1. Ramy czasowe: 476r. – 1492
2. Tło historyczne:
* 476r – upadek cesarstwa Bizantyjskiego za panowania Karola wielkiego.
* X w. cesarstwo Ottonów
* 1000r. – zjazd w Gnieźnie
* 1025r. – koronacja Bolesława Chrobrego
* 1054r. – schizma Kościoła
* XI w. – wyprawy krzyżowe
* XII w. – panowanie Bolesława Krzywoustego i rozbicie dzielnicowe
* XIII w. – wojny z Tatarami
* XIV w. – panowanie Władysława Łokietka, początek wojny stuletniej, unia polsko – litewska
* XV w. – bitwa pod Grunwaldem, Warną, rządy Kaziemierza Jagielończyka
* 1450 r. – wynalezienie druku
* 1453 r. – zdobycie Konstantynopola przez Turków
* 1492 – odkrycie Ameryki
3. Kultura w średniowieczu była kulturą teocentryzmu. Była epoką zacofaną – to, co uzyskano w starozytności, zanikło. EPOKA KONTRASTÓW
4. teocentryzm – sprowadzanie spraw ludzkich do Boga oraz podporządkowyanie celi pozaziemskich wszystkich stref kultury.
5. uniwersalizm – jedność epoki; m.in. pojedmowanie podobnych problemów i motywów w filozofii, sztuce, literaturze itp.
6. Sztuka średniowiecza.
a) zabytki
– kościół Sainte Sernium w Tuluzie,
– Notre-Dam-la Grande w Poitreis
– katedra w San- Diego de Compostella
– katedra w Pizie
b) Rzeźba:
– głównie w kościołach
* na portretach zazwyczaj jest przedstawiony Chrystus i Madonna
* w zagłębieniach i niszach w murze – święci
– głównie religijne postacie
– wykuwano przede wszystkim w kamieniu, drewnie, wykonywano też odlewy w brązie
c) Malarstwo:
– ścienne
– w ilustrowanych księgach
– funkcja: religijna i pouczająca
– brak perspektywy, odrealnione
– barwne
d) Sztuka romańska:
– XI i XII w.
– wpływowa, głównie sztuka starożytnego Rzymu
– dzieli się na wczesną, dojrzała i późną
– zróznicowano bryły budowli
– pojawiły się wieże i galeryjki urkadowe
– budowle z kamienia ciosanego
– sklepienie krzyżowo – żebrowe
– bogata dekoracja architektoniczna w sztuce późnej
W stylu romańskim budowano przede wszystkim budowle sakralne, o prostych, masywnych bryłach. Mury były grube, łuki półkoliste, okna małe.
np. kolegiata św. Piotra w Kruszwicy, kościół św. Prokopa w Strzelinie
e) Gotyk
– XIII – XV w.
– dzielił się na 3 okresy: wczesny, dojrzały, późny
ARCHITEKTURA
– linie pionowe – dominacja
– bogate dekoracje – rozety
– przestrzenne wnętrza
-duże, ostre, łukowe okna a w nich witraże
– sklepienie krzyżowe, żebrowe
– strzelistość buzynków
– zazwyczaj z cegły
np. Notre Dam w Paryżu, Kościół Mariacki w Gdańsku
RZEŹBA
– kamień, polichromowane drewno
– podkreslały cielistość, ruch, gesty i stany emocjonalne
– tematy: sąd ostateczny, Madonna, apostołowie i święci, Chrystus (już nie surowy, jak w romańskiej, ale miłosierny), piety, drastycznie cierpiący Jezus.
MALARSTWO
– większe postacie
– sztywne
– tło najczęściej złote
– mlarstwo tablicowe i witrażowe
