POLITYKA WEWNĘTRZNA KAZIMIERZA WIELKIEGO
Gospodarcza i skarbowa
Król prowadził politykę popierania własnych kupców, co było nawet wyraźnie sformułowane przez kancelarię koronną. Np., gdy cesarscy kupcy wnieśli skargę o niewpuszczanie ich na Ruś, Kazimierz stwierdził,że zdobył ten kraj dla swoich poddanych. Handel opierał się na przywilejach danych mieszczanom. Dotyczyły one przede wszystkim przymusu drożnego i prawa składu
Prawo składu -dawało pierwszeństwo kupna przywożonego towaru przez miejscowych mieszczan
Przymus drożny -określał szlaki, którymi musieli przejeżdżać obcy kupcy.
Oba te prawa pozwoliły na kontrole handlu i poprzez reformę systemu ceł i jej egzekwowanie wpływały pieniądze do kasy skarbu państwa. Dodatkowo widoczna jest planowa akcja królestwa zmierzająca do rozwoju gospodarki opartej na prawie niemieckim. Reformy te musiały spowodować inne działania mające na celu unifikację stosunków wewnętrznych królestwa. Sprowadzało się to do przeprowadzenia reformy pieniężnej, która z reszta obejmowała wówczas całą Europę. Prowadziła ona do wypuszczenia grubej monety jak najmniej podlegającej inflacji. Były to złote guldeny i srebrne grosze. Polskie srebrne grosze wzorowane były na monecie czeskiej, umożliwiły jednolity rozwój wymiany w całym kraju a także ujednolicenie przepisów celnych. Król podniósł stawkę podatku zwanego poradlnym, który nakładany był na wszystkie rodzaje dóbr. Uniezależniało to w pewien sposób politykę skarbową króla od miast i szlachty. Jednocześnie prowadzono akcję rewindykacyjną bezprawnie zagrabionych dóbr królewskich a także starano się zahamować akcję immunitetową.
Administracja i sądownictwo
Kazimierz wzmacniał swa władze królewską poprzez umacnianie urzędu starosty królewskiego, który to urząd jako pierwszy wprowadził jego ojciec – Łokietek. Starosta był urzędnikiem działającym bezpośrednio z ramienia króla i zależnym jedynie od niego. Powoływany był przez monarchę do poszczególnych ziem i nie musiał pochodzić z miejscowej szlachty. Pomagało mu to w działaniu na rzecz króla gdyż nie był zaangażowany w miejscowe możnowładcze spory. Początkowo w czasie wojny stawał on na czele szlachty. Jednocześnie rozpoczął się proces wykształcania centralnych urzędów nadwornych i koronnych – marszałka, podskarbiego – spośród urzędników ziem i stopniowo przejmujących władzę centralną. Z nich najczęściej powstawała rada królewska – organ doradczy zajmujący się całokształtem polityki państwowej. Sprawami polityki zajmowały się także zjazdy – wiece ogólnopaństwowe bądź też prowincjonalne. Brali w nich udział rycerze, dostojnicy, urzędnicy ziemscy. Z czasem z wieców wykształcić się miały sejmiki. Reorganizacji uległo także sądownictwo – obok sędziów królewskich działały dwa sądy dla szlachty: ziemski rozstrzygający drobniejsze spory i grodzki ze starostą, rozpatrujący cięższe przestępstwa i apelacje. Z czasem oba zostały przejęte przez terytorialne władze szlacheckie. Z czasem wykształciły się także inne rodzaje sądów : podkomorski – sprawy przygraniczne, sąd wyższy prawa niemieckiego, – sołtysów, wójtów, sąd sześciu miast Małopolski – Kraków, Bochnia, Olkusz, Kazimierz, Nowy Sącz
Ustawodawstwo
W nowo zjednoczonym państwie należało przeprowadzić unifikacje prawa i dostosować je do potrzeb monarchii stanowej. Jako pierwszy opracował zwód przepisów dla małopolski z inicjatywy Jarosława Bogorii ze Skotnik. Zwód ten liczył 34 artykuły. Niedługo po tym w wiślicy został wydany następny status o 25 artykułach będący właściwie dzielnicowym statutem małopolski. Należało wprowadzić je w taki sposób, by dały początek ustawodawstwu na skalę ogólnopaństwową, by odpowidałpotrzebom całego państwa. Statut wiślicki zawierał wiele nowych postanowień dotyczących postępowania sądowego, administracji państwowej, ograniczał samowole urzędników, rozwijał i uściślał normy w zakresie prawa karnego
Wojsko
Działalność ustawodawcza stwarzała jednolity dla całego kraju system karno – policyjny i umożliwiła reorganizację wojska. Obowiązek służby wojskowej mieli wszyscy właściciele dóbr ziemskich – poza duchowieństwem, które jedynie uiszczało dobrowolna daninę. Sołtys wraz z swym odziałem zwanym kopią –dwóch łuczników i kopijnik – musieli stawać pomiędzy walczącymi. Zaczęto także stawiać budowle o charakterze fortyfikacyjnym. Miały one chronić najbardziej zagrożone odcinki granicy i nie tylko. Wojsko miało pomagać królowi także w walce z antymonarchistycznymi możnowładcami. Znany jest przypadek kiedy usunął ze stanowisk nie przychylnych sobie Maćka Borkowica i Przecława z Gułtów ze starostw poznańskich. Na ich miejsce obsadził na urzędach Małopolanina Wierzbitęz Paniewic. Ponieważ dwaj poprzedni związali sojusz z Brandenburgią spór zakończył się otwarta walką i zwycięstwem Kazimierza.
