Przez ochronę przyrody (środowiska) ? rozumie się ogół działań mających na celu zachowanie, przywracanie i właściwe użytkowanie:
– zasobów przyrody oraz towarów przyrody żywej i nieożywionej;
– poszczególnych obrazów i ich skupień, jak też zbiorowisk na określonych obszarach oraz gatunków roślin i zwierząt dla celów naukowych, kulturalnych i wypoczynkowych.
Ochrona środowiska geograficznego ? to planowa działalność zmierzająca do ochrony elementów środowiska (powietrza, wody, gleb), których zachowanie jest niezbędnym warunkiem bytowania ludzi. Do ochrony środowiska należy również zaniechanie lub niepodejmowanie takiej działalności, która może spowodować niekorzystne zmiany w środowisku.
Do tradycji ochrony środowiska można zaliczyć dwa podstawowe nurty:
I-szy z nich to reakcja świata nauki i kultury na zagrożenia i zniszczenia środowiska przyrodniczego przez żywiołowo rozwijającą się urbanizację i industrializację.
II-gim nurtem w ochronie środowiska była i jest działalność dotycząca racjonalnego, przestrzennego zagospodarowania kraju.
Współczesne POGLĄDY na ochronę środowiska:
– zachowanie równowagi w środowisku przyrodniczym jest podstawowym warunkiem dalszego istnienia i rozwoju społeczeństw ludzkich;
– należy zmierzać do tego, aby dokonywane w środowisku zmiany nie przekraczały zdolności środowiska do samoregulacji.
Współcześnie przyjmuje się, w działaniach na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego trzy strategie:
a) I strategia (działania) zachowawcza (konserwatorska) ? ma na celu zachowanie środowiska przyrodniczego w niezmienionym stanie, a przejawiająca się w ustalaniu systemów nakazów i znaków regulujących użytkowanie zasobów przyrody.
b) II strategia ? nazywana technologiczną ? polega na ?leczeniu ran przyrody?, przez usuwanie ze środowiska, różnymi środkami technicznymi, objawów jego niszczenia (substancji trujących, odpadów itp.) oraz poprzez wprowadzenie na miejsce technologii ?brudnych? technologii ?czystych i ulepszonych?.
c) III strategia ? planistyczna, zmierza do zapobiegania powstawaniu ?ran przyrody?. Polega na planowaniu takich działalności człowieka, których negatywny wpływ na środowisko będzie jak najmniejszy, a nawet może pomnażać walory środowiska geograficznego.
Ta III strategia jest najnowsza i określa się ją jako kształtowanie środowiska, które jest współcześnie zadaniem bardzo trudnym, ale możliwym do osiągnięcia np. poprzez:
– kompleksowe i globalne działanie nauki, techniki, polityki państw, organizacji międzynarodowych, a także poszczególnych obywateli.
