Psychologia – pojęcia

Psychologia społeczna- dział
psychologii ogólnej, zajmuje
się badaniem zachowań rodziny,
człowieka, interakci z ludźmi.
Bada przeżycia, zachowania
człowieka, które powstają pod
wpływem bodźców społecznych,
rzeczywistych lub wyobrażoych.
behawioryzm- nauka o zachowaniu;
twierdzi, że człowiek nie może
przebywać i jednocześnie
analizować zachowania. Należy
do nauk biologicznych, opiera
się na schemacie bodziec-reakcja.
socjologia- nauka o procesach
zachodzących w społeczeństwie
np. emigracja, duże procesy
społeczne… Socjolog posługuje
się analizą statystyczną.
psychologia ekonomiczna-
zajmuje się problematyką bodźca
finansowego, postawą ludzi wobec
pracy i zadowoleniem z niej
. Przewiduje zachowanie wobec
pracy, zachowanie ekonomiczne.
psychohistoria- badanie hierarchii
wartości dorastającej młodzieży
językoznawstwo- przemiany
zachodzące w językach,
wulgaryzowanie, angielszczyzna
psychoanaliza- Freud doszedł do
wniosku, że musi istnieć jeszcze
inny popęd od popędu seksualnego,
który nazwał libodo- popęd
zniszczenia, śmierci. Obecnie
psychoanaliza jest żywa. Ogromny
obszar życia ludzkiego jest
nieświadomy i super ego jest
nieświadome. Możemy dotrzec
do części przeżyć pogranicza
świadomego za pomocą technik
psychologicznych: -analiza marzeń
sennych; -badania testami projek-
cyjnymi (test Lam-Roschacha;
tset akceptacji Murray`a)
psychologia humanistyczna- twórcy
Allport, Masech; człowiek jest w
pełni świadomy swoich działań, ale
w zależności od stopy świadomości
wyrażającej się w celach życiowych
ta świadomość jest bardzo znaczna.
Psychologów humanistychnych
cechuje całościowe podejście do
człowieka. Opozycja do behawio
ryzmu i psychoanalizy.
orientacja poznawcza- psychologia
poznawcza; człowiek aby radzić
sobie w swiecie filtruje wiadomości.
Interesuje się procesami oceniania
rzeczywistości, sądzenia,
skuteczności pamięci, zapominania.
nowoczesna psychologia postmoder
nistyczna- nawiązuje do poglądów
Zygmunta Baumana: nie ma innej
prawdy, niż to, że każdy rządzi się
tak, aby żył godnia, szczęśliwie i
dobrze.
postmodernizm- nie ma inej prawdy,
odejście od poglądów ustabilizowa-
nych hierarchii człowieka kierujących
zachowaniem.
anomia- główna zasada, człowiek
robi to na co ma ochotę i co
sprawia mu przyjemność

Metody badawcze:
1.obserwacja- odpowiada na pytanie
jak przebiega zjawisko? i jak
możemy dane zjawisko opisać?.
Jest trudna do zobiektywowania
należy przykładać skale szacunkowe.
2.korelacja- odpowiada na pytanie o
zw. zachodzące między zmiennymi;
badanie związków między dwiema
lub więcej zmiennymi. Poszukując
odpowiedzi na pytanie badawcze
poszukujemy współzależności;
możliwość koleracji to wydruk, w
którym każda ze zmiennych jest
powiązane z pozostałymi
otrzymujemy macież.
3.eksperyment- odpowiada na
pytanie dlaczego zjawisko zachodz?
Jest to metoda najdoskonalsza
stosowana w naukach społecznych,
gdyż opiera się na prawie zależności
przyczynowo-skutkowej.
Ograniczenia eksperymentu:
-czysto techniczne np.brak
laboratoriów na uczelniach
-wymagania dużego zespołu
osób badających i przebywania
dużej liczby osób, żeby wyłonić
i wylosować z większej populacji
dostatecznie jednorodną
(homogeniczną) grupę.
Musi być ona ujednolicona pod
względem różnych czynników
m.in. płci, wieku, stanu zdrowia
-czas badania
-ograniczenia natury moralno-
etycznej (szereg obszarów życia, w
których eksperyment nie móże być
prowadzony) np.kształtowanie
agresji w telewizji na agresję u
dzieci; wpływ pornografii czy
alkoholu
metoda Expost facto (po fakcie)-
procedura odwrócona w stosunku
do eksperymentu; eksperyment o
odwróconej kolejności zdarzeń.
Na bodźce nie mamy wpływu,
bo bodźce już dawno zadziałały,
badamy skutki (zmienne zależne)
przestrzeń zmiennych- to wszystkie
te zmienne niezależne, które
rzeczywiście zaistniały
obraz zmiennych- to próba
odpoznania tej rzeczywistości
przez badacza
ankieta- zbiór pytań otwartych
bądź zamkniętych, wypełniana
jest ona zaocznie tzn. badacz nie
kontroluje przebiegu wypełniania
kwestionariusz- zbiór pytań bardzej
wyrafinowanych, często ma
znamiona testu, wypełniany bądź
w obecności badacza bądź
indywidualnie, bądx audytoryjnie
(zbiorowo). Jest często odczytywany
test- zadanie do wykonania
stanowiące próbę w miarę
adekwatną pomiaru jakiegoś
zachowania, uzdolnień,wiadomości.
Musi posiadać wskaźnik
trafności (dokładnie mierzyć to do
czego został przeznaczony) i
wskaźnik rzetelności (mówi co test
mierzy). Powinien być znormalizo-
wany (pokazywać punkt odniesienia)
Musi być za każdym razem
rozwiąznie testu
przeprowadzona ocena w ten sam
sposób –za ten sam wynik ta sama
ocena (wystandaryzowanie testu).
Test musi być zobiektywowany np.
posiada instrukcję Typy testów:
-do badania ilorazu inteligencji;
-testy uzdolnień;
-testy badające funkcje psycholo-
giczne (pamięć, wyobraźnia);
-testy wiadomości (np. na prawo
jazdy)
-testy papieru i ołówka,
przyrządowe, wykonania,…
osobowość- dynamiczna struktura
sterująca naczym zachowaniem
nadająca nietypowy koloryt w
indywidualnych zachowaniach
osobowość społeczna- człowiek jest
kształtowany przez swoje środowisko
empatia- umiejętność współodczu-
wania współprzeżywania przeżyć
innych
socjalizacja- sposób zaspakajania
potrzeb wyrażający się tym, że
narasta w nas wiedza o tym co jest
akceptowane społecznie, a co
odrzucane. Proces socjalizacji trwa
całe życie, jego skutkiem jest
uwewnętrznienie norm, czyli
przyjęcie za swoje własne. W
skrajnym przypadku przyjęcia
norm i uznanie za własne osiągamy
sytuację, w której nie musimy
pilnować –ta osoba nie wymaga
strażnika. W efekcie dojrzałości
wzrasta tolerancja na odroczenie
zaspokojenia potrzeby np.
infantylne zachowanie dziecka.
heurystyka- odkrywanie; uproszczone
reguły myślowe, które zapewniają
szybszą decyzję, ale nie koniecznie
optymalną, może ona natomiast
dawać poczucie zadowolenia z
siebie,a zatem potdrzymuje nasza
samoocenę. Typy: a) dostępczości
(to co łatwo nam przywołać do
świadomości, często na zasadzie
odruchu); b). reprezent atywności
(polega na wnioskowaniu opartym
na podobieństwie do przypadku
typowego); c) h. zakotwiczenia
(dostosowania; tp metoda
uproszczonego wnioskowania,
polega na posłużeniu się liczbą jako
punktem wyjściowym, a następnie
dokonywanie modyfikacji
naszej oceny –zachowania np.
przedwyborcze sondarze nie pozostają
bez wpływu na zachowanie wyborców.
alienacja- tożsamość społeczna jest
związana z poczuciem przynależności
do grupy, umożliwia jednostce
określenie tej grupy mianem własnej.
W przypadku dostrzeżenie minusów
danej grupy i wycofaniu się z niej,
może dojść do utraty tożsamości
społecznej jednostki, konsekwencją
są zmiany w indywidualnym
funkcjonowaniu człowieka
. Prowadzi to do zjawiska izolacji
społecznej, a jedną z konsekwencji
tego zjawiska jest alienacja
(sytuacja, w której coś lub ktoś
staje się dla nas obce)
cel grupowy- to stan końcowy
działania pożądanych przez większość
członków grupy. Cele idnywidualne
grupy pokrywają się z celem jaki
sobie grupa jako całość przyjęła.
norma grupowa- podzielana przez
prawie wszystkich członków grupy
ocena zachowania, która jest
właściwa dla członków danej grupy
. Normy grupowe są tym czynnikem,
który pozwala ujednolicić poglądy,
spostrzeżenia, przekonania i
zachowania swoich członków.
Pomaga to grupie realizować
cele; umacniać siebie jako grupa i
rozwijać przekonanie o słuszności
opinii panujących w grupie

facylitacja- proces ułatwienia
społecznego. Zauważono bowiem,
że pewien rodzaj działań jest
wykonywany lepiej wtedy, gdy
obecni są inni ludzie, którzy
wykonują te same działania
(rywalizacja i naśladownictwo).
Facylitacja dotyczy zadań
łatwiejszych, nie jest tak łatwa do
zadań trudnych (obecność innych
członków grupy peszy nas)
komparator- (kompare-porównanie)
czynnik abstrakcyjny istniejący w
naszej głowie, porównujący dwa
modele: mechanistyczny ipsycholog.
czynniki paralingwistyczne- to takie
aspekty mowy, które nie są
informacją przekazywaną za pomocą
kodu językowego, lecz towarzyszą
wypowiedzi językowe np. donośność
i natężenie głosu oraz zmiana w
toku wypowiedzi, tempo mówienia,
przerwy w wypowiedzi
procesy interakcyjne między ludźmi-
wpływ jednych na drugich
indywidualizacja- preferencje w
dokonywanych wyborach