Rewolucja oznacza gwałtowną zmianę. Może być przeprowadzona na różnych płaszczyznach: kulturalnej, społecznej, gospodarczej, politycznej, oświatowej czy przemysłowej. Rewolucja przemysłowa oznacza gwałtowną zmianę w procesie produkcji. Oznacza przejście od produkcji manufakturowej do produkcji zmechanizowanej (do przemysłu zmechanizowanego). Taka rewolucja mogła odbyć się w kraju o wysokim potencjale gospodarczym, o dominującej pozycji klas zainteresowanych przyspieszeniem produkcji przemysłowej. Takie warunki spełniała Anglia. W Anglii bezpośrednio wskutek odkryć geograficznych już z początkiem XVI w. przyjęto drogę kapitalizacji, rozwijano wczesnokapitalistyczne formy produkcji tzn. przemysł nakładczy i manufakturowy. Z kolei z nastaniem rewolucji burżuazyjnej, której proces trwał od początku lat 40. XVII w. do 1689 r., tj. kiedy ogłoszono Deklarację Praw Narodu Angielskiego, czołową pozycję w państwie objęła burżuazja i nowa szlachta. Istniała więc klasa społeczna zainteresowana przyspieszeniem produkcji,utrzymująca silną pozycję społeczną, ekonomiczną i polityczną w kraju.
Rewolucja przemysłowa była związana z wprowadzeniem nowych zmian technicznych, które najpierw pojawiły się w przemyśle lekkim, bawełnianym, włokienniczym, a następnie metalurgicznym.
Zmiany techniczne
Zmiany gospodarcze
Zmiany społeczne
– w 1738r. Jan Kay wynalazł ruchome czółenko
– w 1767r. Ryszard Arkwright wynalazł przędzarkę skrzydłową – „framugę przędzalniczą”
– w 1768r. Jakub Hergrewes skonstruował maszynę przędzalniczą „Jenny”
– największego przełomu dokonał w 1769r. James Watt, konsrtuując pierwszą maszynę parową
Rewolucja spowodowała upadek rzemiosła, manufaktur, rozwój przemysłu fabryczngo, włokienniczego, metalurgii, hutnictwa. Wzrastało wydobycie węgla, udoskonalono przeróbkę surówki na żelazo. Postępowała ogólna mechanizacja produkcji. Pojawiły się nowe gałęzie przemysłu: np. przemysł okrętowy. Obok dawnych ośrodków przemysłowych powstawały nowe np. Liverpool, Manchester.
Pod wpływem rozwoju przemysłu dość szybko wzrastała liczba ludności w miastach, głównie proletariatu. Pogłębiał się podział społeczny na dwie klasy społeczne typu kapitalistycznego: burżuazję i proletariat. Warunki bytowe były dość trudne, stąd pojawiają się pierwsze formy walki proletariatu w postaci tzw. luddyzmu, czyli spontanicznego niszczenia maszyn przez robotników. Pierwsze wystąpienia luddyzmu miały miejsce w Lancaster (1773r.) Zrodził się nowy kierunek rozwoju gospodarczego w postaci liberalizmu ekonomicznego. Jego twórcą jest Adam Smith, a założenia tej teorii przedstawione zostały w traktacie „Bogactwo narodu”.
