Środki gospodarcze i źródła ich pochodzenia
1. Pojęcie aktywów – całość środków gospodarczych stanowiących majątek danej jednostki gospodarczej.
2. Klasyfikacja środków gospodarczych według postaci, w jakiej występuje majątek:
a) składniki rzeczowe – środki pracy, przedmioty pracy, produkty pracy, towary,
b) wartości niematerialne i prawne – prawa autorskie, licencje, programy komputerowe, patenty,
c) składniki finansowe – środki pieniężne, nabyte papiery wartościowe, udzielone pożyczki,
d) należności – sumy należące od innych jednostek i osób.
3. Klasyfikacja ogółu składników majątkowych według kryterium czasu uwzględniającego zdolność środków gospodarczych do zachowania postaci:
a) majątek trwały – składniki majątkowe zdolne do zachowania postaci przez okres dłuższy niż jeden rok,
b) majątek obrotowy – składniki majątkowe, które zmieniają swoją postać w ciągu jednego roku.
4. Charakterystyka składników majątku trwałego.
a) wartości niematerialne i prawne – wartość firmy, prawa majątkowe, oprogramowanie komputerów, koszty organizacji poniesione przy założeniu lub późniejszym rozszerzeniu spółki akcyjnej, koszty zakończonych prac rozwojowych,
b) rzeczowy majątek trwały – grunty własne, budynki i budowle, urządzenia techniczne i maszyny, środki transportu, pozostałe środki trwałe, inwestycje rozpoczęte, zaliczki na poczet inwestycji,
c) finansowy majątek trwały – udziały, papiery wartościowe, udzielone pożyczki długoterminowe,
d) należności długoterminowe.
5. Charakterystyka składników majątku obrotowego
a) zapasy – materiał, półprodukty i produkty w toku, produkty gotowe, towary , zaliczki na poczet dostaw,
b) należności i roszczenia – należności z tytuł dostaw i usług, z tytuł podatków, dotacji i ubezpieczeń społecznych, należności wewnątrz-zakładowe, pozostał należności, należności dochodzone na drodze sądowej,
c) papiery wartościowe przeznaczone do obrotu – udział i papiery wartościowe nabyte w celach handlowych, czeki i weksle płatne w okresie dłuższym niż 3 miesiące,
d) środki pieniężne – środki pieniężne w kasie, środki pieniężne banku, inne środki pieniężne.
6. Pojęcie pasywów – źródła pochodzenia, źródła finansowania majątku danej jednostki gospodarczej.
7 . Klasyfikacja źródeł dochodzenia majątku:
a) kapitał (fundusze) własne – równowartość środków gospodarczych wniesionych do jednostki przez jej właściciela oraz wygospodarowanych przez samą jednostkę
b) kapitały obce – równowartość środków gospodarczych, które znajdują w dyspozycji jednostki, ale są własnością innych podmiotów,
c) fundusze specjalne – równowartość środków pieniężnych przeznaczonych na cele specjalne.
8. Charakterystyka funduszy ( kapitałów ) własnych
a) kapitał ( fundusze) podstawowe- równowartość środków gospodarczych wniesionych do jednostki przez jej założyciela,
postacie występowania funduszy ( kapitał w) podstawowych w zależności od formy własności i ustalonych przepisami zasad gospodarki finansowej obowiązujących jednostkę
przedsiębiorstwo państwowe – fundusz założycielski
spółdzielnia – fundusz udziałowy
spółka z o.o. – kapitał udziałowy
spółka akcyjna – kapitał akcyjny
spółka jawna – kapitał wspólników,
b) należne, lecz nie wniesione wpłaty na poczet kapitał podstawowego,
c) kapitał zapasowy – tworzony ustawowo albo zgodnie ze statutem lub umową spółki,
przedsiębiorstwo państwowe – fundusz przedsiębiorstwa
spółdzielnia – fundusz zasobowy
spółka z o.o. – kapitał zapasowy
spółka akcyjna – kapitał zapasowy
d) kapitał rezerwowe – w spółce z o.o. i spółce akcyjnej,
e) wynik finansowy netto – zysk lub strata.
9. Charakterystyka kapitałów w obcych
a) zobowiązania długoterminowe:
• zobowiązania, których termin spłaty przypada po upływie roku od daty, na którą sporządzony jest bilans,
• otrzymane długoterminowe pożyczki, długoterminowe kredyty bankowe, wyemitowane obligacje,
b) zobowiązania krótkoterminowe:
• zobowiązania, których termin spłaty przypada w ciągu
roku od dnia bilansowego,
• pożyczki, obligacje, papiery wartościowe, kredyty bankowe, zaliczki na poczet dostaw, zobowiązania
z tytuł dostaw i usług, zobowiązania wekslowe, zobowiązania z tytuł podatków, ceł ubezpieczeń społecznych, zobowiązania z tytuł wynagrodzel1, zobowiązania wewnątrz zakładowe,
10. Charakterystyka funduszy specjalnych – fundusze, tworzone jako odpisy w koszty działalności lub z zysku z przeznaczeniem na ściśle określone cele,
a) zakładowy fundusz świadczeń socjalnych,
b) inne fundusze specjalne.
