Tytułowa „Księga Strachów” to harcerski notatnik opisujący niesamowite i tajemnicze miejsca znajdujące się na terenie na którym przebywają harcerze. Spisują oni wszystkie legendy związane z tymi miejscami, udają się tam w nocy i po stwierdzeniu, że nie ma tam duchów wystawiają stosowną tabliczkę z informacją.
Lektura Księgi, dostarczonej Tomaszowi przez jego trzech młodych przyjaciół: Tella, Sokole Oko i Wiewiórkę sprawia, że Tomasz decyduje się spędzić urlop na Pojezierzu Myśliborskim w okolicy byłego majątku grafów von Haubitzów.
Motywem przewodnim „Księgi Strachów” są poszukiwania pamiętnika hitlerowskiego zbrodniarza wojennego Konrada von Haubitza – syna ostatniego dziedzica majątku. Haubitz, robiący wówczas polityczną karierę w RFN, oskarżony o zbrodnie wojenne przez jedną z gazet, wytoczył jej proces o zniesławienie. Jedyną szansą na zdemaskowanie zbrodniarza stało się odnalezienie zaginionego pamiętnika w którym Haubitz miał własnoręcznie opisać swe zbrodnie. Redakcja gazety wysyła więc do Polski ekipę poszukiwawczą, mającą za zadanie odszukać pamiętnik. Niestety ich misja kończy się niepowodzeniem. I w tym właśnie miejscu wkracza Pan Samochodzik przybywając na pomoc.
Według starego Johanna von Haubitza „rzeczy najcenniejszej” strzeże rodowy znak szachownicy. Tomasz rozpoczyna więc poszukiwania w Jasieniu i jego okolicach. Wkrótce dołączają do niego harcerze, niemiecka dziennikarka Hilda, Pan Kuryłło, szarmancki i tajemniczy Szwajcar Fryderyk oraz piękna panna Zenobia, która już na samym początku zdążyła upokorzyć biednego Tomasza za pomocą kilku chwytów judo. Wśród poszukiwaczy pamiętnika jest również siostrzenica Zenobii – Kasia wraz z psem Sebastianem.
„Księga Strachów” jest najbardziej popularną książką w twórczości Nienackiego. Jego niesamowite opisy miejsc takich jak np. ruiny obserwatorium, młyn Topielec czy mauzoleum sprawiają, że książkę czyta się z zapartym tchem.
Ciekawa, wartka akcja tocząca się na tle ponurej historii niemieckiego zbrodniarza wojennego, możliwość tropienia zagadki wraz z naszym bohaterem i zaskakujące jej rozwiązanie to atuty tego zdecydowanie najlepszego tomu „Pana Samochodzika”!
akcja głownie toczy się we wsi letniskowej-Jałowiec, a narratorem jest Tomasz.
Nasz narrator w osobie Tomasza posiada własny wehikuł, a więc zapowiada się ciekawie. A cała sprawa toczy się o… zwykły pamiętnik i jego nie odkrytą wielką tajemnicę szachownic.
