Jednym z przykładów średniowiecznych utworów świeckich jest „Satyra na leniwych chłopów”. Jest ona dziełem anonimowego autora, jednak jej treść wskazuje na to, że był to szlachcic. Dowodem na to może być zarzucanie chłopom lenistwa, co z innego punktu widzenia można uważać za przemyślane stawianie biernego oporu przeciw wyzyskowi, który był podstawą bytu szlachty średniowiecznej.
Innym utworem poetyckim napisanym w XV wieku jest „Wiersz o chlebowym stole”. Jego autorem jest szlachcic z Gosławic, Przecław Słota (lub Złota). W utworze tym, będącym pierwszym na ziemiach polskich podręcznikiem dobrego wychowania, poeta, znając obyczaje panujące na dworach zachodniej Europy, porusza kwestię zasad obowiązujących biesiadników, między innymi ich stosunku do kobiet, które według katolickiego autora są wiernymi kopiami Matki Boskiej.
