Błąd statystyczny – miara dokładności wnioskowania z próby o populacji przy ustalonym (w sondażach zwyczajowo 0.95) poziomie ufności. Błąd statystyczny +/- 3% (najczęściej spotykany) oznacza, iż jeśli stwierdzono, że X % badanych w próbie posiada określoną cechę (op. popiera określona partię), to można wnioskować z 95% ufnością, że w populacji od setek posiadających tę cechę mieści się w przedziale między X-3 %proc. a X+3% Zatem małe różnice w wynikach, op. odsetkach poparcia dla poszczególnych partii, mogą się mieścić w granicach błędu i nie stanowić podstawy do stwierdzenia przewagi jednych partii nad drugimi. Chyba że różnice te powtarzają się w kolejnych badaniach lub w badaniach różnych ośrodków.
CAPI (Computer Assisted Personal Interviewing) – metoda przeprowadzania wywiadów za pomocą przenośnych komputerów.
CATI (Computer Assisted Telephone Interviewing) – metoda przeprowadzania wywiadów przez telefon. Zbierane informacje są natychmiast wprowadzane przez ankietera do komputera. Zaletą tej metody badawczej jest szybkość realizacji oraz możliwość natychmiastowego uzyskania wyników po zakończeniu przeprowadzania wywiadów. Tego typu badanie pozwala m.in. na stałe monitorowanie poziomu usług, określenie stopnia zadowolenia konsumentów konkretnych marek produktów.
Case Study – tzw. studium przypadku, polegające na zebraniu różnego rodzaju danych i wyników badań na temat jakiegoś zjawiska społecznego (op. wpływ industrializacji na style życia mieszkańców malago miasta). Wyniki takiego studium przypadku mogą służyć do projekcji wyników i powstawania hipotez o występowaniu określonych zjawisk społecznych pod wpływem jakichś czynników.
Capy Test – metoda badawcza, którą wykorzystuje się do testowania materiałów reklamowych za pomocą wywiadów indywidualnych lub grupowych. W ten sposób bada się reakcje potencjalnych konsumentów na projekty broszur, ulotek, plakatów reklamowych, jak również na koncepcje reklam: radiowych, telewizyjnych, prasowych. Konsumenci są aktywnymi uczestnika mi badania i sami mogą tworzyć reklamy. Capy Testy mogą także służyć do testowania opakowań produktów.
Day After Recall – technika badawcza polegająca na przeprowadzaniu wywiadów na temat zapamiętanych faktów z dnia poprzedniego, op. obejrzanej reklamy lub dokonanych zakupów. Desk Research – zbieranie i analiza danych ze źródeł wtórnych, zebranie informacji z roczników, katalogów, raportów statystycznych, sprawozdań organizacji lub agencji rządowych itp. Trudność tego badania związana jest głównie z wyszukaniem odpowiedniego źródła, ale także z nadmiarem danych.
Dobór próby – czynność polegająca na wyodrębnieniu pewnej części zbiorowości z określonej populacji ze względu na założone zmienne i parametry.
Eksperyment, badania eksperymentalne – rodzaj badania, które polega na świadomym i dokładnie zaplanowanym wpływie prowadzącego badanie na analizowane zdarzenia, zachowania itd. poprzez zmianę określonych elementów badanej sytuacji. Do badanego środowiska wprowadza się ściśle kontrolowany czynnik. Następnie zbierane są dane na temat reakcji badanego środowiska (op. konsumentów) na ten czynnik. Do badań dobierane są dwie grupy respondentów, dwa obszary lub dwa inne środowiska o możliwie podobnych cechach. Jedna z tych grup jest faktycznie poddana eksperymentowi, natomiast druga wykorzystywana do porównań. Na przykład, można porównywać zakupy danego produktu w grupie objętej próbnymi działaniami reklamowy mi i w grupie, w której takich działań nie przeprowadzono. Porównuje się stan przed eksperymentem ze stanem po jego przeprowadzeniu. Wyróżnia się eksperymenty: naturalne, prowadzone w naturalnych warunkach, w środowisku do którego należą osoby poddane badaniu; laboratoryjne, prowadzone w warunkach izolacji badanych osób od ich naturalnego otoczenia (warunki sztucznie stworzone przez badacza, które pozwalają na wyeliminowanie wpływu czynników trudnych do kontroli, występujących w warunkach naturalnych).
FGI (Focus Group Interview, Zogniskowany Wywiad Grupowy) – jedna z najbardziej popularnych i skutecznych technik jakościowych. Cały projekt obejmuje zazwyczaj kilka lub kilkanaście dyskusji. Każda grupa składa się przeciętnie z 8 do 12 osób. W dyskusji zawsze uczestniczy moderator, który czuwa nad jej przebiegiem i zachęca rozmówców do aktywności. FGI służy przede wszystkim do:
– odwzorowania i prześledzenia procesów, które prowadzą do decyzji o zakupie produktu, – badania stosunku do produktu i zachowań wobec niego, – pozycjonowania produktu wobec marek konkurencyjnych, – badania skojarzeń związanych z produktem, – badania języka, jakim użytkownicy posługują się w odniesieniu do produktu, – tzw. pricingu, czyli określenia ceny, za jaką respondenci gotowi byliby kupić dany produkt, – do testowania efektywności reklamy.
Wyróżniamy następujące rodzaje FGI:
a) Brief Group -krótka dyskusja (30-60 min), poświęcona zwykle jednemu tematowi, podsumowanie indywidualnych testów produktów;
b) Extended Group – grupa dyskusyjna, która bierze udziel w badaniu nawet przez 6 godzin (z przerwami);
c) Mini Group, Affinity Mini Group – dyskusja, w której uczestniczy 4-6 osób, przeważnie w jakiś sposób powiązanych (op. rodzina, sąsiedzi, koledzy z pracy).
IDI (Individual in-Depth Interview, Indywidualny Wywiad Pogłębiony) -jedna z najczęściej stosowanych metod jakościowych. Polega na tym, że uczestnicy wywiadu podczas prowadzonej w oparciu o swobodny scenariusz rozmowy, opisują – w charakterystycznym dla siebie języku w jaki sposób postrzegają i wyobrażają sobie dany produkt oraz czy go używają. IDI może być stosowany również jako narzędzie do badania zwyczajów konsumentów oraz motywów, jakimi kierują się przy dokonywaniu zakupu.
In-Store Check – metoda, która służy do ustalenia, czy i w jakim zakresie produkty klienta i je go konkurencji są dostępne w sklepach, w jaki sposób i na jakiej powierzchni są ustawione na półkach, jaka jest ich cena i jak są w sklepie reklamowane.
Kwestionariusz – podstawowe narzędzie używane w badaniach ilościowych. Zawiera zestaw pytań dotyczących problemu badawczego oraz dyspozycje dla ankietera co do sposobu przeprowadzania wywiadu. Wyróżniamy:
a) kwestionariusz wywiadu – zbiór pytań opracowany tak, że zakłada pośrednictwo osoby pro wadzącej wywiad, czyli ankietera, który zadaje pytania, a następnie zapisuje odpowiedzi respondenta w kwestionariuszu. Jest to technika oparta na komunikacji bezpośredniej.
b) kwestionariusz ankiety – typ kwestionariusza, w którym pytania opracowano w taki sposób, aby wykluczyć pośrednictwo ankietera lub ograniczyć je do funkcji organizacyjnych, op. rozdania i zebrania formularzy. Kwestionariusz ankiety wypełnia respondent. Jest to technika komunikacji pośredniej.
Losowanie – czynność statystyczna, polegająca na probabilistycznym doborze reprezentatywnej próby z danej populacji.
Losowy dobór próby – metoda doboru próby, w której każdy element populacji, z której losuje się próbę, ma równą szansę wejścia do niej. Dzięki zastosowaniu doboru losowego próby możemy dokonywać projekcji uzyskanych wyników na całą badaną populację. Wyróżnia się kilka sposobów doboru próby, op. prosty dobór losowy, warstwowy, wielostopniowy itp.
Metoda dzienniczkowa – metoda, w której respondenci wypełniają codziennie rubryki w specjalnych kwestionariuszach (\”dzienniczkach\”). W ten sposób bada się różnego rodzaju zachowania konsumenckie, op. dokonywanie zakupów, oglądanie telewizji czy słuchanie radia.
Omnibus – zbiorowe badanie (typu sondażowego) przeprowadzane na losowej reprezentatywnej próbie, zawierające pytania z rożnych dziedzin. Zazwyczaj tego typu badanie realizowane jest dla kilku zleceniodawców, którzy wykupują określoną liczbę pytań w kwestionariuszu.
Operat losowania – wykaz jednostek należących do określonej zbiorowości (op. rejestr, zestawienie, lista członków populacji), który służy za podstawę do selekcji próby badawczej (baza danych do losowania próby). Powinien spełniać następujące wymogi: adekwatność – czyli odpowiadać strukturze całej populacji, kompletność – zawierać wszystkie jednostki badanej populacji, dokładność – nie zawierać jednostek nie istniejących lub nie należących do populacji.
Panel – typ badania dynamicznego, w którym stale (ta sama) grupa respondentów wielokrotnie uczestniczy w badaniu w określonych odstępach czasu. Jego celem jest ustalenie zmian, jakie zaszły w postawach, zachowaniach, opiniach itp. pomiędzy jednym badaniem a drugim. Aby za obserwować określone zjawiska i móc wnioskować o zachodzących zmianach, należy za każdym razem zadawać takie same pytania.
Pilotaż – wstępne, próbne badanie, którego celem jest testowanie narzędzi badawczych, op. kwestionariusza wywiadu. Badanie pilotażowe umożliwia dobre przygotowanie narzędzi badawczych do badania właściwego.
Próba – część / wycinek populacji, na której przeprowadzane są badania.
Pytanie otwarte – rodzaj pytania kwestionariuszowego lub zadawanego podczas wywiadu, które pozwala badanej osobie na udzielenie swobodnej odpowiedzi lub zaprezentowanie własnej opinii.
Pytanie zamknięte – rodzaj pytania kwestionariuszowego lub zadawanego podczas wywiadu o ściśle określonej, ograniczonej liczbie klasyfikowanych odpowiedzi. Rozróżniamy pytania jednoodpowiedziowe, gdy respondent może wybrać tylko jedną odpowiedź ze skali, i wieloodpowiedziowe, gdy istnieje możliwość wybrania jednej, dwóch i więcej odpowiedzi.
Respondent – osoba objęta badaniem, op. odpowiadająca na pytania zadawane przez ankietera w czasie wywiadu, samodzielnie wypełniająca kwestionariusz czy dzienniczek.
Sondaż – badanie ilościowe, realizowane zazwyczaj na dużych próbach. Opisuje zmiany na poziomie danej zbiorowości.
Telemetria – system pomiaru widowni telewizyjnej, czyli ciągle badanie elektroniczne oglądalności programów, bloków i pojedynczych reklam, z dokładnością co do jednej minuty.
Usage and Attitude (U&A) – badanie postaw konsumenckich oraz opis zachowań konsumenta. Są to zwykle badania ilościowe. Badania Usage & Attitude dotyczą przeważnie: – znajomości marek i produktów, korzystania z produktów, przyzwyczajeń związanych z zakupem produktów, opinii i postaw wobec produktów, motywów zakupu produktów, oczekiwań i potrzeb konsumentów.
