowe, życie ówczesnych rycerzy oraz obyczaje i zwyczaje epoki. Dzięki temu dzieło nabiera również wartości poznawczej, uzupełniając wiedzę odbiorcy o życiu ludzi na przełomie XIV i XV wieku.
Ówczesna ludność… więcej
Ekranizacja ?Krzyżaków?
W 550 rocznicę bitwy pod Grunwaldem, 17 lipca 1960 roku , w Olsztynie odbyła się premiera filmu Krzyżacy, będącego adaptacją powieści Henryka Sienkiewicza. Ekranizacja przeszła do historii filmu polskiego jako setny film wyprodukowany w Polsce Ludowej i jednocześnie jako pierwszy polski film widowiskowy. Krzyżacy w reżyserii Aleksandra Forda i Karola Chodury szybko zyskali szeroką rzeszę widów, wzbudzając zachwyt takimi walorami, jak: szeroki, panoramiczny ekran, kolor czy też świetnie zrealizowane sceny batalistyczne. Film potwierdził również ciągłą popularność powieści Sienkiewicza.
Okazało się, że zarówno książka… więcej
O ?Krzyżakach? powiedzieli?
Maria Konopnicka w O ?Krzyżakach?: ?Ogromna dalekość dziejowa i ogromna uczuciowa bliskość ? oto dwa naczelne momenty Krzyżaków. Dalekość tkwi w ludziach, w rzeczach, w wypadkach i otwiera przed nami głęboką, skroświekową perspektywę, w którą gdy patrzeć chcemy, duch nasz rzuca się w nią jak wicher i jak płomień. Tak potężnie i niepowstrzymanie przyciąga nas, porywa uczuciowa bliskość, wypełniająca epickie przestrzenie czasu dramatem żywym, rozgrywającym się od dni prastarych aż po Grunwald i od Grunwaldu aż po dzień dzisiejszy. Której potęgi nie ma w sobie ani Potop, ani Pan Wołodyjowski, ani Ogn… więcej
