Na początku swego istnienia państwo rzymskie pozostawało daleko w tyle za Grecją – kolebką antycznej kultury. W późniejszym okresie rzymianie dogonili Greków ,a w niektórych dziedzinach nawet ich prześcignęli. Okres cesarstwa był pod względem kulturalnym bogatszy i ciekawszy ,aniżeli okres republiki. Jednakże to właśnie w czasach republiki w roku 451 pne zostało spisane pierwsze na świecie prawo tzw.”12 tablic” , które miało służyć ochronie plebejuszy. Zostało ono wystawione na widok publiczny dopiero w 449 pne. To właśnie Rzymianie byli prekursorami prawa. Zakładano szkoły dla prawników , dynamicznie rozwijało się sądownictwo .
W okresie republiki możemy wyróżnić trzech wybitnych pisarzy Lukrecjusza ,który napisał dzieło „o stanie rzeczy” (twierdził ,że świat jest nieskończony i nikt go nie stworzył) , Marka Tuliusza (był mówcą ,napisał tysiące listów) oraz Katulusa. Najwybitniejszymi przedstawicielami literatury okresu cesarstwa byli natomiast : Wirgilusz (autor sielanek , georgik oraz rzymskiej epopei Eneidy) ,Horacy (satyryk ówczesnych czasów) oraz Nassom. W dziale historiografii znamy wybitnych pisarzy , jak Tytus Liwiusz , Plutarch ,czy Swetoriusz.
W okresie cesarstwa Rzym dzielił się na helleński wschód i romański zachód. Na zachodzie budowano domy na wzór rzymski , wystrajano je po rzymsku oraz ubierano się tak ,jak w Rzymie. Na wschodzie obyczaje , ubiór ,budownictwo czerpane były z wzorów greckich.
Rzymianie byli znakomitymi konstruktorami , czego niezbitymi dowodami są m.in. akwedukty ,czy most na Dunaju o długości 1,1 km. Najczęściej budowali dwupiętrowe akwedukty; na pierwszym piętrze przechodzili ludzie oraz przejeżdżały pojazdy , takie jak rydwany , natomiast na górze ustawione były rury ,którymi płynęła do miasta woda. Akwedukty były doskonałe pod względem technicznym ,niektóre z nich są nadal używane ! Budowali katakumby ,czyli grobowce pierwszych chrześcijan. Znajdowały się one w podziemiach. Niektóre z nich przetrwały do dzisiejszych czasów .Na cały świat słynne są takie rzymskie budowle jak Koloseum ,czy grób cesarza Oktawiana Augusta.
W odróżnieniu od Greków ,Rzymianie nie przejawiali zainteresowania filozofią . Choć w niektórych rejonach kraju popularna była grecka filozofia stoicka.
Rzymianie jako pierwsi rozpowszechnili na tak dużą skalę religię chrześcijańską. Na początku Rzymianie ,tak jak i Grecy wierzyli w wielu bogów (prawie każdy grecki bóg miał swojego rzymskiego odpowiednika ).Bogowie rzymscy nie byli jednak przedstawiani jako ludzie ,lecz jako przedmioty .Jednak ponieważ Rzym był państwem bardzo zróżnicowanym ,to pod koniec 100 pne ludzie zaczęli się „odwracać” od wielobóstwa ,często było tak ,że każde miasto miało jednego boga. Zdarzało się również ,że Rzymianie przejmowali bogów wschodnich. Na początku naszej ery zaczął nauczać Jezus ,który twierdził ,iż jest Synem Bożym , Mesjaszem . Jego nauki zaczęły zgromadzać coraz większą liczbę zwolenników , co nie podobało się władzom Rzymu . Doprowadzili oni do ukrzyżowania Jezusa. Mimo ,iż Jezus nie żył, Chrześcijaństwo rozpowszechniało się dalej , ponieważ nauczali uczniowie Chrystusa. W Rzymie bardzo niechętnie patrzono na chrześcijan ,uważano ich za niebezpiecznych , toteż byli oni prześladowani . Jednak w obliczu śmierci nie zaprzeczali swej wiary , co bardzo imponowało rzymianom. Widząc jak wielka jest potęga nowej religii w 313 r cesarz Teodozjusz Wielki uznał Chrześcijaństwo na równi z innymi religiami. Później uznano je jako główną religię Rzymu i zaczęto prześladować pogan. W tenże sposób narodziła się największa religii świata.
