Manifesty i programy poetytckie dwudziestolecia miedzywojennego. Skamander – nazwa od mitologicznego zródla Skamander; glosili postulat bezprogramowosci – ideal mlodosci, sily twórczej i przyjazni mial zastapic manifesty programowe. Odrzucali patos i wielkie tematy narodowe, mit twórcy – mesjasza i kult talentu. W poezji dominuja tematy czysto poetyckie : wiosna, milosc, radosc zycia. Nalezeli: Julian Tuwim, Antoni Slonimski, Jan Lechon, Jaroslaw Iwaszkiewicz, Kazimierz Wierzynski. Futurysci – do grupy Futurystów warszawskich nalezeli: Anatol Stern i Aleksander Wat, natomiast do krakowskich (Klub Futurystów Katarynka): Tytus Czyzewski, Bruno Jasienski, Stanislaw Mlodozeniec. Program opieral sie na eksperymentach formalnych – równoleglym zapisie wersów, odrzuceniu ortogragfii; haslo: slów na wolnosci czyli uwolnionych regul skladni i logiki. Wiara w przyszlosc, uwolnienie od przeszlosci, mitów narodowych – na wzór futuryzmu wloskiego i radzieckiego. Awangarda krakowska – sklad: Tadeusz Peiper, Julian Przybos, Jan Brzekowski i Jalu Kurek. Uwazali, ze sztuke nalezy dostosowac do cywilizacji, jej wiodacymi tematami powinny byc: Miasto, Masa, Maszyna (program Trzech M ). W kompozycji dazenie do maksymalnej skrótowosci i skondensowania znaczen, haslo: najmniej slów , metafora nadrzednym chwytem poetyckim. Wedlug Przybosia – wiersz ma sie skladac z samych puent . Druga awangarda (lubelska, pózniej w Warszawie) – sklad: Józef Czechowicz, Zbigniew Bienkowski, Stanislaw Pietak. Przejmuja oni od awangardy krakowskiej poetyke skrótu i kondensacji znaczen, natomiast uznaja tematy tradycyjne w poezji: piekno pejzazu, temat wiejski – ukazanie na zasadzie marzen sennych lub skojarzen. Krytykuja model poetycki Skamandra.Kwadryga – skupiona wokól pisma o tym samym tytule w Warszawie grupa poetów: Stanislaw Dobrowolski, Wladyslaw Sebyla, Lucjan Szenwald, Konstanty Ildefons Galczynski. Program: wizja sztuki uspolecznionej, której tematem glównym jest krytyka rzeczywistosci, niesprawiedliwosci spolecznej. W poezji glosza prostote formalna. Zagary – od tytulu pisma w Wilnie (nazwa regionalna chrustu na ognisko). Sklad: Czeslaw Milosz, Teodor Bujnicki, Jerzy Putrament i Jerzy Zagórski. Glosza oni katastrofizm – w przekonaniu o koncu i kryzysie istniejacego swiata i jego ideologii. Wplywa to na symboliczno – wizyjne przedstawianie swiata w poezji.
