PRACA U PODSTAW – praca dla ludzi i nad ludem. Pozytywiści uważali, że należy szerzyć oświatę poprzez zakładanie szkółek przy dworach, pomóc w działaniu wiejskim samorządom. Hasło to było rozumiane jako obowiązek nawiązywania kontaktów ze wsią. Zadanie to miało na celu poniesienie poziomu świadomości narodowej.
PRACA ORGANICZNA – punktem wyjścia przy sformułowaniu tego postulatu była teoria organiczna herberta Spencera, podkreślająca konieczność harmonijnej wymiany usług w społeczeństwie. Pozytywiści nawoływali do skupienia wysiłku na działaniu ekonomicznym głosili kult wiedzy, rozumu jednocześnie nawoływali do rozwoju produkcji kapitalistycznej, rozwijania techniki.
ASYMILACJA ŻYDÓW – łac. assimilatio – upodobnienie, w koncepcji polskich pozytywistów program ten zakładał kulturowe, narodowe zintegrowanie ludności żydowskiej i polskiej z zachowaniem odrębności wyznania, za tą ideą byli wykrztałceni Żydzi, przeciw tradycyjna część tego społeczeństwa oraz polscy pisarze i działacze konserwatywni, którzy polskość utożsamiali z katolicyzmem.
