Ludzie odbywają różnego rodzaju migracje, czyli zmiany miejsca pobytu. Wyjazd ludności z danego terenu nazywamy emigracją, a wyjeżdżające osoby emigrantami. Przyjazd ludności nazywa się imigracją, a przyjeżdżających – imigrantami. Ze względu na przyczyny wyróżnia się migracje ekonomiczne i pozaekonomiczne. Motywem migracji ekonomicznych jest chęć znalezienia dobrze płatnej pracy, lub w ogóle pracy i polepszenia materialnych warunków życia (np. opozycja władz, ucieczka przed prześladowaniem, więzieniem), religijnymi, społecznymi (np. łączenie rodzin ) i innymi.
Ze względu na kierunek migracje można podzielić na:
– wewnętrzne ( krajowe ), odbywające się w obrębie jednego państwa. W większości krajów migracje wewnętrzne odbywają się głównie ze wsi do miast;
– zewnętrzne ( zagraniczne ), tj. wyjazdy za granicę i przyjazdy z zagranicy. Stałe i okresowe migracje zewnętrzne odbywają się przede wszystkim z państw o niższym poziomie rozwoju do państw wysoko rozwiniętych gospodarczo.
Pod koniec i po zakończeniu II wojny światowej wystąpiły największe w historii naszego kraju migracje ludności. Wymieńmy tylko te główne:
– Emigracje ludności niemieckiej z polskich ziem północnych i zachodnich ( ok. 7 mln ).
– Wymiana ludności między Polską a ZSRR. Do Polski przybyło około 2 mln osób z przed wojennych ziem polskich, do ZSRR wyjechało ok. 0,5 mln Ukraińców, Białorusinów, Litwinów.
– Emigracja większości pozostałych przy życiu Żydów do Izraela.
– Powrót do kraju części Polaków rozsianych po świecie na skutek wojny.
Wielkie migracje zagraniczne po wojnie zakończyły się około 1949 roku. W latach 1950-1956 władze nie wyrażały zgody na wyjazdy za granicę. Po 1956 roku nastąpiło ożywienie emigracji zagranicznej. Objęła ona m.in. około 700 tys. Osób, które wyjechały do Republiki Federalnej Niemiec w ramach tzw. ” akcji łączenia rodzin „.
Saldo migracji, czyli różnica między wielkością imigracji a emigracji, jest ujemna. Znacznie więcej ludzi z Polski emigruje, niż do nas imigruje.
W ostatnich latach bardzo zmalała wielkość emigracji z Polski. Jest to związane przede wszystkim z tym, że państwa wysoko rozwinięte, do których chcieliby wyjechać emigranci, na ogół nie wyrażają zgody na ich przyjęcie.
Skutki migracji po II wojnie światowej to głównie przeludnienia i wyludnienia na obszarze powojennej Polski. Z przeludnieniami wiąże się oczywiście wzrost bezrobocia. Co ma niestety negatywny wpływ w stosunku do państwa. Natomiast wyludnienia powodują brak
” siły roboczej ” . W związku z tym brak inwestycji przez inwestorów zarówno krajowych jak i zagranicznych na danym obszarze. To, że obywatele państw zagranicznych rzadko, bo prawie wcale nie przyjeżdżają do Polski świadczy o niskim poziomie rozwoju gospodarczego naszego państwa. Zmniejsza to ilość potencjalnych inwestorów zagranicznych w naszym państwie. Skutki migracji są zazwyczaj negatywne w stosunku do państwa, chyba, że migracje w tym przypadku wewnętrzne mają za zadanie równomiernie rozmieścić ludność danego państwa, co jest praktycznie rzecz biorąc niemożliwe.