1. Plemiona polskie.
Na ziemiach polskich między Bałtykiem a Karpatami wyróżnić można następujące plemiona: Wiślanie, plemiona śląskie, Polanie, Mazowszanie, Pomorzanie, Lędzinie, Goplanie. Granice między nimi wyznaczały zabagnione doliny rzek lub rozległe puszcze.
2. Państwa Wiślan i Polan.
Nad górną Wisłą doszło do zjednoczenia dość znacznych terenów. Ośrodki tego państwa stanowiła Wiślica i Kraków, a na wschodzie miało on sięgać po Bug i Styr. Władca tego państwa został później pokonany przez księcia Wielkomorawskiego Świętopełka, potem został ochrzczony i terytorium jego państwa zostało włączone do Księstwa Wielkomorawskieo. Na początku X w ziemia Wiślan znalazła się w zależności od Czechów.
O państwie polan jest mało wiadomości. Wiadomo tylko że ich władca Mieszko toczył w 963 r walki o dolną Odrę z Wieletami.
3. Państwo Mieszka.
Mieszko był pierwszym historycznie poświadczonym władcą Polski. Podporządkowywał on Polanom inne plemiona drogą podbojów. W momencie chrztu władza Mieszka rozciągała się na ziemie Wielkopolski, Kujaw Mazowsza i częściowo Pomorza. Bitwa pod Cedynią w 972 r przesądziła o zdobyciu przez Mieszka władzy nad Pomorzem Zachodnim. Pod koniec jego życia w granicach państwa polskiego znalazł się również Śląsk, a po jego śmierci ziemia Wiślan z Krakowem. Polska w 1000 r miała około miliona ludności i 250 tys. Km2 obszaru. Zaludnienie było bardzo nierównomierne. Tereny zagospodarowane przez ludność stanowiły 1/3 terytorium Polski. Centrum polityczne państwa stanowiła ziemia Polan z głównymi grodami: Gnieznem, Poznaniem, Ostrowem Lednickim, Gieczem.
4. Chrzest Polski.
Bardzo ważną decyzją Mieszka było przyjęcie chrztu. Mogło ono zapewnić państwu miejsce wśród państw Europy chrześcijańskiej, zabezpieczyć przed przymusową chrystianizacją, a także przyczynić się do jego wewnętrznego zespolenia. Aby uchronić się od bezpośredniego podporządkowania ziem polskich niemieckim placówkom misyjnym, utworzonym na pograniczu niemiecko-słowiańskim, Mieszko I zdecydował się w 965 r na przymierze z Czechami i na ślub z księżniczką Dobrawą, a w 966 r na przyjęcie chrztu. Najpierw ochrzcił się sam książę i jego bezpośrednie otoczenie, natomiast chrystianizacja społeczeństwa trwała kilka wieków. Pierwszym biskupem został w 968 r rezydujący w Poznaniu Jordan. Jako państwo chrześcijańskie Polska została zaliczona do społeczności chrześcijańskiej, a jej władca traktowany był na równi z innymi książętami. Chrzest wzmocnił pozycję Mieszka w stosunkach z Niemcami.
