POLITYKA ZAGRANICZNA KAZIMIERZA WIELKIEGO

POLITYKA ZAGRANICZNA KAZIMIERZA WIELKIEGO

Sytuacja polityczna polski w momencie gdy na tronie siadał Kazimierz przedstawiała się źle. Państwo było rozbite na Małopolskę, Wielkopolskę, Śląsk, Kujawy i Pomorze – dwa ostatnie nie wchodziły do królestwa. Mazowsze nie uznawało zwierzchnictwa Kazimierza. W takich warunkach Kazimierz położył nacisk przede wszystkim na odzyskanie utraconych ziem czyli Pomorza i śląska. Na zjeździe w Wyszehradzie udało mu się za cenę 20 000 kóp praskich uzyskać od Jana Luksemburskiego zrzeczenie się pretensji do tronu polskiego. Dodatkowo wszedł Kazimierz w jeszcze ściślejszy sojusz z Andegawenami, którzy gwarantując poparcie dla polityki zagranicznej Kazimierza mieli prawo do sukcesji tronu w razie bezpotomnej śmierci monarchy. Jednakże Kazimierz zmuszony był zrzec się praw do tych księstw śląskich, które uznały władzę zwierzchnią króla czeskiego. Spór z krzyżakami dotyczący Pomorza i ziemi chełmińskiej także został przerzucony na płaszczyznę dyplomatyczną – po raz kolejny odbył się sąd w neutralnej Warszawie w roku 1339 gdzie po przesłuchaniu licznych świadków sprowadzonych z całej polski, którzy wykazywali dużą solidarność z mieszkańcami spornych terenów, sędziowie legat papieski Galhard de Carcerbius i Piotr kanonik z Le Puy przyznali obie sporne ziemie Polsce. Wpływ krzyżaków i ich ustępstwa wobec papieża w sprawie opłaty dziesięciny spowodowały zawieszenie wyroku, jednakże dały Polakom prawne dowody na ich prawo do tych ziem.. Wszystko to odbywało się na mocy „pokoju wieczystego”: zawartego w Kaliszu. Krzyżacy oddali polsce całe kujawy i ziemie dobrzyńską, lecz zatrzymali ziemię chełmińską i prusy książęce, choć musieli uznać władcę polsi za swego dobrodzieja, który dał im te tereny jako jałmużne.

Po jako takim załatwieniu spraw na półnicy, kazimierz wielki zwrócił się w stronę południa, gdzie Luksemburczyk zdołał już osadzić na tronie wrocławskim swego starostę, na rzecz którego w dwa lata później władza książąt została ograniczona. Jedynym, który stawiał opór coraz silnijeszej ekspansji luksemburgów na śląsk był biskup wrocławski, Nanker który do końca nie chciał uznać władzy jana luksemburskiego. Walka zbrojna którą wywołał kazimierz korzystając z aamieszania w niemczech przy pomocy Wittelsbachów i Bolka świdnickiego nie dała żadnych rezultatów. Po janie tron czeski i jednocześnie cesarski objął karol luksnemburski, który wydał w 1348 akt inkorporacji śląska do czech i w tym samym roku doszło do zakończenia wojny na zasadzie status quo na mocy pokoju w Namysłowie. Wówczas nastąpiło też zrzeczenie się przez Luksnemburgów praw do mazowsza. Po sojuszu Karola IV z Bolkiem świdnickim doszło do pewnych zadrażnień przejawiających się między innymi w restrykcjach ekonomicznych ze strony kazimierza dotyczących poddanych cesarskich udających się z towarami przez ziemie polskie. Doszło więc do pokoju w pradze, kiedy to kazimierz, będąc w trudnej sytuacji, musiał rzec się prawa do śląśka. Układ ten na 600 lat odciął śląsk od korony.

Walki o śląsk prowadzone były w tym samym czasie co podbój rusi halickiej. Kraj ten zniszczony przez najazdy mongolskie, rozbicie dzielnicowe i walki wewnętrzne moznowładztwa stał się łakomym kąskiem dla polski, Węgier i Litwy z powodu dostępu do szlaków wiodących do morza czarnego. Na tronie tym zasiadał Bolesław Jerzy Trojdenowicz – syn księcia mazowieckiego – który uczynił Kazimierza swym spadkobiercą. OtrucieJerzego przez opozycję wewnętrzną dało pretekst kazimierzowi do wkroczenia na tereny tego kraju. Stanowił on ciekawy teren dla moznowładztwa a dodatkowo bojarzy ruscy pragnęli związku z polską. Wojny między pretendentami do tronu rozpoczęły się w 1340 r kiedy to kazimierz po kolei zdobywal Sanok, Przemyśl, później Halicz, Lwów, Włodzieirz i Brześć. Do roku 1366 najazdy mongolsdiie i walki doprowadziły do utraty części tych nabytków, ale większość z nich okazała się trwała. Kolonizacja tych obszarów przez szlachtę małopolską, która szukała tam awansu sopołecznego i korzystnego zakupu ziemi, jak także rozwijał się tma handel – związał kraj ten z koroną, aczkolwiek nigdy nie doszło do kompletnego jego wcielenia, kraj ten róznił się kulturą, religią…

Akzimierz odzyskał także część zagrabionych przez brandenburczyków ziem, uzależnił od polski Wałcz, Drawsko, Czaplinek, Drezdenko, co umozliwoło uzyskanie granicy z księstwem pomorskim.