Najwazniejsze nowele
Tematy:
* niedola ubogich, szczegółnie dzieci:
„Nasza szkapa” M.Konopnicka
„Janko muzykant” H.Sienkiewicz
„Anielka” B.Prus
„Katarynka” B.Prus
* walki narodowo wyzwoleńcze
„Latarnik” H.Sienkiewicz
„Dym” M.Konopnicka
„ABC” E.Orzeszkowa
Definicja
NOWELA – krótki utwór beletrystyczny, pisany prozą, charakteryzujący się prosta, zwięzłą, zazwyczaj jednowątkowa fabyłą i wyrazistą kompozycją.
Geneza noweli
– z włoskiego novella = nowość, w Polsce tłumaczone jako nowina.
– wzorem konstrukcji nowelistycznej jest „Sokół” Giovanniego Boccaccio (1313 – 1375)
Cechy noweli „Sokół”
– jednowątkowość
– tragiczne powikłania
– wyrazista kompozycja (układ zdarzeń chronologiczny, przewaga narracji nad dialogiem)
– wyrazisty wątek
– wyrazista płęta
– punkt kulminacyjny ( na końcu utwory)
– krótki czas opowiadania
„Sokół” jest motywem stanowiącym oś kompozycyjna.
