1. Sytuacja społeczna i polityczna Polski po I rozbiorze.
jakie terytoria utracono?
cele polityki rosyjskiej i sposób ich realizacji.
Reformy sejmu rozbiorowego, utworzenie Rady nieustającej i jej kompetencje.
rola ambasadora rosyjskiego w sprawowaniu władzy
2. Rezultaty polityki królewsko ambasadorskiej.
I rozbiór Polski uświadomił części stanu szlacheckiego groźbę utraty suwerenności. W oparciu o tę świadomość Stanisław August zaczął realizować swój program mający na celu uporządkowanie spraw państwa i przeprowadzenie reform w taki sposób, aby nie drażnić Rosji.
Program monarchii i w jaki sposób go zrealizował?
Stanisław August utworzył Gabinet Królewski, z wyspecjalizowanymi kancelariami, prowadzącymi kontrolę nad organami rządowymi. Zredukowano do min. prerogatywy hetmańskie i wprowadzono administrację państwową. Umożliwiło to modernizację niewielkiej armii ( 18 tyś ) dzięki rozbudowie artylerii. Utworzono departament policji, kontrolujący porządek w miastach szpitalnictwo i służbę zdrowia. W polityce Stanisława Augusta okresu po sejmie rozbiorowym widzimy wprowadzenie ograniczonej roli magnatów, modernizacji instytucji oraz działalności na polu oświaty i kultury.
Traktat rozbiorowy podpisano 5 sierpnia 1772r. w Petersburgu. W trakcie niego po raz pierwszy podano przyczyny zaboru : całkowity rozkład państwa, anarchię. Największy pod względem obszaru ten otrzymała Rosja- 92 tyś. km2 z województwami : inflanckim , częścią płockiego, witebskim, miścisławskim, częścią mińskiego. Terytorium to zamieszkane było przez 1.3mln. ludzi. Prusy otrzymały obszar 36 tyś km2 z 580 tyś mieszkańców w woj. : pomorskim, malborskim, chełmińskim, warmińskim, Księstwie Biskupin, a także część Wielkopolski i Kujaw. Zabór pruski odcinał Polskę od Bałtyku, pozostawiając Polsce tylko Gdańsk.
Austria otrzymała obszar o powierzchni 83 tyś. km2 z 2.6 mln. ludzi w woj. : krakowskim, sandomierskim, prawie całe woj. ruskie i bełskie, skrawki podolskiego i wołyńskiego ( Małopolska ).
Nowy ambasador rosyjski w Warszawie naciskał na zwołanie sejmu ( jesień 1772r. ) mającego na celu zatwierdzenie dokonanego rozbioru. Na początku 1773r. Austria, Rosja, Prusy zażądały zwołania sejmu na kwiecień 1773r. W razie sprzeciwu zagrozili rozszerzeniem zaboru. Sejm ten przekształcił się w konfederację. Marszałkiem konfederacji został eks-konfederat barski Adam Poliński ( całkowicie podlegający protekcji Rosji ). Traktaty rozbiorowe zostały ratyfikowane we wrześniu 1773r. Delegacja sejmowa nie mogła uporać się z kwestią reform ustrojowych, toteż obrady przeciągały się do kwietnia 1775r. W wyniku uchwał sejmu monarcha utracił prawo nadawania starostw , utracił prawo powoływania ministrów, senatorów i mianowania oficerów. Powstała nowa instytucja RADA NIEUSTAJĄCA miała być organem zależnym od sejmu i ograniczającym działania monarchy, zdaniem Rosji – instytucją sterowana przez jej ambasadorów. Rada składała się z tzw. konsyliarzy, wybieranych przez sejm na 2 lata. Przewodniczył jej król. Rada dzieliła się na 5 departamentów o różnych kompetencjach (skarb, policja, sprawiedliwości, interesów cudzoziemskich). Rozpoczęła działalność w 1775r.
Okres pomiędzy Sejmem Rozbiorowym ( 1773 – 1775 ) a Sejmem Czteroletnim ( 1788 – 1792 ) nazwany był okresem rządów królewsko – ambasadorskich ( duża rola ambasadora rosyjskiego ) . Wszystkie decyzje w Polsce podejmowane były przez uzgodnienie ich pomiędzy królem a rosyjskim ” pro konsulem ” . W kraju nastąpiło polityczne uspokojenie ( pojedynek króla z konfederatami barskimi ) . Zaczęto rozumieć , że dobro państwa zależy od reformy ustroju , administracji , oświaty , co przemawiało za poparciem programu Stanisława Augusta.
