A
ab ovo – od początku
absens carens – nieobecny traci
absit! – Uchowaj, Boże!
ad patres – do ojców
alea iacta est – kości zostały rzucone
alter ego – drugie ja
amor omnibus idem – miłość dla wszystkich jednaka.
amor vincit omnia – miłość wszystko zwycięża
anima vilis – podła dusza
asinus asinorum – osioł nad osłami
aurea dicta – złote słowa
ave, Caesar, morituri te salutant – witaj, Cezarze, mający umrzeć cię pozdrawiają
B
bene meritus – dobrze zasłużony
bona fide – w dobrej wierze
bonum ex malo non fit – dobro nie rodzi się ze zła
boss lassus fortius figit pedem – zmęczony wół szybciej pracuje
C
caeca invidia est – zazdrość jest ślepa
carpe diem – korzystaj z każdego dnia
cicer cum caule – groch z kapustą
cogito, ergo sum – myślę, więc jestem
consummatum est – stało się
corvus albus – biały kruk
cui bono? – na czyją korzyść?
cum ventis litigare – walczyć z wiatrem
D
dances macabres – taniec śmierci
Deus ex machina – bóg z machiny
dictum sapienti sat – mądrej głowie dość dwie słowie
diem perdidi – straciłem dzień
dies irae – dzień gniewu
E
ecce homo – oto człowiek
ego sum qui sum – jestem, który jestem
errare humanum est – błądzić jest rzeczą ludzką
est modus in rebus – wszystko ma swoje granice
et tu, Brute, contra me – i ty, Brutusie, przeciwko mnie
ex malis eligere minima – wybierać mniejsze zło
ex oriente lux – światło ze wschodu
experto credite – wierzcie doświadczonemu
F
faber est quisque suae fortunae – każdy jest kowalem własnego losu
felix culpa – szczęśliwa wina
ferro ignique – ogniem i mieczem
festina lente – spiesz się powoli
G
gallus in suo sterquilinio plurimum potest – kogut tylko na własnym gnojowisku dużo może
genius loci – duch opiekuńczy miejsca
gladiator in arena consilium capit – gladiator decyduje dopiero na arenie
gloria victis – chwała zwyciężonym
gloria virtuti resonat – sława jest echem cnoty
graviora manent – najgorsze dopiero nadejdzie
H
historia magistra vitae – historia nauczycielką życia
hodie mihi, cras tibi – dziś mnie, jutro tobie
hominis est errare, insipientis in errore perseverare – ludzką rzeczą jest błądzić, głupców trwać w błędzie
homo homini lupus est – człowiek człowiekowi jest wilkiem
homo sacra res homini – człowiek jest rzeczą świętą dla człowieka
horribile dictu – strach powiedzieć
hospes, hostis – każdy obcy to wróg
I
ignavis sepmer feriae – lenie zawsze mają święto
ignis non exstinguitur igne – ognia nie gasi się ogniem
impares nascimur, pares morimur – rodzimy się nierówni, umieramy równi
imperare sibi maximum est imperium – panować nad sobą to najwyższa władza
impos animi – słaby na umyśle
impossibilium nulla obligatio est – nikt nie jest zobowiązany do rzeczy niemożliwych
inarticulo mortis – w obliczu śmierci
in principio erat Verbum – na początku było Słowo
in vino veritas – wino rozwiązuje język
L
labor omnia vincit – praca wszystko przezwycięża
laudant, quod non intelligunt – chwalą to, czego nie rozumieją
lavare manus – umywać ręce
M
magnum in parvo – wiele treści w krótkiej wypowiedzi
manus manum lavat – ręka rękę myje
medio tutissimus ibis – najbezpieczniej chodzić środkiem
memento mori – pamiętaj o śmierci
mirabile dictu – aż dziw powiedzieć
more antiquo – starym obyczajem
more maiorum – obyczajem przodków
mulier ideo bene olet, quia nihil olet – kobieta wtedy ładnie pachnie, gdy wcale nie pachnie
N
naturalia non sunt turpia – to, co naturalne, nie przynosi wstydu
ne puero gladium – nie dawaj dziecku miecza
ne quid nimis – nic ponad miarę
nec Hercules contra plures – siła złego na jednego
nil admirari – niczemu się nie dziwić
nil desperandum – nie należy rozpaczać
nil nisi bene – mów dobrze lub wcale
nil novi sub sole – nic nowego pod słońcem
nolens volens – chcąc nie chcąc
noli me tangere – nie dotykaj mnie
nomina sunt odiosa – nie należy wymieniać nazwisk
non compos mentis – niespełna rozumu
non licet – nie wolno
non liquet – nic stąd nie wynika
non omnia possumus omnes – nie wszyscy możemy wszystko
non omnis moriar – nie wszystek umrę
non scholae, sed vitae discimus – uczymy się nie dla szkoły, ale dla życia
nosce te ipsum – poznaj samego siebie
nuda veritas – naga prawda
nulla dies sine linea – ani jednego dnia bez pracy
nulla poena sine lege – nie ma kary bez przepisu prawa
nullum crimen sine lege – nie ma przestępstwa bez przepisu prawa
nunc est bibendum – teraz pijmy
O
oculum pro oculo, dentem pro dente – oko za oko, ząb za ząb
oderint, dum metuant – niech nienawidzą, byleby się bali
odi et amo – nienawidzę i kocham
omnia subiecta sunt naturae – wszystko podlega naturze
omnis homo mendax – każdy człowiek jest kłamcą
P
pecunia non olet – pieniądze nie śmierdzą
per aspera ad astra – przez ciernie do gwiazd
per fas et nefas – nie przebierając w środkach
piscem natare doces – rybę uczysz pływać
primus inter pares – pierwszy wśród równych
principiis obsta – zło niszcz w zarodku
pro publico bono – dla dobra ogółu
Q
quae nocent, docent – to, co szkodzi, uczy
qualis artifex pereo! – Jakiż artysta ginie we mnie
qualis pater, talis filius – jaki ojciec, taki syn
qualis rex, talis grex – jaki pan, taki kram
R
rara avis – rzadki ptak
rationale animal est homo – człowiek jest istotą rozumną
relata refero – powtarzam, co ułyszałem
respice finem – patrz końca
ridentem dicere verum- z uśmiechem mówić prawdę
S
sapere aude – odważ się być mądrym
sapienti sat – mądremu wystarczy
satis verborum – wystarczy słów
scio me nihil scire – wiem, że nic nie wiem
seniores priores – starsi mają pierwszeństwo
si vis amari, ama – jeśli chcesz być kochanym, kochaj
sic itur ad astra – tak się idzie do gwiazd
sicut mater, ita et filia eius – jaka matka, taka córka
signum temporis – znak czasu
silva rerum – las rzeczy
similia similibus curantur – podobne leczy się podobnym
sine ira et studio – bez gniewu i zawziętości
sub specie aeternitatis – z punktu widzenia wieczności
sus Minervam docet – świnia poucza Minerwę
T
taedium vitae – wstręt do życia
tempus fugit – czas ucieka
tuta timens – bojąc się rzeczy bezpiecznych
U
ubi concordia, ibi victoria – gdzie zgoda, tam zwycięstwo
ubi lex, ibi poena – gdzie prawo, tam i kara
ubi tu Caius, ibi ego Caia – gdzie ty, Gajuszu, tam i ja, Gaja
unus pro multis – jeden za wszystkich
usus est tyrannus – zwyczaj jest tyranem
ut ameris, amabilis esto – jeśli chcesz być kochany, bądź godny miłości
ut pictura poesis – poemat jest jak obraz
V
vanitas vanitatum et omnia vanitas – marność nad marnościami i wszystko marność
variatio delectat – odmiana sprawia przyjemność
veni, vidi, vici – przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem
vino pellite curas – winem odpędźcie troski
vinum incendit iras – wino rozpala gniew
vis maior – siła wyższa
vivere militare est – życie jest walką
volenti nihil difficile – dla chcącego nic trudnego
volenti non fit iniura – chcącemu nie dzieje się krzywda
vox populi vox Dei – głos ludu głosem Boga
