753 p.n.e.- założenie Rzymu przez Romulusa
475 p.n.e.- Upadek królestwa i początek ustroju republiki.
264 p.n.e.- zakończenie podboju Italii, początek I wojny punickiej: Sycylia – punkt sporny.
241 p.n.e.- koniec wojny: porażka Kartaginy, zdobycie Syrakuzy, śmierć Archimedesa, Kartagina traci Sycylię i większość floty, musi zapłacić kontrybucję. Antyrzymskie nastroje w Kartaginie.
218 p.n.e.- Hannibal wyrusza na Rzym przez Hiszpanię i Galię, zjednuje sobie Galów i Iberów. Idzie na Rzym drogą nieznaną Rzymianom, rozbija wojska rzymskie, resztę omija przechodząc przez bagna.
201 p.n.e.- pokój: utrata terenów poza Afryką i całej floty, kontrybucja, nie może prowadzić wojen bez zgody Rzymu, opiekun – król Namibii. Marcjusz Porcjusz Kato (starszy) nawołuje do zniszczenia Kartaginy.
149 p.n.e.- III wojna punicka.
146 p.n.e.- koniec wojny, zburzenie Kartaginy, sprzedanie mieszkańców w niewolę.
60 p.n.e.- Triumwirat (Marek Licyniusz Krassus, Gnejusz Pompejusz Magnus, Gajusz Juliusz Cezar)
II Triumwiratu (Marek Lepidus, Marek Antoniusz, Gajusz Juliusz Cezar Oktawianus – popierany przez Cycerona).
381- Teodozjusz Wielki ogłosił chrześcijaństwo za religię panującą.
392- Teodozjusz Wielki zakazał praktyk religijnych wyznawcom innych wiar.
395- Teodozjusz podzielił cesarstwo między synów na wschodnie i zachodnie.
476- upadek cesarstwa zachodniego
Kolonat- nazwa systemu organizacji wielkiej własności ziemskiej, polegającego na wydzielaniu przez właścicieli latyfundiów działek nadawanych w uprawę tzw. kolonom, którzy byli w zamian zobowiązani do określonych świadczeń. Powstanie tego systemu zostało niejako wymuszone w II w. n.e. zmniejszaniem się liczby niewolników.
Imperator- zwycięsko wódz, któremu przyznano triumf.
Pryncypat- ustrój stworzony przez Oktawiana Augusta.
Uzurpator- ten, kto zagarnia władzę, nie mając ku temu podstaw prawnych.
ZGROMADZENIE (komitia): wybierało urzędników, decyzje o najważniejszych sprawach państwa, władza ustawodawcza, ostatnia instancja odwoławcza.
SENAT (senex- starzec): naprawdę rządzi w kraju, rada starszych, byli urzędnicy, dożywotnio (mógł to zmienić cenzor), instancja opiniodawcza, przyjmował i wysyłał posłów i delegacje, reprezentował ciągłość państwa. Princeps senatus – najważniejszy senator, pierwszy zabierał głos.
URZĘDNICY: mogą przedstawić projekt na zgromadzeniu, raz na rok, nie opłacane, kolegialne (min. 2 osoby na stanowisku).
Dyktator: powoływany na 6 mies. w sytuacjach awaryjnych, imperium summum (władza największa), wszystkie kompetencje, decyduje o wszystkim, wobec jego decyzji nie było odwołania ani weta.
Konsul: dwóch, imperium maius (większa), zwierzchnik wszystkich urzędników, dowodzi wojskiem, funkcje kapłańskie – wróżby (auspicje) decydował o treści wróżby, 12 liktorów (pomocników), fosies – pęk rózeg symbol władzy.
Pretorzy: pilnują porządku i zajmują się sądownictwem, imperium minus (mniejsza), 6 liktorów, rózgi.
Cenzor: spis obywateli, przypisanie ich poszczególnym klasom majątkowym, spis senatorów (kto jest godny posady, kolejność zabierania głosu), sprawdza finanse państwa.
Edylowie: pilnowanie porządku w kraju, zaopatrywanie w żywność (rozdawnictwo zboża), nie posiadali władzy imperium, organizowali igrzyska na własny koszt.
Kwestorzy: finanse państwa. Gdy ktoś przestał być np. konsulem stawał się prokonsulem i otrzymywał prowincję do zarządzania. Jeśli zebrał z podatków więcej niż miał zapłacić Rzymowi, brał resztę dla siebie
