Polska w I połowie lat 80

 

1. Przyczyny polskiego sierpnia 1980r.

a) narodziny opozycji

b) 16.10.1978r. – wybór kardynała Karola Wojtyły na papieża; w 1979r. pielgrzymka do ojczyzny Jana Pawła II , którego witały tłumy rodaków, entuzjastycznie reagując na jego przemówienie

c) w lutym 1980r. na VIII zjeździe PZPR wybrano ponownie Edwarda Gierka na I sekretarza KC PZPR

d) w marcu 1980r. odbyły się wybory do sejmu

– opozycja wzywała do bojkotowania „Chcesz głodować idź głosować”

– według oficjalnych danych liczba głosujących wynosiła 99%

e) odsunięcie premiera Piotra Jaroszewicza, nowym premierem został Edward Babiuch

f) katastrofalna sytuacja ekonomiczna

– 1 sierpnia 1980r. – podwyżka cen mięsa

– od 2 sierpnia rozpoczeły się strajki robotnicze w całej Polsce

g) 14 sierpnia rozpoczął się strajk okupacyjny w Stoczni Gdańskiej, gdzie powołano Międzyzakładowy Komitet Składowy (MKS) pod pzywództwem Lecha Wałęsy . W stoczni szczecińskiej MKS pod przywództwem M. Jurczyka, a w Jastępiu na czele MKS stanął M. Sienkiewicz

– MKS wysunął 21 postulatów

* rząd dał wolnych związków zawodowych, prawa do strajków, uwolnienia więźniów politycznych, przywrócenie do pracy usuniętych w wyniku strajków z 1970 i 1976, wolność słowa, przeprowadzenia reform gospodarczych, podwyżki płac, reform emerytalno-rentowyh, wolnych sobót

– poparcie całego społeczeństwa dla robotniczych żądań

– 21 sierpnia apel 64 intelektualistów domagających się od władz podjęcia rozmów z MKS`em

h) 24 sierpnia nastąpiła zmiana premiera – rząd Józefa Pinkowskiego

i ) porozumienia sierpniowe podpisano w Szczecinie 30 sierpnia, w Gdańsku 31 sierpnia, w Jastrzębiu-Zdroju

3 września

-robotnicy uzyskali prawo do samorządnych związków zawodowych, prawo do strajku, ograniczenie cenzury , stopniową podwyżkę płac, wolne soboty, transmisji niedzielnej mszy św. w radio

j) 6 września 1980r. Zmiany partii – I sekretarzem KC PZPR został St. Kania

k) powstanie Niezależnego Zrzeszenia Studentów (NZS), NSZZ (Solidarność Wiejska)

l) władze nie chciały realizować postanowień sierpniowych

– 3 października powszechny strajk ostrzegawczy

*władze zgodziły się na rejestrację NSZZ Solidarność 24 października 1980r.

Ł) „przepychanka” w PZPR

m) grudniowe uspokojenie

– odsłonięcie pomnika Poległych Stoczniowców w Gdańsku