Środki stylistyczne:
-brzmieniowe,
-leksykalne,
-trpy stylistyczne.
Środki brzmieniowe:
-intonacja- w trakcie wypowiadania tekstu – nadawanie mu pewnego rodzaju melodii, poprzez zmianę medolacji, w celu wyrażenia emocji,lub tylko dla oddania specyficznego charakteru danej wypowiedzi,
-akcent-właściwie akcent wyrazowy to wyróżnienie za pomocą środków fonetycznych niektórych sylab w obrębie wyrazu,
-onomatopeja inaczej wyraz dżwiękonaśladowczy
-aliteracja polega na rozpoczynaniu szeregów wyrazów do podobnych głosek w celu utrzymania utworu w obrębie tych samych bądż podobnych dżwięków:
wart Pac pałaca
a pałac Paca
Środki leksykalne:
-synonimy wyraz lub dłuższe określenie równoważne znaczeniowo innemu, lub na tyle zbliżone, że można nim zastąpić to drugie w odpowiednim kontekcie. Synonimia może dotyczyć konstrukcji składniowych, form morfologicznych i leksemów,
-homonimy-ten sam wyraz o innym znaczeniu, np. bąk-bąk
-dialektyzmy to elementy leksykalne obce dla języka literazkiego pochodzą one z rozmaitych gwar, używane są w celu oddania klimatu danej miejscowości, mogą również pełnić funkcje ekspresywne. Współcześnie są to :
prozaizmy- współcześnie są to wszelkie przejawy słownictwa potocznego,
wulgaryzmy inaczej wyrazy obsceniczne,
archaizmy- stare wyrazy,
neologizmy- nowo utworzone wyrazy,
makaronizmy czyli wyrazy obce wprowadzone do wypowiedzi w orginalnym kształcie,
związki frazeologiczne- jest to zaób charaktrystycznych dla danego języka typu połączeń wielowyrazowych, zwanych związkami frazeologicznymi, lub krótko frazeologizmami.
Tropy stylistyczne:
-porównanie to połączenie dwóch przedmiotów słowami: jak, jakby, jakoby, tak jak, na kształt, niby. Swoista odmianą porównania jest porównanie homeryckie. Polega ono na tym, że część porównywana zostaje rozbudowana w całą scenę w duży obraz poetycki
– epitet określa przedmiot, osobę lub zjawisko, opisuje rzeczownik. W roli epitetu moga występować przymiotniki imiesłowowe, rzadziej rzeczowniki. Mogą pełnić funkcje symboliczne i obrazowe, jednym z rodzajów epitetów jest oksymoron (czarny śnieg, słodkie łzy, sucha woda), czyli takie zestawienie wyrazów, które sobie przeczą
-onomatopeje- wyrazy dżwiękonaśladowcze,
-przerzutnia- przeniesienie części zdania z jednego wersu do następnego,
-refren- powtarzanie strofy, wersu i jego części,
-rym- powtórzenie jednakowych lub podobnych układów,
-elipsa to brak jakiegoś elemenyu w zdaniu (często orzeczenia). Elipsa jest często przejawem ekonomii języka, a współcześnie stosuje się ją jako zabieg w walce z wielosłowiem i pustosłowiem,
-inwersja- szyk przestawny
-powtórzenie- zabieg stylistyczny polegający na wielokrotnym użyciu tego samego elementu językowego (wyrazu, zespołu wyrazów, wersów lub zwrotek celem uzyskania rytmizacji podkreślenia znaczenia, zwiększenia ekspresji.
-anafora- rodzaj powtórzenia, polega na powtarzaniu w kolejnych wersach lub strofach wyrazów lub związków wyrazowych,
-epifora- rodzaj powtórzenia poprzez dodanie końcówki lib jej rozbudowanie,
-parenteza- nawiasowe wtrącenie
-antyteza- zestawienie dwóch przeciwstawnych wyrażeń
-pytanie retoryczne- to pytanie które nie wymaga odpowiedzi,
-apostrofa- uroczysty zwrot do zjawiska, rzeczy
-anakolut- poszczególne człony kłócą się z porządkiem logicznymzdania, wystepują zwłaszcza w języku potocznym.
-metafora inaczej przenośnia – językowyośrodek stylistyczny, w której obce znaczeniowo wyrazy są ze sobą składniowo zestawione po to aby pokazać ich podobieństwo lub analogię. Odmiany metafor:
-metonimia- inaczej zamienia, to w literaturze figura retoryczna mająca na celu zastąpienie nazwy jakiegoś przedmiotu lub zjawiska nazwą innego, pozostającego z nim w uchwytnej zależności.
-synekdocha- inaczej ogarnięcie. Synekdocha to odmiana metonimi, wyraźnie wskazująca na jakieś zjawisko przez użycie nazwy zjawiska innego, zawierającego to pierwsze lub zawierającego się w pierwszym np. włos mi się zjeżył na głowie
-hiperbola- inaczej wyolbrzymienie. Figura stylistyczna polegająca na spotęgowaniu cech przypisywanych przedmiotom, wyolbrzymieniu, przesadzie, stosowana by wywrzeć mocne wrażenie na czytelniku.
-teryfraza- inaczej omówienie,
-personifikacja- uosobienie, przedstawienie rzeczy, zjawisk jako działających lub przemawiających postaci, ludzi,
-animizacja- ożywienie, nadanie przedmiotom nieożywionym atrybutów istot żywych,
-symbol wystepuje wtedy gdy danemu przedmiotowi przypisane jest jakieś znaczenie np. symbolem walentynek jest serce
-alegoria, inaczej wielka metafora- Alegorią są postacie np. gołąb to pokój, amorek to miłość, kościotrup to śmierć…..
