Kultura starożytnych Greków

 

 

 

Pierwszą cywilizacją , która pojawiła się w basenie Morza egejskiego była cywilizacja Kreteńczyków . Pojawiła się ona w neolicie w mieście Knossos ok.6100 p.n.e. . Największymi osiągnięciami tej kultury były :żarna , garncarstwo, miasta , dwukomorowe groby , obrządek pogrzebowy . 2000 p.n.e zaczęto używać miedzi (wytwarzano piły , podwójne toporki , sztylety). Królem Krety był Minos. W stolicy Knossos , która była centrum kulturalnym i gospodarczym państwa , był legendarny labirynt dla syna Minosa – Minotaura. Szczyt kultury kreteńskiej przypada około roku 1600 p.n.e. , kiedy to odbudowano wielopiętrowe domy z pomieszczeniami gospodarczymi i WC , brukowane ulice , które najprawdopodobniej zostały zniszczone przez wybuch wulkanu lub trzęsienie ziemi . Upadek tej kultury nastąpił w wyniku załamania na Krecie w 1200 p.n.e.

Kolejną ważną kulturą była kultura mykeńska. Największych odkryć dotyczących tej kultury dokonano w XIX wieku (18500 . Największe osiągnięcia to : żegluga , garncarstwo i doskonale rozwinięty handel morski . Na Akropolu (najwyższe wzniesienie) wybudowano cudowny pałac . Wejście do niego „strzegła” brama dwóch lwów . W środku znajdowały się bogate malowidła na ścianach i sufitach. Pałac składał się z dwóch części : mieszkalnej i sakralnej. U stóp Akropolu było małe miasto z grobowcami królów .Z kultury mykeńskiej wywodzi się słynna historia o Troi. Upadek tej kultury nastąpił przez wędrówki ludów.

Kultura grecka była jedną z najoryginalniejszych i najwspanialszych kultur wszystkich państw starożytności . Zwłaszcza teatr grecki jest godny odnotowania. Wszystko zaczęło się od pieśni pochwalnej ,ku czci boga Dionizosa – dytyrambu. Następnie poprzez obrządek Dionizji wykształcił się teatr grecki. Największy był w Atenach , który mieścił 30000 ludzi. W budowie teatru wyróżniamy: 1) orchestrę ,czyli miejsce dla chóru przebranego w kozie skóry (wyróżniano przewodnika chóru – wodzireja) 2) proskenion ,czyli miejsce dla aktorów 3) skene – szopa , na której wieszano dekoracje i gdzie przebierali się aktorzy. Aktorami byli wyłącznie mężczyźni , którzy występowali w maskach. Na scenie wystawiano dramaty i komedie. Najsłynniejsi Greccy dramaturdzy to : Ajschylos (napisał m.in. „Persowie” , „Błagalnice” , „Prometeusz w okowach”) , Sofokles („Król Edyp” , „Antygona” ) oraz Eurypides ( „Cyklop”) . Najbardziej znanym komediopisarzem był Arystofanes (napisał 400 komedii m.in. „Żaby” , „Chmury”). Żyli wtedy także dwaj słynni historycy .Pierwszy Herodot opisywał wojnę persko-grecką , jednak nie potrafił jej wytłumaczyć naukowo , widział w tym działanie bogów . Drugim był Tukidydes opisujący wojnę peloponeską (tłumaczył ją naukowo). Najsłynniejszym epikiem greckim był Homer , autor dwóch eposów : „Iliada” oraz „Odyseja”. Najznakomitsi poeci to :Anakreont, Tyrteusz i Safona.

W architekturze wykształciły się trzy style kolumn : dorycki, joński i koryncki. Najznakomitsze dzieło greckiej architektury to akropolski pałac. W tamtych czasach budowano głównie z kamienia i marmuru.

Grecja mogła się poszczycić aż czteroma słynnymi rzeźbiarzami . Najsłynniejszy to Fidiasz , autor m.in. wspaniałego posągu Dzeusa. Drugi z nich , to Lizyp , rzeźbiący ludzi przy pracy , trzeci Myron rzeźbiący sportowców (autor słynnego „Dyskobola”) , a ostatni to Poliklet.

W malarstwie wyróżniającymi się postaciami byli Apollonor i Poliglot- stosowali oni sztukę światłocienia. Najbardziej znane w malarstwie greckim są jednak malowidła na wazach , przedstawiano na nich wojny ,życie codzienne i mitologię.

Muzyka była grana na lutni i lirze. Pisali ją Euklides i Pitagoras.

Kolejny ważny punkt greckiej kultury , to filozofia. W Grecji żyli sofiści ,którzy nauczali jej za pieniądze. Najsłynniejsi filozofowie to Sokrates ( najsłynniejsze powiedzenia : „Wiem ,że nic nie wiem” , „Poznaj samego siebie ” ; skazany niesłusznie na śmierć) oraz jego uczniowie Platon i Arystoteles . Inni filozofowie to Tales z Miletu ,Demokryt z Efezu i Heraklit z Abdery.

Grecy wierzyli w wielu bogów , którzy żyli pod postaciami ludzi , lecz byli nieśmiertelni i mieszkali na górze Olimp. Najważniejszym z bogów był oczywiście Dzeus. Inni to np.: Hades , Posejdon , Hera ,Atena, Apollo ,Eros, Ares itd.

Wszystkie sztuki greckie miały charakter sakralny .Centrum kultury Grecji były Ateny.