CYPRIAN KAMIL NORWID OSTATNI PRZEDSTAWICIEL POKOLENIA ROMANTYKOW MŁODSZEGO O PONAD 20 LAT OD MICKIEWICZA FREDRY ORAZ MALCZEWSKIEGO.URODZONY W UBOGIEJ RODZINIE 24 WRZESNIA 1821 ROKU. DEBIUTOWAŁ W SZCZYTOWYM OKRESIE ROMATYZMU ORAZ W ZMOŻONYCH REPRESJACH PO POWSTANIU LISTOPADOWYM.TA SYTUACJA HISTORYCZNA WPŁYNEŁA ZARÓWNO NA LOSY POETY POPRZEZ POCZUCIE POKOLENIOWEJ ODRĘBNOSCI I ŻYCIE NA EMIGRACJI: JAK I NA UKSZTAŁTOWANIE SIĘ JEGO WARSZTATU POETYCKIEGO.NORWID POSŁOGIWAŁ SIĘ PRZEMILCZENIEM SYMBOLIKĄ I IRONIĄ, DLATEGO NIE BYŁ ROZUMIANY I DOCENIONY PRZEZ WSPÓŁCZESNYCH PISARZY.POWTA UWAZAŁ ZE WIELE WYRAZÓW ULEGŁO DEWOLUACJI WIEC PROBOWAŁ PRZYWRÓCIĆ IM WŁAŚCIWE ZNACZENIE, CO CZĘSTO NIE BYŁO JASNE DLA CZYTELNIKÓW.OPEROWANIE PRZEZ POETĘ NEOLOGIZMAMI BYŁO CAŁKOWITĄ NOWOŚCIĄ W LITERATÓRZE ROMANTYCZNEJ, PODOBNIE JAK POSŁOGIWANIE SIĘ SYMBOLEM, O KTÓRYM JUŻ WSPOMINAŁEM, KTÓRY PEŁNIŁ ROLE GŁOWNEGO ŚRODKA WYRAZU ARTYSTYCZNEGO.UTRWALONE PRZEKONANIE W LITERATURZE ROMATYCZNEJ ZE WIESZCZ JEST WYBITNĄ JEDNOSTKĄ WYRASTAJACA PONAD ZWYKŁYCH ZJADACZY CHLEBA ODNAJDUJE SIĘ W JEGO TWÓRCZOŚCI O KTOREJ DZIŚ BĘDĘ MÓWIŁ
ZE SPÓŚCIZNY PO POECIE POZOSTAŁY NAM ROŻNE DZIEŁA W ROZNYCH GATUNKACH LITERACKICH POCZĄWSZY OD LIRYKI POPRZEZ POEMATY NOWELE TRAKTAYTY ESEJE ORAZ DRAMATY.ZACZYNAJAC ANALIZE CHARAKTERYSTYKE JEGO TWORCZOŚCI CHCE ZACZĄC OD UTWORU LIRYCZNEGO POŚWIECONEGO WIELKIEMU CZŁOWIEKOWI POD TYT ?BEMA PAMIĘCI ŻAŁOBNY RAPSOD ? WIERSZ JEST NAPISANY PO SMIERCI GEN JÓZEFA BEMA BOHATERA POWSTANIA LISTOPADOWEGO PÓŻNIEJ WODZA WOJSK WEGIERSKICH W WALCE O WOLNOSC ZANIM JEDNAK ZACZNĘ OMAWIAC WIERSZ PRAGNE WSPOMNIEC, IŻ GEN BEM POD KONIEC ZYCIA PRZYJOŁ WIARĘ MOCHAMETAŃSKA SŁUZYŁ W ARMI TURECKIEJ WALCZYŁ O WOLNOŚĆ ROZNYCH NARODÓW WIEC DLA NORWIDA TEN RYCERZ- BOHATER BYŁ OBYWATELEM ŚWIATA. NORWID UTWIERDZONY BYŁ, IŻ POGRZEB, KTÓRY JEST OPISANY W WIERSZY DLA TEK WIELKIEGO CZŁOWIEKA MÓSI BYĆ WYJATKOWY I TAKĄ WIZJE ZAWIERA WŁASNIE TEN UTWÓR NAZYWANY PRZEZ WIESZCZA RAPSODEM W OBRZĄDKU POGRZEBOWYM BEMA WYKORZYSTANE ZOSTAJA ELEMENTY POGRZEBÓW RÓZNYCH NARODÓW I RÓZNYCH WYZNAŃ.SWEGO BOHATERA ZEGNAJA NIE TYLKO POLACY, LECZ WEGRZY TURCY, CHRZEŚCIJANIE I MOCHAMETANIE JÓZEF JEST ŻEGNANY W OBRZEDACH SŁOWIAŃSKIM POPRZEZ PALENIE WONNYCH ZIOŁ GERMAŃSKIM PROPORCE BICIE W TARCZE, GŁOSY TRĄB. MALUJĄC WIZJE PRZEZ AUTORA WYKORZYSTANE ZOSTAJA ELEMENTY PLASTYKI MUZYKI I SYMBOLIKI.WRAZENIA SŁUCHOWE POBUDZAJA ODGŁOSY TRAB BICIE W TARCZE I TOPORY SZLOCH KOBIET PŁACZEK, KTÓRE DODATKOWO TŁUKĄ NACZYNIA GLINIANE RYTMICZNY STUKOT KROKÓW LUDZKICH. NATOMIAST BOGATA KOLORYSTYKA PRZEMAWIA DO WARTOŚCI WZROKOWYCH ZIELEŃ WAWRZYNU CZERWONE CHORĄGWIE ZŁOTE TARCZE BŁĘKIT NIEBA.CAŁA WIZJA ZOSTAJE UKAZANA W NIEKOŃCZĄCYM SIĘ RUCHU JÓZEF BEM JEST DLA WIESZCA SYMBOLEM IDEII NARODOWOWYZWOLEŃCZEJ WIEĆ CIAŁO JEGO NIE MOŻE BYĆ ZŁOZONE W GROBIE ORSZK PRZEKRACZA ?CZELUŚCIE CZARNE, ABY POBUDZIĆ DO WALKI NARODY UJARZMIONE IDEA NARODOWOWYZWOLEŃCZA SPOWODUJE ZE: ?AZ SIĘ MURY JERYCHA POROZWALAJĄ JAK KŁODY SERCA ZMDLAŁEOCUCĄ PIEŚŃ Z OCZU ZGARNA NARODY ? PODSUMOWUJĄC WIERSZ MOŻEMY DOSTRZEC, IŻ POETA POPRZEZ ZASTOSOWANIE SYMBOLIKI I PLASTYKI ORAZ DOSKONAŁEGO OPISU ZDAZEŃ UŚWIADAMNIE NARODOWI, IŻ ABY COS OSIĄGNĄC NALEŻY WALCZYC TAK JAK GEN BEM.PODOBNIE JEST Z WIERSZEM POD TYT ?FORTEPIAN SZOPENA ? GDZIE POETA OPISUJE W NIM EPIZOD Z POWSTANIA STYCZNIOWEGO I WYRZUCANY Z OKNA INSTRUMENT.FORTEPIAN, KTÓRY GŁOSIŁ POLSKE, KTÓRY WYRAZIŁ JEJ MIŁOSĆ PIĘKNO I SWIETOŚĆ RUNOŁ NA BRUK Z GRANITU! OBURZENIE POETY SPOWODOWANE TYM HANIEBNYM CZYNEM WYRAŻNIE BRZMI W SŁOWACH WIESZCZA I ŁACZY SIĘ Z OBRAZEM WSPANIAŁEJ APOTEOZY GENIALNEGO PIANISTY ?IDEAŁ SIĘGNOŁ BRUKU ?KOLEJNYM UTWOREM, O KTÓRYM NALEŻY WSPOMNIEC ANALIZUJĄC MOTYWY TWORCZOSCI NORWIDA JEST WIERSZ POD TYT ?PIÓRO? UTWÓR TEN MA CHARAKTER PROGRAMOWY GDYZ OKRESLA ZADANIA POLSKIEJ POEZJI POETA ZWRACA SIĘ DO PIÓRA PISZACEGO POEZJE ? NIE BĄDŹ PAPUGĄ UCZUĆ ANI MARZEŃ KRASKĄ DO ZDNEJ CZAPKI KLAMRĄ NIE PRZYKUJ SIĘ ZŁOTĄ? TAK WIEC ZADANIEM POEZJI OWYCH CZASÓW BYŁO GŁOSZENIE PRAWDY BYCIE NIE ZALEZNĄ I ORGINALNA WIERSZ TEN DOSKONALE UKAZUJE ?NAUCZA ZE POEZJA NIE MOŻE BYĆ PROPAGATORKA JAKIEJS PARTJI ?CZAPKI? NIE MOŻE PEŁNIC ROLI SŁUŻEBNEJ ?BYĆ PRZYKÓTĄ?. PJĘKNY I NOSTALIGICZNY JEST WIERSZ WIESZCA ?MOJA PIOSNKA? POWSTAŁ ON W NOWYM YORKU I WYRAZA TESKNOTĘ POETY ZA KRAJEM.OJCZYZNA JAWI MU SIĘ JAKOKRAJ IDEALNY, ZAMIESZKAŁY PRZEZ SZCZERYCH SZLACHETNYCH WRAZLIWYCH LUDZI PODNOSZĄ ONI Z ZIEMI ?KRYSZYNE CHLEBAKTÓRY UWARZAJĄ ZASWIĘTOŚC NIE NISZCA GNIAZD BOCIANICHH POZDRAWIAJA SIĘ CIEPŁYMI SŁOWAMI STYLIZOWANYMI NA MODLITWĘ ORAZ PRZYWODZĄCYMI ROWNIE SMUTNY WIERSZ SŁOWACKIEGO.KAZDA ZWROTKA SŁOWACKIEGO KOŃCZY SIĘ WYZNANIEM ?SMUTNO MI BOŻE? W WIERSZU NORWIDA TAKIM REFRENEM STAJE SIĘ WYZNANIE ?TESKNO MI PANIE?.POETA W KAZDYM NIEMAL UTWORZE USWIADAMIAŁ CZYTELNIKOWI ZE WINIEN BYĆ WSPÓŁTWÓRCĄ DZIEŁA LITERACKIEGO A POSTEPUJAC ZA TOKIEM MYSLENIA POWINIEN DOPEŁNIAC LUB WZBOGACAĆ WŁASNYMI WARTOSCIAMI, TĘ MYŚL, DOSKONALE ODDAJE CYKL WIERSZY ZATYTUŁOWANY ?VADE MECUM? (IDZ ZE MNA).WYZNANIE I AKCEPTOWANIE ZRÓZNICOWANEJ I WEWNĘTRZNEJ JEDNOSCI ŚWIATA POZWALAJA MU SWOBODNIE WIĄZAĆ DZIEŁO GRECKIEGO I RZYMSKIEGO ANTYKU Z CHRZESCIJANSKA TRADYCJA. DLATEGO TEZ HISTORIE TRAKTOWAŁ, JAKO ZYWA WPÓŁCZESNOSC, JAKO DZIŚ TYLKO, CO KOLWIEK DALEJ (PRZESZŁOŚĆ). Z KRYTYCZNYM DYSTANSEM NORWID PODCHODZIŁ DO PROBLEMATYKI, KTÓRĄ ZYŁA POLSKA EMIGRACJA.PRZECIWSTAWIAŁ SIĘ OGRANICZANIU SPRAWY NARODOWEJ DO BEZWGLEDNEGO NAKAZU WALKI O MNIEPODLEGŁOŚĆ I MAJESTATYCZNYCH KONCEPCJI ZBAWIENIA LUDZKOŚCI WYUWAŁ W SWEJ TWÓRCZOSCI IDEAŁY CZŁOWIECZEŃSTWA USIŁOWAŁ PRZEZWYCIEZAĆ EMIGRACYJNĄ IDEOLOGIĘ OPARTĄ NA MARTYROLOGII I IDEACH MESJANIZMU (UZNAJAC WIELKOSĆ I KONIECZNOŚC NIEUSTANNEJ REALIZACJIOGÓLNOLUDZKICH IDEII WOLNOSCI I MESTWA) INACZEJ NIŻ ROMATYCY DEFINIOWAŁ POJECIE OJCZYZNY W MEMORIALE O MŁODEJ EMIGRACJI TWIERDZIŁ ZE OJCZYZNA JEST TO WIELKI ZBIOROWY OBOWIĄZEK.POJĘCIE TO BYŁO WIAZANIEM NIE TYLKO Z TRADYCJAMI NARODOWYMI CIERPIEŃ PONIESIONYCHW WALKACH O WOLNOSC, ALE PRZEDEWSZYSTKIM Z DZIEDZICTWEM KULTÓROWYM CAŁEJ LUDZKOSCI WIDAC TO W UTWORACH ?MOJA OJCZYZNA? ?PIESŃ OD ZIEMI NASZEJ? BYŁ NOSICIELEM WŁASNEGO IDEAŁU OJCZYZNY CZYNIŁ SPOŁECZŃSTOW, KTÓRE MIAŁO GO REALIZOWAĆ POPRZEZ PRACE TWÓRCZOŚCI A NIE PRZEZ WALKĘ ZBROINĄ SYTUACJE I PROBLEMATYKE PODJOŁ W WIERSZACH ?ROZEBRANA? GDZIE POSŁUGIWAŁ SIĘ W MISTRZOWSKI SPOSÓB SYTUACJA I SŁOWNICTWEM MIŁOSNYM.ZASTOSOWANIE ALEGORYCZNO-SYMBOLICZNEGO SPOSOBU WYRAZANIA MYŚLI STANOWI JEDNA Z WŁAŚCIWOŚCI WARSZTATU FILOZOFICZNEGO POETY WV K TÓREGO TWÓRCZOSĆ BRAK JEST WŁAŚCIWIE CZYSTEJ EROTYKI.PODSUMOWUJAĆ TWÓRCZOSĆ POETY CYPRIANA KAMILA NORWIDA MOGĘ JEDNOZNACZNIE POWIEDZIEC ZE JEST ZUPEŁNIE WYJĄTKOWA I ORGINALNA.NIE MIEŚCI SIĘ W GRANICACH POSZCZEG ULNYCH PRADÓW LITERACKICH I NIE PODDAJE SIĘ JEDNOILITEJ OCENIE.PRZEPOJONA GŁĘBOKIMI TRESCIAMI FILOZOFICZNYMI I IDEOWYMI WYRÓZNIAJACA SIĘ WIELKIMI WALORAMI ARTYSTYCZNYMI KONTROWERSYJNA I NIE POJETA PRZEZ WSPÓŁCZESNYCH DOPIERO W MŁODEJ POLSCE ODNIOSŁA SWÓJ TRIUMF A TWÓRCA TAK WSPANIAŁEGO WŁADANIA PIÓREM ZOSTAŁ OGŁOSZONY JEDNYM Z CZTERECH WIELKICH WIESZCZY EPOKI ROMANTYZMU.JEGO TWÓRCZOŚC PRZEJAWIAŁA MOTYWY PATRIOTYZMU, TĘSKNOTY ZA KRAJEM UTWIERDZAŁA NAS, IŻ O WIELKICH LUDZIACH, KTÓRZY WALCZYLI NA FRONCIE CZY PIÓREM CZY TEZ MUZYKĄ NALEŻY WYRAZAĆ SIĘ W SPOSÓB GÓRNOLOTNY I NIGDY O NICH NIE ZAPOMINAC ALBOWIEM TO ONI ZAGRZEWALI DO WALKI I TWORZYLI NASZĄ HISTORIĘ
