Przebieg wypraw krzyżowych
PIERWSZA KRUCJATA
ORGANIZACJA PIERWSZEJ KRUCJATY
– przeludnienie na wsi
o migracje chłopów
– agitacja chłopów
o nawołuje do poprawy ich bytu
– feudałowie zainteresowani zdobyciem nowych ziem
o pozbawieni możliwości uzyskania nowych lenn w kraju
– fanatyzm religijny
– ogłoszenie I krucjaty zaskoczeniem jednak
– po synodzie wielkopostnym Urban II udał się do FR by dopilnować reform
– synod poświęcony krzyżowcom w Owernii 18 11
– nielicznie feudałowie
– dopiero w ostatnim, zamykającym przemówieniu papież poruszył sprawę krucjat
– wzywa do pomocy uciśnionym
o wyzwolenie Palestyny
– entuzjazm
– zgłaszają ludzie swój udział
– legatem papieskim mianowany Ademar z Monteil
– ogłoszono dzień wymarszu na 15 08 1096
– agitatorzy wykorzystują ciemnotę
– robią wszystko by pozyskać ludzi
KRUCJATA LUDOWA
– feudalne rycerstwo
– zgłaszają się tez słabo wyekwipowani chłopi
– liczne zgłoszenia zwłaszcza z pół. FR i Cesarstwa
o tam spodziewano się głodu
o nie mają co liczyć na jakąkolwiek pomoc
– wierzą że ta wyprawa poprawi ich byt
– wyobrażają sobie cel wędrówki jako ziemie obiecaną
– zgłaszali się z żonami i dziećmi
– nie chcą oczekiwać na rozkaz wyprawy
– Piotr z Amiens kieruje ich ku wschodniej granicy
– tworzą się oddziały
– nikt nie osiąga celu
– z reguły rozpraszają się już nad renem
o grabieże
o ekscesy antysemickie
– tylko dwa oddziały dochodzą do celu
– nie chcą słuchać cesarza Aleksego
– biorą samowolnie udział w bitwie z Turkami
– zostają całkowicie wytępieni
KRUCJATA RYCERSKA
– jej rekrutacja tez przekracza najśmielsze założenia
– ok. 300 000
– maja ruszyć w paru kolumnach
o mogłyby być problemy z dostarczeniem żywności
o maja być podzieleni narodowościowo
o maja iść różnymi szlakami
– Lotaryńczycy
o ks. Godfryd i Baldwin
o idą dolina Dunaju
– Normanowie włoscy
o Boemund i Tankred
o cieśnina Otranto
– Prowansalczycy
– FR i Flandrii
STOSUNEK BIZANCJUM DO KRZYŻOWCÓW
– tak duża liczba niepokoi cesarza
– sytuacja polityczna w tym czasie nie wymaga obcej pomocy
– obawa ze przybysze zechcą podporządkować sobie słabe cesarstw
– lub zmusić je do uznania prymatu rzymskiego
– wyrzeczenia się schizmy kościelnej
– Aleksy pragnie nakłonić krzyżowców do złożenia mu przysięgi lennej
– obietnicy, że wszystkie odzyskanie ziemie zostaną zwrócone cesarstwu bizantyjskiemu
– stopniowe nadciąganie uczestników ułatwia to
– perswazja i nacisk
– po złożeniu przysięgi uczestnicy stopniowo przewożeni na brzeg azjatycki
– 6 05 1907 stanęli pod murami Nicei
KAMPANIA ANATOLIJSKA
– Turcy w pełni wojny domowej
– po śmierci sułtana Malikszacha państwo rozpadło się na kilka emiratów
o walczących ze sobą o hegemonię
– z Bizancjum sąsiaduje emirat Ikonium
o cała Anatolia
o osłabiony długoletnia walką z emiratem Mosulu
o główne siły skoncentrowane na wschodzie
– Nicea słabo przygotowana do obrony
– po 6 tygodniach otwierają bramy miasta ale tylko przed wojskiem bizantyjskim
o nie ufają łacinnikom
– krok ten źródłem nieporozumień
– powiększa się ono w miarę posuwania się dalej
– brak jednolitego dowództwa
o każdy z panów feudalnych działa na własna rękę
o chciał osiągnąć osobiste korzyści
– spod murów Nicei najkrótszą drogą do wrót Cylicejskich
o tam ogromne utrudnienia drogi i klimatu
– napotykają się na spóźniona odsiecz turecką
o pod Dorylaeum
prawie klęska na wskutek nie zorganizowania wojsk
odwody z ostatniej chwili przechylają szalę zwycięstwa
– ciężki przemarsz
o brak osiedli ludzkich
o klimat
o choroby
o głód
o dezercja
– potem już na normalnych ziemiach wracają im siły życiowe
– wieści o niezwyciężeni krzyżowców pomagają im opanować Ikonium
o bitwa pod Herakleją
– droga ku Wrotom stoi otworem
– dwa pomysły
o iść od razu na Palestynę
o zabezpieczyć się przez poparcie enklaw ormiańskich walczących z Turkami
– ten ostatni wariant przyjęty pod wpływem uporu bizantyjskiego
– Tankred i Baldwin wyłamują się i ruszają do Cylicji
– główne siły zbaczają
o udzielają pomocy Ormianom w Cezarei Kapadockiej
o powstaje tam bariera chrześcijańska
UTWORZENIE HRABSTWA EDESSY
– Baldwin nie rezygnuje z pomysłu utworzenia własnego państwa feudalnego
– pod pretekstem udzielenia pomocy ormiańskiemu władcy Edessy przekracza Eufrat
– przejęcie rządów przez Lotaryńczyka
– pierwsze państewko łacińskie pod nazwą hrabstwa Edessy
KAMPANIA SYRYJSKA
– pozostali krzyżowcy wkraczają do Syrii
– 20 10 1097 znajdują się pod murami Antiochii
– obszar Syrii i Palestyny podzielony na 4 skłócone ze sobą emiraty
o antiocheński
o alepski
o damasceński
o jerozolimski
– istnieją tez mniejsze okręgi wzmagające chaos
– krzyżowcy nie umieją tego wykorzystać
o ani rozbicia
o ani elementu zaskoczenia
– powolne działania w Syrii
– Turkom udaje się przygotować do obrony Antiochii
o nie tylko przy pomocy jednego emiratu
o ale także innych – do tej pory wrogów
– oblężenie przeciąga się do pół roku
– krzyżowcy ponoszą ogromne straty
– pole do intryg dla feudałów
o oni planują objąć miasto w swe władania
o Boemund głównie
– prowokuje wycofanie się greckiego korpusu spod murów
– uzyskuje naczelne dowództwo nad armią krzyżowców
– przeprowadza szturm miasta
– opanowuje Antiochię
o wcześniej przekupił niektórych obrońców
– nadciąga odsiecz emira Mosulu
– ale tutaj tez zwycięstwo Łacinników
– krzyżowcy domagają się odpoczynku
– przeciąga się
o w tym czasie feudałowie zdobywają coś dla siebie
KAMPANIA PALESTYŃSKA
– nacisk drobnego rycerstwa i feudałów
o ich nie interesuje Syria
– 01 1099 dalszy marsz do Palestyny
– armia niniejsza teraz
o dezercje
o choroby
– naczelnym dowódcą Rajmund – hr. Tuluzy
– zwycięstwa donoszone przez łacinników ośmielają Fatymidów do rewindykowania Palestyny
– weszli bez trudu w jej posiadania
– chcą się porozumieć z krzyżowcami
o uważają ich za naturalnych sprzymierzeńców w walce z Turkami
– obiecują chrześcijanom
o wolny dostęp do miejsc świętych w Palestynie
– ale oni maja się zrzec pretensji terytorialnych
– nie do przyjęcia dla krzyżowców
– nowy wróg – egipski kalifat Fatymidów
– w marszu na Jerozolimę nie natrafiają na większy opór
– Fatymidzi chowają się w miastach i unikają otwartych starć
– losy wyprawy maja się zdecydować pod murami Jerozolimy – 7 06 1099
– miasto silnie umocnione
– okolice wyludnione ograbione
– dzięki żeglarzom genueńskim zdobywają maszyny oblężnicze
– przypuszczają szturm generalny
– po dwóch dniach wdzierają się na mury
– łamią opór obrońców
– masakra mieszkańców miasta
– przerażenie mieszkańców
– wzmaga to ich opór
SPORY O ORGANIZACJĘ ZDOBYCZY ŁACINNIKÓW
– jeszcze nie zakończone walki
– już spory o charakter władzy na tych terenach
– dostojnicy kościelni
o potraktowanie zdobyczy jako własności papieskiej
o forma rządów powinno być państwo kościelne
o krucjata była zorganizowana przez papieża
o przedstawicielem papieża powinien zostać patriarcha jerozolimski
– opór ze strony feudałów
– nie zostało to w całości zrealizowane
– naczelnikiem państwa jednak Godfryd z Bouilon
o on jest ulęgającym wpływom kościelnym
– dostaje tytuł „obrońcy groby świętego”
– uznano również pretensje kurii rzymskiej do tzw. „nagiej własności”
– nowi właściciele ziem maja złożyć hołd patriarsze
– staną się papieskimi wasalami
POWSTANIE KRÓLESTWA JEROZOLIMSKIEGO
– rychły zgon Gotfryda
– zmiana sytuacji
– władze powierzono hrabiemu Edessy, Baldwinowi
o on bratem Gotfryda
– nie odczuwa wobec kościoła żadnych skrupułów
– przyjmuje tytuł królewski
– on właściwym organizatorem królestwa Jerozolimskiego
– lennikami niezależne dotąd państwa łacińskie
o Levant
o Edessa
o Antiochia
o Trypolis
– Turcy rozgramiają posiłki łacińskie
– Baldwin musi się oprzeć na tym co ma
– to przyczyna wytworzenia stosunków kolonialnych
– Europejczycy klasa panującą
– wzajemne stosunki przybyszów wg prawa lennego
– muzułmanie opuszczają królestwo w obawie przed prześladowaniami
– rola kierownicza w handlu dla Włochów
o genueńczyków
o wenecjan
– porty łacińskie zapewniają dobra sytuacje materialną
DRUGA KRUCJATA
DRUGA KRUCJATA
– istnienie państewek łacińskich wewnętrzne rozbicie świata muzułmańskiego
– dopóki istnieje rozbicie feudałowie maja luz
o mogą jednoczyć się z jednymi przeciwko drugim
– sytuacja ulega zmianie
– Mosulu Imad al. – Din Zengi uzależnia od siebie emirat alepski
o zagrożenie hrabstwa Edessy
o ono dostaje się w ręce Mosulu
– upadek najbardziej wschodniej posiadłości
– widza w tym zapowiedź katastrofy
– postanowienie o niesieniu pomocy z EU
– inicjatorem drugiej krucjaty Ludwik VII – FR
– akcja propagandowa i organizacyjna w rękach papieża Eugeniusza III
– i zakonu cystersów
– propaganda cystersów zapewnia udział Niemców z Konradem III
– ożyły dawne niechęci
– każdy z monarchów wyprawa na własna rękę
– starają się szkodzić sobie wzajemnie
– do tego spory łacińsko bizantyjskie
– ogólnie nie wesoło
– jej rezultaty opłakane
– wyprawa Konrada trudny przemarsz do Konstantynopola
– rozbijają ich Seldżucy pod Dorylaeum
– ciężkie straty – wracają do Nicei
– niektórzy z nich uciekają do EU
– Ludwik VII chce uniknąć ich losów
– prowadzi wojska dłuższą drogą
– w Adalii dzieli wojska
o sam z jazda okrętuje się na statkach by szybciej dotrzeć do Syrii
o piechota kontynuuje podróż lądem
ona rozbita na lądzie przez Turków przy cichym współudziale Greków
o armia która wylądował w Syrii wiele nie wniosła
o Ludwik daje się wciągać w intrygi
– armia za to przyczynia się do
o złagodzenia konfliktów u przecinków
o niechęci ludności EU do mieszańców, pullów
NAPÓR ZJEDNOCZONEGO ŚWIATA ISLAMU NA KRÓLESTWO JEROZOLIMSKIE
– niepowodzenie II K wrogie nastroje w EU wobec jej organizatorów
– zaniechanie podobnych wystąpień
– feudałowie w Jerozolimie stwierdzają ze lepiej jest szukać pomocy w Bizancjum
– albo liczyć na własne siły
– akcja unifikacjo sił tureckich posuwa się naprzód
– syn Zengiego – Nur – ad-Din podporzadkowuje sobie emirat Damaszku
o staje się sąsiadem wschodnim wszystkich państw łacińskich
– coraz więcej zwolenników układów z Fatymidami
o gdyby był sojusz to przyszłość królestwa zapewniona
o gdyby Egipcjanie z Turkami, to przesrane
– polityka idzie w stronę przekształcenia Egiptu w zaplecze Lewatu
– osłabiony kalifat jest skłonny przystać na to
o boi się o swa niezawisłość zagrożona przez Seldżuków
– psuje to fałszywa polityka władców jerozolimskich
o chcieli zamienić protektorat na aneksję
– to powoduje sojusz fatymidzko – seldżucki
UTRATA JEROZOLIMY
– poniewczasie zdano sobie sprawę z niebezpieczeństwa
– nie udaje się próba wyparcia Saladyna z Egiptu
o wstrząsy w dynastii jerozolimskiej
o osłabienie Bizancjum po klęsce w bitwie z Seldżukami
– początek końca Bizancjum
– Saladyn pozbawia następcy Nur – ad-Dina władzy nad Damaszkiem i Aleppo
– staje się sąsiadem państewek łacińskich od strony lądu
– władca jerozolimski przeciąga czas długimi rokowaniami
– pogwałcenie układu przez niezdyscyplinowanych feudałów
o usprawiedliwienie dla ataku z bronią w ręku dla Saladyna
– korona jerozolimska w tym czasie Gwidon
o beznadziejny żołnierz i dyplomata
– decyduje się na nierówna walkę z Saladynem
– rozgromiony
– dostaje się do niewoli saraceńskiej
– ustaje opór w zagrożonym kraju
– miasta kapitulują
– tylko 3 ośrodki się oparły –Tyr; Trypolis; Antiochia
TRZECIA KRUCJATA
– wieść o katastrofie wstrząsa EU
– na wezwanie papiestwa duchowieństwo – propaganda
– celem – odsiecz
– do chrześcijańskich portów na bliskim wschodzie samorzutnie napływają posiłki
– niezależnie do tego Rzym organizuje trzy wyprawy
– 1189 ekspedycja niemiecka Fryderyka Barbarossy
o do Syrii droga lądową przez Anatolię
o Seldżucy ikonijscy nie dają rady ich zatrzymać
o Niemcy zdobywają Ikonium
o przedzierają się do Cylicji
o tam w wypadku ginie król
o deorganizuje to armie
o tylko jej szczątki do Palestyny pod Akką
– dwie kolejne
o FR – Filip August
o ANG – NOR – Ryszard Lwie Serce
o skłóceni
o droga morska
o pół roku na Sycylii
o FR pod Akką
o AN przez burzę na Cypr
opanowanie wyspy
dalsze opóźnienie w wyprawie
– w końcu kapitulacja Akki
– dla FR to pretekst żeby wracać do domu
– AN prowadza dalszą walkę przez rok
– brak większych rezultatów
– konieczność powrotu do EU – muszą iść na kompromis
– pokój z Saladynem
o dla ŁAC pas wybrzeża od Tyru i Jaffy
o dla Saladyna reszta terytorium
o zgadza się dopuszczać pielgrzymów w miejsca święte
CZWARTA KRUCJATA
CZWARTA KRUCJATA
– niezadowoleni
o nikłe sukcesy, ogromne nakłady
– odpowiedzialnością obarczają wodzów
– papież Innocenty uważa za konieczne podjęcie nowej wyprawy
– nie zdołał jednak poderwać mas
– ulegli mu tylko Lombardia i wschodnia FR
o zmuszeni do opuszczenia ojczyzny z powodu prześladowań Filipa Augusta
– plan zaatakowania Egiptu
o źródło potęgi Saladyna
– miejscem koncentracji uczestników miała być Wenecja
o liczono na jej flotę jako transport do ujścia Nilu
o okazało się, że maja za mało kasy
– wykorzystuje to doża wenecki Dandolo
o proponuje przewiezienie uch
o w zamian za to maja się rozprawić z konkurentka wenecką w handlu – Zarą
– propozycja przyjęta
– Zara zaatakowana
– głosy, że to nie legalne
– pod Zarą zjawia się Aleksy
o syn zdetronizowanego cesarza bizantyjskiego
– prośba o pomoc przy odzyskaniu tronu
– obiecuje nagrodę i pomoc w walce z Turkami
– zapowiada nawet wyrzeczenie się schizmy kościelnej
– popiera go Dandolo
– w końcu mu ustępują
CESARSTWO ŁACIŃSKIE – EFEMERYDA ZACHODNIA NAD BOSFOREM
– większość rycerzy do brzegów Bizancjum
– 1203 lądują koło Konstantynopola
– krótki opór
– przywrócony król nie zdołał się wywiązać z zobowiązań
– opór społeczeństwa wobec cesarza i rycerzy
– ponowny przewrót, który obala cesarza
– zbrojna interwencja krzyżowców domagająca się spełnienia obietnic
– szturm Konstantynopola 8 04 1204
– zdobycie miasta
o grabieże
o pomysł zastąpienia CES BIZ przez CES ŁAC
ono usunęłoby schizmę kościelną
dostarczyło środków do rozbicia przewagi tureckiej
o feudałowie dzielą między siebie
o obwołują cesarzem Baldwina hr. Flandrii
– trudności z objęciem ziem
– opór ludności greckiej
– Epir – nie da się przełamać
– skondensowany opór w ośrodkach
– rosy Nicei i Trapezuntu uważają się za prawowitych dziedziców
– CŁ wplątane w spór w Bułgarią
o nie jest w stanie się stamtąd wydostać
– nie maja sił do opanowania
– w dodatku są obcy etnicznie i wyznaniowo
– w ten sposób nie tylko, że nie pomagają
– ale jeszcze dociągają od Jerozolimy krzyżowców
– zawiodły tez nadzieje związane z likwidacja schizmy kościelnej
– większość ludności nadal uznaje patriarchę prawosławnego
– utrata terenów
– upadek pod naciskiem CES Nicejskiego
PIATA KRUCJATA
– niesłabnąca propaganda Innocentego III
– za jego życia nie zorganizowano powszechnej wyprawy
– po jego śmierci kilka nie powiązanych ze sobą ekspedycji
– Andrzej II węgierski i Leopold VI austriacki
o 1217 dotarli do Palestyny
o nie zmienili tamtejszej sytuacji
o wraz z nimi wielu krzyżowców z różnych państw
– ówczesny król jerozolimski Jaz Brienne pokusił się o zaatakowani Egiptu
– zajmują kluczowy punkt strategiczny – Damietę
– ale po nieudanej akcji na Kair muszą ją oddać
– muszą tez wycofać się z Egiptu
KRUCJATA FRYDERYKA II
– niespotykany charakter
– władca objęty klątwą
– 1228 wyrusza do Palestyny
– zamiast walki układy
– uzyskuje zwrot od Egiptu kawałka królestw Jerozolimskiego
o Jerozolima
o Betlejem
o Nazaret
– manifestacyjna absencja części duchowieństwa i feudałów
– Fryderyk II jako małżonek dziedziczki KJ koronuje się
– na tym koniec
– opuszcza królestwo
– zostaje tam namiestnik
– coraz silniejsza opozycja feudalna
– bezkrwawy charakter
– mało krucjatowa
SZÓSTA KRUCJATA
– nadal krytyczna sytuacja królestwa
– troska EU
– ponowna utrata Jerozolimy 1244
o impuls do nowego czynu zbrojnego
– FR Ludwik IX organizuje nowa krucjatę
– wybitnie FR charakter wyprawy
– krzyżowcy spędzają zimę na Cyprze
– dalej śladami wyprawy z 1218
o atak na Egipt
– łatwe opanowanie zaskoczonej Damiety
– król FR odrzuca korzystna dla chrześcijan propozycje pokojową
– podejmuje marsz na Kair
– klęska
o utrudnione poruszanie się w delcie
o epidemie
– dotkliwe straty
– armia wraz z królem do niewoli
– tym razem tez ceną zwolnienia oddanie Damiety
– mimo wszystko Ludwik IX pozostaje na wschodzie
– pacyfikacja rozdartych waśniami feudalnymi posiadłości łacińskich w Syrii i Palestynie
SIÓDMA KRUCJATA
– pogarsza się sytuacja królestwa z roku na rok
– coraz bardziej alarmujące wieści
– Ludwik IX ponowna interwencja
– wprowadzony w błąd przez swych doradców ląduje w Tunisie 1270
o liczy ze tamtejszy sułtan poprze jego działania
o fałszywe
– Ludwik pada ofiara epidemii
– zgon
– jego następca pospiesznie do EU
– korzyści tylko brat – Karol Andegaweński
UPADEK KRÓLESTWA JEROZOLIMSKIEGO
– losy łacinników na Lewancie przesądzone
– nacisk turecki wzmaga się
– każdy rok- dalsze straty
– 1291 upada Akka
o większość obrońców pada na murach
o nieliczni ewakuują się na Cypr
o teraz Cypr najbardziej wschodni dla łacińskich
