System sprawowania władzy – Anglia

 

 

 

Na przełomie 19 i 20w. w Wielkiej Brytanii panowała i panuje dziedziczna monarchia o systemie parlamentarno – gabinetowym, Wielka Brytania nie ma konstytucji pisanej, podstawy ustroju i zasady działania władz państwowych regulują normy prawa pisanego (akty parlamentu), zwyczajowe prawo konstytucyjne oraz tzw. konwenanse konstytucyjne (stanowią powszechnie uznany sposób zachowania się władz w określonych sytuacjach); do podstawowych aktów prawa pisanego należą: Wielka Karta Swobód z 1215, Deklaracja praw z 1618, Akt o sukcesji z 1701, ustawy o parlamencie z 1911 i 1949 i ustawy o ministrach Korony z 1937, 1964, 1975.

W Wielkiej Brytanii głową państwa jest dziedziczny monarcha, który jest też głową Kościoła anglikańskiego. Monarcha jest nietykalny, a za jego działania odpowiadają ministrowie. Monarcha ma prawo rozwiązywania parlamentu, powoływanie i odwoływanie premiera i członków rządu, sankcjonowanie ustaw, nadawanie tytułów szlacheckich, prawo łaski, faktycznie monarcha w państwie pełni głównie tylko funkcje reprezentacyjne.

Władza ustawodawcza należy do króla i 2-izbowego parlamentu, złożonego z Izby Lordów i Izby Gmin. Izba Lordów jest wyższą izbą parlamentu, która liczy ok. 1,2 tysiąca członków, którą stanowią parowie dziedziczni, parowie duchowni (biskupi Kościoła anglikańskiego) oraz parowie prawa; do kompetencji izby należą jedynie uprawnienia sądowe i bardzo ograniczone ustawodawcze.

Izba Gmin jest niższą izbą parlamentu, która liczy 651 posłów, pochodzących z wyborów bezpośrednich i powszechnych należą do niej ludzie wybierani z ludu.

Władzę wykonawczą sprawuje król przy pomocy rządu. Organem doradczym króla jest 300-osobowa Tajna Rada podlegająca premierowi.