POETYKA

POETYKA
część nauki o literaturze zajmująca się analizą form literackich; w skład p. wchodzą: genologia (nauka o gatunkach i rodzajach lit.), stylistyka (nauka o języku dzieł lit.) i wersologia (nauka o wierszu jako formie lit.); wyróżnia się p. historyczną (zajmuje się ewolucją gatunków i form lit.), normatywną (reguły definiujące poprawność utworu lit. i jego struktury; odstępstwo od nich traktuje jako błąd); p. normatywne zmieniają się z epokami lit. (kulturalnymi), powstają od czasów starożytnych (Arystoteles, Horacy); normatywizm p. ugruntowała epoka klasycyzmu (Boileau); pierwszy świadomy bunt przeciw p. normatywnej, a więc zasadzie sztywnych reguł rządzących kompozycją utworu lit., nastąpił w romantyzmie; w XX w. powstała p. opisowa, która poprzez analizę konkretnych dzieł lit. szczegółowo określa oraz systematyzuje środki językowo-stylistyczne i kompozycyjne oraz typy zastosowanych form lit.