Damy i feudałowie ucztujący w zamkowych salach, rycerze zakuci w zbroje, mnisi i katedry- wszystko to kojarzy się z okresem historycznym tzw. średniowiecze. Od 5-15w to czas wielu przemian w zachodniej Europie. Europa rozpadła się na wiele królestw. Nastąpił upadek handlu i głównym zajęciem ludzi stała się uprawa roli.
W POLSCE
Henryk Brodaty prowadził planowa kolonizacje, czyli osadnictwo na lesistym Pogórzu Sudeckim. Często sprowadzał w tym celu Niemców. Osadnicy dostawali parę lat, które były przeznaczone na zagospodarowanie, za tę ziemię na razie nie musiano płacić. Lata te nazywamy wolnizną. Osadnicy pod kierunkiem zasadźcy, który ich sprowadził, mierzyli powierzchnię dzieląc ją na łany wielkości od17 do 25 ha. Każdy z nich dostawał jeden łan ziemi. Zasadzca otrzymywał kilka łanów oraz prawo prowadzenia karczmy, budowy i utrzymania młyna i został nadany tytułem sołtysa. Po kilku latach został wprowadzony nowy podział gruntów oraz sposób gospodarowania tzw. Trójpolówka. wszystkie grunty orne wsi dzielą się na trzy pola. Na jednym siano zboże jare, na drugim ozime, trzecie ugurowano. Wszyscy rolnicy musieli razem rozpoczynać i kończyć pracę, bo nie było dróg dojazdowych do każdego kawałka pola. Musieli też wszyscy wysiewać na dwóch polach zboże a jedno zostawić na pastwisko(co widać na rysunku). Zaczęto stosować nowe narzędzia rolne, a przede wszystkim pług z żelazną odkładnicą, która pozwalał na głęboką orkę i odwrócenie skiby. Dzięki tej reformie gospodarowania produkcja rolna zwiększyła się dwukrotnie. Polska wyrównała więc różnicę w poziomie gospodarki, dzielące ją od Europy.
Zagroda chłopska najczęściej była otoczona płotem. Obok drewnianej chałupy krytej słomą stała stodoła i obora. Bywało ,że pod jednym dachem znajdowały się: części mieszkalną i pomieszczenia gospodarcze. Wodę czerpaną ze źródła lub pobliskiej rzeki. Przed 250 laty temu studnie były na wsi rzadkością.
Chałupa składała się z izby, sieni i komory. W izbie było ciemno. Niewielkie okno wpuszczało małe ilości światła. Wieczorem mieszkanie oświetlano świecą lub łuczywem. Nieliczne meble zrobione z prostych desek zajmowały chłopską izbę. Na jej środku stał stół, ława i kilka stołków. Pod ścianą znajdowało się łóżko zbite z desek i wymoszczone słomą. W malowanej skrzyni przechowywano ubrania odświętne. Gliniany piec ogrzewał izbę i służył do gotowania posiłków. W komorze stały skrzynie na zboże i narzędzia do uprawy roli. Chłopi sami budowali swoje domy, zabudowania gospodarcze, wykonywali meble, a także robili sobie ubrania.
Ziemię, którą uprawiali dostali od bogatego dziedzica. Musieli za tę ziemię płacić zboże, mięsem i za darmo pracować na polu pana.
