Menelaos (gr. ÎξνÎÎťÎąÎżĎ MenĂŠlaos, łac. Menelaus) â król Sparty i uczestnik wojny trojańskiej w mitologii greckiej i Iliadzie Homera.
Uchodził za syna Atreusza i Aerope. Był bratem Agamemnona oraz mężem Heleny, z którą miał córkę Hermionę.
Po zdobyciu miasta, odzyskawszy Helenę, wrócił z nią do Sparty. Menelaos znajdował się pod opieką bogini mądrości i oręża – Ateny. Żył długo u boku Heleny, która po jego śmierci została wygnana z miasta. Uważany jest za jednego z herosów. Wybaczył Helenie niewierność po latach.