Mały Książę? (1943 ? napisany na rok przed śmiercią Exupery?ego, gdy jego samolot zestrzelili prawdopodobnie Niemcy w czasie II wojny oświatowej) jest alegoryczną bajką, nie tylko dla dzieci, ale i dorosłych ? a może właśnie dla nich! Zaryzykuję stwierdzenie, iż jest to jedna z najchętniej czytanych książek (i lektur?) ? i chyba nie z powodu swej objętości (paręnaście minut czytania), co uniwersalnego przesłania, pięknych myśli i zapadających w pamięć aforyzmów. Powiedzmy, taki Coelho sprzed 50 lat, może nieco bardziej literacki?
Ale przejdźmy do streszczenia? Mały Książę mieszka na asteroidzie B-612. Prócz niego zamieszkuje ją czerwona róża z czterema kolcami. Nasz Książę opiekuje się kwiatkiem każdego dnia, lecz jest to zajęcie, wbrew pozorom, niełatwe, gdyż róża jest wymagająca. Prosi swego opiekuna o nieustanną opiekę, każe okrywać się na kloszem na noc, chronić od przeciągów, rozmawiać z nią, podlewać. Jest kapryśna i niezwykle dumna, to trzeba jasno powiedzieć. Książę w końcu nie znosi jej dąsów i opuszcza asteroidę. W ciągu swej międzyplanetarnej podróży spotyka 6 ludzi, zaś każdy z nich jest alegorią jakiejś negatywnej cechy ludzkiej. I tak, spotyka Króla, który wszystkim rozkazuje (choć nie miał żadnego poddanego); Próżnego, oczekującego ciągłych oklasków i pochwał; Pijaka, który ciągle pije, bo mu wstyd, że pije, i pije, by zapomnieć, że pije; Bankiera liczącego bez przerwy gwiazdy; Latarnika zapalającego co minutę swoją latarnię, gdyż co minutę następował wschód i zachód. Na ostatniej planecie natrafia na Geografa, który radzi mu odwiedzenie Ziemi.
Tu nasz bohater miewa kilka intrygujących spotkań. Trafia między innymi do ogrodu, gdzie widzi tysiące róż i naraz uświadamia sobie, że jego róża okłamywała go, mówiąc, iż jest jedyna na świecie. Książę czuje się zawiedziony, nie rozumiejąc jej postepowania. Zaczyna płakać, kładzie się na trawie. Pojawia się lis, który jest tu symbolem mądrości. Tłumaczy naszemu małemu bohaterowi, że jest się odpowiedzialnym za wszystko, co się oswoi. Wspomina też, że ?widzi się dobrze tylko sercem, najważniejsze jest niewidoczne dla oczu?. Książę powoli zaczyna rozumieć swój błąd. Chęć powrotu do porzuconego kwiatka rodzi w nim się niepostrzeżenie?
W ziemskiej wędrówce napotyka też Kupca, Zwrotniczego i pilota, który rozbił się na pustyni. Z nim też się zaprzyjaźnia. Rozmawiają wiele, Książę opowiada nowemu przyjacielowi swą historię. Wyruszają też na poszukiwanie studni, gdyż są sami na pustyni, bez zapasu wody. Gdy ją znajdują, Książę postanawia wrócić na swoją planetę. Niestety, jedyną drogą powrotną jest śmierć bohatera. Tylko w ten sposób może złączyć się na powrót ze swoją miłością. Książę spotyka żmiję, któraofiarowuje się go ukąsić. Mimo nalegań i próśb pilota, by tego nie robił, Książę decyduje się opuścić ziemskiego przyjaciela. Tęsknota za miłością i potrzebą opieki nad porzuconą różą staje się silniejsza. Mały Książę wraca, zrozumiawszy po długiej wędrówce, że miłość jest najważniejsza, a duma Róży wypływała właśnie z miłości i strachu, by nie stracić swego opiekuna.
Prawdę powiedziawszy, uważam te streszczenie za nic nie warte, błahe i wyzute z faktycznych przesłań, które Exupery chciał przekazać swym czytelnikiem, niezależnie od ich wieku. Dlatego jeśli doczytałeś jeszcze do tego miejsca, leniwy internauto, to wyłącz, do cholery!, ten diabelski komputer, rusz swój ociężały od ślęczenia przed monitorem tyłek i maszeruj czym prędzej do biblioteki, by samemu oddać się rozkoszy niepowtarzalnej przygody u boku Małego Księcia!
BOHAEROWIE
Bankier
Postać z utworu Antoine’a de Saint-Exupry’ego pt. „Mały Książę” – człowiek, który bezustannie liczy swoje rzekome bogactwa – gwiazdy
Latarnik
Bohater utworu Antoine’a de Saint-Exupry’ego pt. „Mały Książę”, który co minutę zapala jedyną na swojej planecie latarnię. Mały Książę mówi o nim: – Tym człowiekiem pogardzaliby wszyscy, i Król, i Próżny, i Pijak, i Bankier. Mimo to on jeden nie wydaje mi się śmieszny. A to prawdopodobnie dlatego, że nie zajmuje się wyłącznie sobą.
Król
Postać z utworu Antoine’a de Saint-Exupry’ego pt. „Mały Książę” – pragnie jedynie władzy, poddanych i posłuszeństwa.
Lis
Postać z utworu Antoine’a de Saint-Exupry’ego pt. „Mały Książę”, z którym tytułowy bohater zaprzyjaźnia się przez „oswojenie” („oswoić” znaczy „stworzyć więzy” – wyjaśnia lis chłopcu). Dzięki niemu Mały Książę zrozumiał, że jego róża jest jedyna na świecie, ponieważ to ją właśnie podlewał i pielęgnował. Na pożegnanie lis wyjawia mu swój sekret: Jest bardzo prosty: dobrze widzi się tylko sercem. Najważniejsze jest niewidoczne dla oczu. (…) Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś. Jesteś odpowiedzialny za swoją różę. Lis jest tu symbolem przyjaźni i odpowiedzialności.
Próżny
Postać z utworu Antoine’a de Saint-Exupry’ego pt. „Mały Książę”, który pragnie jedynie, by inni go podziwiali. Próżni słyszą tylko pochwały – mówi Mały Książę.
Róża
Postać z utworu Antoine’a de Saint-Exupry’ego pt. „Mały Książę”, która pewnego dnia zamieszkała na planecie tytułowego bohatera. Kapryśna, wymagająca, piękna stała się przedmiotej największej troski Małego Księcia. Mimo to doszło między nimi do nieporozumienia, wskutek czego chłopiec wyruszył w świat na poszukiwania przyjaciela. Róża jest tu symbolem piękna, miłości, delikatności i chimeryczności.
Żmija
Postać z utworu A. de Saint-Exupry’ego pt. „Mały Książę”, którą tytułowy bohater spotkał na pustyni i która ukąsiła go w rocznicę rozpoczęcia podróży, ułatwiając mu w ten sposóbporzucenie cielesnej powłoki i powrót do domu. Symbol mądrości, wiedzy o losie, spraw ostatecznych, śmierci, mocy tajemnych.
Starszy Pan
(w niektórych wydaniach zwany Geografem) – bohater utworu Antoine’a de Saint-Exupry’ego pt. „Mały Książę”, geograf, który nie zna jednak nawet własnej planety, uważa się bowiem za zbyt ważną osobistość, by wędrować po okolicy.
Pijak
Postać z utworu Antoine’a de Saint-Exupry’ego pt. „Mały Książę”, człowiek, który wstydzi się swego nałogu i dlatego tym bardziej się w nim pogrąża.
Mały Książę
Tytułowy bohater utworu Antoine’a de Saint-Exupry’ego. Po nieporozumieniach z różą opuścił swoją planetę B-612 w poszukiwaniu przyjaciela. Swoje przygody opowiada lotnikowi. W drodze na Ziemię spotyka: Króla, Próżnego, Pijaka, Bankiera, Latarnika i Starszego Pana, a na Ziemi: Lisa, Zwrotniczego, Kupca, żmiję i lotnika. Od każdej ze spotkanych postaci uczy się czegoś, najczęściej o świecie dorosłych, który wydaje mu się niezrozumiały, a ludzie w nim żyjący na ogół zapatrzeni wyłącznie w siebie. Poznaje także znaczenie przyjaźni (dzięki spotkaniu z lisem i lotnikiem) oraz istotę miłości (na skutek wizyty w ogrodzie pełnym róż). W rocznicę opuszczenia swojej planety postanawia na nią wrócić, korzystając z pomocy żmii (ukąsiła go i w ten sposób mógł porzucić cielesną powłokę, która utrudniała mu powrót do domu). Postać Małego Księcia jest symbolem czystej, nieskażonej przez życie, dziecięcej wyobraźni i systemu podstawowych wartości życiowych, takich jak: miłość, przyjaźń, lojalność, wierność, odpowiedzialność.
Lotnik
Narrator „Małego Księcia” Antoine’a de Saint-Exupry’ego, który z powodu awarii samolotu przymusowo ląduje na Saharze. Nieoczekiwanie spotyka Małego Księcia, przybysza z planety, nazwanej przez dorosłych gwiazdą B-612. Chłopiec opowiada mu o swojej wędrówce po Ziemi i innych planetach. Dzięki nieskażonemu spojrzeniu dziecka na świat lotnik odkrywa na nowo podstawowe wartości życiowe i staje się przyjacielem chłopca. Wyznaje na początku swojej opowieści: Próbuję opisać go po to, aby nie zapomnieć. To bardzo przykre zapomnieć przyjaciela. Boleśnie przeżywa rozstanie, gdyż, jak mówi lis: Decyzja oswojenia niesie w sobie ryzyko łez
Antoine de Saint-Exupry (1900 – 1944)
Francuski pisarz i lotnik, uczestnik II wojny światowej. Zginął pilotując samolot zwiadowczy nad terytorium okupowanej Francji, strącony przez samolot niemiecki. Cała jego twórczość podejmuje tematykę braterstwa między ludźmi, poczucia obowiązku i odpowiedzialności, przyjaźni i miłości, a opiera się na własnych doświadczeniach autora. Najważniejsze utwory: „Ziemia, planeta ludzi”, „Nocny lot”, „Mały Książę”, „Twierdza”.
