1. Dlaczego doszło do ruchu soborowego?
2. Jakie były cele tego ruchu?
3. Jak przebiegał?
4. Czym się skończył?
Ad. 1 W XIV w. papiestwo stało się bardziej państwem prawa niż celu, do którego zostało powołane. Papiestwo jako instytucja posiadało w swoim ręku wymiar sprawiedliwości ( prawo małżeńskie, procesy między państwami ) , administrowało szerokimi dochodami z beuficjów ( urzędy + dochody ) – dobro płynące z urzędów, Ściągało opłaty w postaci kosztów sądowych, świętopietrze ( podatek na rzecz św. Piotra ). Kościół pośredniczył w zajmowaniu miejsca w niebie przez odkupienie grzechów. Część dochodów szło na utrzymanie dworu i administracji papieskiej, jednocześnie ściąganie podatków doprowadziło do zcentralizowania urzędu podatkowego tzw. ” kamery papieskiej „. Lud w zasadzie akceptował władzę duchowieństwa, nie akceptowały jej elity uniwersyteckie. Szczególnie wtedy gdy pojawiła się idea państw jakby narodowych ( uniwersytety chcą służyć państwu ). W poł. XIV w. i l poł . XV w. ma miejsce tzw. Wojna stuletnia między Anglia i Francja. Uniwersytet Oxfordzki staje się uniwersytetem angielskim, a Sorbona we Francji. Jednocześnie istnieje łączność między ośrodkami Wspólny język wykładów i ksiąg ( łacina ), te sama struktury i programy nauczania, te same problemy. Z jednej strony świat nauki to wspólnota pojęć i wartości.
Wartość- cel zawarty w pragnieniu.
Pojęcie – te same kategorie myślenia.
Z drugiej, podział przez poczucie przynależności do danego królestwa. Pojawia się pytanie : czym jest Kościół instytucjonalny? czy wypełnia godność swojego powołania? jaki jest jego status wobec państwa? czy Kościół instytucjonalny to pośrednik potrzebny i wiarygodny? czy Kościół wymaga reformy, jeśli tak to jakiej?
Schizmy i herezje XIV / XV w.
W 1378r. jeden z papieży postanawia powrócić do Rzymu, ale szybko umiera, trzeba wybrać następcę Konklawe złożone w połowie z Włochów, Francuzów wybiera na stolicę piotrową Włocha. Kandydat po wyborze okazał się gwałtownikiem, człowiekiem trudnego charakteru, zdradzał objawy zaburzeń psychicznych. To samo kolegium zebrało się w innym miejscu i wybrało innego kandydata kuzyna króla Francji. Kościół podzielił się na dwie obdjęcje ( rzymską i awiniońską ), każda miała poparcie państw chrześcijańskich. Problem polega na tym ze obie zostały wybrane przez to samo kolegium ( a wiec obie są legalne ).
Schizma – odłam organizacyjny kościoła
Herezja – błędy w doktrynie.
W to włączają się uniwersytety, pada propozycja zwołania soboru, który miałby się składać z przedstawicieli kleru i laikatu ( wierni ). Pojawia się problem czym jest sobór?, kto go zwołuje?, kto uczestniczy, jakie są jego kompetencje? Profesorowie Sorbony namówili króla Francji aby zawiesił opodatkowanie na rzecz papiestwa, w tym samym czasie pojawił się trzeci problem. Mianowicie w Anglii zaczęła rozwijać się herezja związana z realistami, jej twórcą jest Wiklef. Twierdził on , że kościół to wspólnota mistyczna wybranych wiernych, której głową jest Chrystus. Kościół jest bytem ” realnym” nie należącym do świata doczesnego. Papież nie jest głowa Kościoła, ani następcą Chrystusa. Człowiek odpowiada tylko przed Bogiem i instytucje kościoła widzialnego nie są mu potrzebne. Jeśli ktoś uzyskuje własność niezgodnie z nakazami Pana, to wówczas może jej zostać pozbawiony. Te nauki godziły zarówno w hierarchię jak i źródła ekonomiczne. Wiklef cieszył się poparciem króla i parlamentu angielskiego, dotąd jego nauki nie doprowadziły do powstania społ. – wymierzonego w posiadaczy innych dóbr. Posiadacze powstańcy głosili hasło ” Gdy Ewa przędła, Adam rył, kto wtedy jaśniepanem był.” Ale raz rzucona myśl, że kościół jako przymusowy pośrednik między pragnieniem zbawienia a spełnieniem jest niepotrzebny zaowocowała na uniwersytecie w Pradze.
