Prusy w latach 1806 – 1812

Prusy w latach 1806 – 1812

– pogrom Prus w 1806 wstrząsem dla EU
– Fryderyk Wilhelm III nie myśli o żadnych konkretnych reformach
– Luiza tez nie
– porównanie z nowym państwem francuskim
– państwo pruskie feudalne
o oparte na wojsku
o pragnienie ograniczenia władzy królewskiej
o na rzecz przedstawicielstwa klas wyższych
o zmniejszenia ingerencji państwa w dziedziny gospodarcze

– zwolennikiem reform minister ds. zagranicznych Hardenberg
o chce więcej praw dla miast
o przeciwny dwutorowości władzy centralnej
 istnienia przy królu gabinetu obok rady ministrów
 często przeszkadzają sobie wzajemnie
 z tego powodu odmawia udziału w RM Stein
– Wilhelm obraża się na Steina
– grozi mu więzieniem
– w Tylży Napoleon żąda ustąpienia Hardenberga i powołania Steina
o liczy ze ten będzie walczył z królem
o on okazuje się przeciwnikiem Napoleona
o przez swe reformy przyczynia się do stworzenia z Prus poważnej anty francuskiej siły
– Stein przekonany o roli szlachty w państwie
– wzorem stosunki panujące w WB
– otacza się ludźmi pragnącymi gruntownych reform

– 9 10 przeprowadza wydanie edyktu królewskiego
o znosi on dziedziczne poddaństwo
o daje chłopom swobodę poruszania się
o wyboru zawodu
o dysponowania ziemią

o możność wyboru zawodu bez utraty przywilejów tez szlachta
o dobra szlacheckie mogła odtąd kupować tez „nie szlachta”
– konieczne by nie pozostać w tyle
– stworzenie gospodarki wiejskiej wolnej od feudalnych przeżytków
– ułatwienie rozwoju kapitalizmu na wsi
– podnieść pod względem społecznym chłopów by uczynić z nich lepszych żołnierzy
– zapobiec na przyszłość rewolucjom socjalnym

– 19 11 1808 – uchwała o samorządzie miast
o daje bogatszemu mieszczaństwu prawo do wybierania magistratów
o możność swobodnego organizowania sprawy budownictwa, szkolnictwa, podatków
o zwiększenie udziału mieszczaństwa w sprawach państwowych
– nie myślał o „równouprawnieniu” wszystkich poddanych

– edykt królewski 24 11 1808
o znosi rade gabinetowa
o kolegialny zarząd ministerstw też
o na ich miejsce za przykładem Rosji jednoosobowe kierownictwo w ministerstwie
o rada państwa
 ministrowie
 radcy stanu
 byli ministrowie
 urzędnicy królewscy
 książęta z najbliższej rodziny
– ustawa ta nie weszła w życie

– Stein musi złożyć dymisję
o przechwycono jego listy do generała heskiego o ewentualnym powstaniu przeciwko FR
o za to Napoleon „odwdzięcza” się na rokowaniach w Paryżu
 zaległa kontrybucja 140 mln franków
 zajęcie trzech twierdz dopóki nie zostanie to spłacone
 ustalenie liczebności armii na 42 000
– Stein ucieka do Czech

– nie da się cofnąć jego reform
– kontynuuje je powołany ponownie Hardenberg
o zwolennik światłego absolutyzmu
– zaczął od sekularyzacji majątków świeckich
o tymi pieniędzmi mógł spłacić kontrybucję
– nowe prawo podatkowe
o znosi zwolnienia
– pozwala wybrać zawód pod warunkiem uiszczenia opłaty
– 14 09 1811 uzyskuje edykt uzupełniający regulujący

– reformy w wojsku
– inicjatorem gen. Scharnhorst
– klęska 1806 wreszcie pozwala mu na ziszczenie swych planów
– zostaje ministrem wojny i otacza się ludźmi pragnącymi reform
o oczyszcza wojsko z nieudolnych
o znosi karę bicia
o wprowadza możność awansu bez względu na status
o zakłada szkołę wojenną
o powszechna, krótsza niż 20 lat służba wojskowa
o projekt armii narodowej
– rozprzęgnięcie się zespołu
– Scharnhorst usunięty z ministerstwa jako spiskowiec

– reforma szkolnictwa
– 1717 – obowiązek uczęszczania do szkół w miejscach gdzie są
o Wilhelm I
– 1763 – Fryderyk II nakazuje założenie szkoły w każdej gminie
– metoda Pestalozziego
– nowa szkoła ma być jednolita
– kształcić obywatela
– tylko nieliczni dadzą radę ja całą skończyć
– reforma Humboltda
o szkoła w myśl ideałów oświeceniowych
– zniesienie szkół stanowych
– trójpoziomowa edukacja
– uniwersytety pod opieka państwa
– nowe uniwersytety
o już nie tylko edukacyjne
o ale też poznawcze
o Getynga, Jena, Halle

– po klęsce ogromna ewolucja wewnętrzna całych Niemiec
– odwrót od kosmopolityzmu
– zaczęto mówić o narodzie i obywatelach pod wpływem rewolucji FR
– brak jednolitego państwa
– hegemonia nasuwa skojarzenia z dawna potęgą cesarstwa
– szukano pociechy w historii
– idee romantyczne
– pragnienie zjednoczenia Niemiec
– Napoleon przyczynia się do budzenia niemieckiej świadomości narodowej