Bruzdkowanie – Wkrótce po zapłodnieniu w zygocie następuje seria szybkich podziałów określanych jako bruzdkowanie W wyniku pierwszego podziału mitotycznego powstają 2 komórki każda z nich dzieli się mitotycznie tak więc w efekcie powstają 4 komórki . powtarzające się podziały prowadzą do wzrostu liczby komórek zwanych blastomerami stanowiących elementy budulcowe zarodka . Stadium 32 – komórkowe zwane jest morulą komórki moruli kontynuują podział mitotyczny tworząc ostatecznie kulistą blastulę zbudowaną z kilkuset ułożonych peryferyjnie komórek blastodermy otaczających wypełnioną płynem jamę blastocelu . zygota ->bruzdkowanie>morula > blastula . Podczas druzdkowania komórki nie rosną tak więc masa pasa powstających komórek nei przekracza wyjsciowej masy zygoty . Zasadniczym efektem procesu bruzdkowania jest podział zygoty na szereg małych komórek które służą jako podstawowe elementy budulcowe zarodka .Małe rozmiary pozwalają im stosunkowo łatwo przemieszczać się i tworzyć konfiguracje konieczne na dalszych etapach rozwoju . Komórki te poruszają się ruchem pełzakowatym a ich przemieszczanie się sterują białka błon komórkowych i białka z powierzchni innych komórek . Ilości żółtka jajowego warunkuje schemat przebiegu procesu bruzdkowania i tak w jajach Alecytalnych nie ma zółtka w oligolecytalnych zółtko występuje ale jest go bardzo mało mezolecytalnych jest już spora ilość zółtka a w polilecytalnych jest dużo żółtka . W zależnośći od płaszczyzny i osi podziału bruzdkowania może ono być promieniste lub spiralne i tak w bruzdkowaniu promienistym wrzeciona podziałowe ustawione są długą osią albo prostopadle albo równolegle do osi biegunowej przebiegającej przez oba bieguny . i bruzdkowanie spiralne jest typowe dla niektórych pierwoustnych po pierwszych dwóch podziałach płaszczyzna jest skośna w stosunku do osi animalno wegetatywnej w rezultacie powstające komórki układają się spiralnie w ten sposób że każda komórka położona jest pomiedzy dwiema komórkami leżacymi poniżej Gastrulacja – w trakcie gastrulacji powstają listk izarodkowe , proces ten prowadzi do powstania trójwarstwowego tworu zwanego gastrulą stanowi pierwszy i zasadniczy etap przekształcania się bruzdkującego jaja w uformowany już zarodek . W trakcjei gastrulacji komórki układają się w trzy wyraźne warstwy tkanki embrionalnej zwanej listkami zarodkowymi mianowicie warstwę ektodermy mezodermy i endodermy . Komórki wyścielające jamę gastruli zwaną prajelitem tworzą endodermę która daje początek początek które ostatecznie wyściełają przewód pokarmowy oraz narządy pomocnicze tegoż układu . – wątrobę , trzustkę . Zewnętrzna warstwa gastruli to ektoderma a z niej tworzy się ostatecznie zewnętrzna warstwa skóry oraz układ nerwowy i narządy zmysłów . A trzecia zaś warstwa to mezoderma – tworzy się pomiędzy ekto i endodermą z mezodermy bierze początek tkanki łącznej a więc elementy szkieletu tkanka mięsniowa ścianki naczyń w układzie krwionośnym narządy wydalnicze i elementy układu rozrodczego . Gastrulacja rozpoczyna się z chwilą gdy blastoderma wokół bieguna wegetatywnego spłaszcza się i wpukla do wewnątrz a komórki bieguna wegetatywnego wpuklają się do wnętrza blastocelu . Wpuklająca się sciana ostatecznie dociera do przeciwnego bieguna zacierając kształt pierwotnego blastocelu . I w ten sposób zarodek przekstałca się w kubkowaty dwóścienny twór a jama objęta wpukloną do blastocelu endodermą określa się jako jamęgastruli inaczej prajelito a jej ujście na zewnątrz to pragęba
