Świadczenie
Niemożliwość faktyczna świadczenia – dłużnik zobowiązał się do zachowania niewykonalnego (p. zbycie rzeczy, która nie istnieje)
Niemożliwość prawna – np. gdy dłużnik zobow. się sprzedać rzecz oznaczoną co do tożsamości, której nie jest właścicielem.
Niemożliwość gospodarcza (ekonomiczna) –wysiłek w niczym nie proporcjonalny do efektu powinien przesądzać o uznaniu bardzo poważnych trudności za równoznaczne z trudnościami nie do pokonania. Byłyby w tej mierze doniosłe praktyczne kryteria gospodarcze i ogólnospołeczne, zależnie od charakteru świadczenia i okoliczności przypadku.
Świadczenie podzielne – art. 379 par. 2, może być spełnione częściowo bez istotnej zmiany jego przedmiotu lub wartości (świadczenie sumy pieniężnej, świadczenie rzeczy takich jak węgiel, ziemniaki itp.)
Świadczenie niepodzielne – np. obowiązek wydania krowy
Świadczenie jednorazowe – jeżeli da się wykonać jedną czynność i polega na działaniu jednorazowym powodującym wygaśnięcie zobowiązania (np. przeniesienie własności)
Świadczenie ciągłe – nie da się wykonać jedną czynnością, a jego wypełnienie polega na stałym zachowaniu się w ciągu określonego czasu. (przechowanie, użyczenie rzeczy)
Świadczenia okresowe – (periodyczne, powrotne) dawanie pewnej ilości najczęściej pieniędzy lub innych rzeczy zamiennych w określonych odstępach czasu. Nie stanowią jednej całości jak św. Ciągłe, nie zalicza się ich na poczet jednego świadczenia. (np. renty, czynsze)
Świadczenia pieniężne – ich przedmiotem jest zawsze oznaczona wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, w konkretnej wysokości. Wartość świadczenia jest zawsze okrślona w zobowiązaniu sumą pieniężną , jako stałym mierniku.
1) św. Pien. Jako św. Podstawowe – np. obowiązek zapłaty określonej sumy,
2) św. Pien. Jako św. Zastępcze – np. zwrot bezpodstawnego wzbogacenia , naprawienie szkody, zwrot nakładów.
Wartości pieniądza w obrocie:
1) w. Nominalna – nadana przez państwo
2) w. Wewnętrzna – wartość materiału, z którego pieniądz został wykonany
3) w. Kursowa – w relacji do innych walut
4) w. Nabywcza – przyznawana w obrocie ze względu na siłę nabywczą w stosunku do innych dóbr majątkowych (towarów)
Zasada nominalizmu – art. 358 jeżeli św. Jest pieniężne jego spełnienie następuje przez zapłatę sumy nominalnej, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Zmiana wartości pieniądza nie wpływa na wysokość zobowiązania pien., które ma być spełnione według wartości nominalnej – może to prowadzić do pokrzywdzenia jednej ze stron (wyjątkiem od tej zasady jest waloryzacja).
Świadczeni niegodziwe – art. 412, zamiar takiego świadczenia jest niegodziwy, w tym przypadku sąd może orzec przepadek na rzecz Skarbu Państwa. Działanie zmierzające bezpośrednio do pogwałcenia porządku prawnego i ze względu na rażąco niemoralne lub aspołęczne pobudki zasługujące na szczególne potępienie. Wzorowane na ustawodawstwie byłego ZSRR. Przedmiot tego świadczenia ulega przepadkowi na podstawie orzeczenia sądu (wcześniej przed 1990 było ex lege). Orzeczenie to daje SP samoistny tytuł prawny do przedmiotu św. Niegodziwego (rzecz tożsamościowa – SP nabywa własność, rzecz rodzajowa np. kasa – SP staje się wierzycielem. SN- świadomość niegodziwości czynu musi istnieć po stronie spełniającego jak i przyjmującego
Nienależne świadczenie – Brak podstawy prawnej (spełnienie ponownie świadczenie nie wiedząc, że zostało już spełnione; spełnienie św. Nie do rąk wierzyciela, ale innej osoby, o której dłużnik mniema, że jest wierzycielem)
– Odpadnięcie podstawy prawnej – causy (np. rozwiązanie umowy, następcza niemożliwość św. ,odwołanie darowizny)
– Nieosiągnięcie zamierzonego celu świadczenia (gdy ten kto je spełnił liczył na osiągnięcie celu, ale nie został on osiągnięty, np. nie dojście umowy do skutku)
– Nieważność czynności prawnej
