„Treny” zostały wydane przez Jana Kochanowskiego w roku 1580. Impulsem do napisania tego dzieła było tragiczne wydarzenie – śmierć 2,5 letniej córki poety z Czarnolasu -Urszulki. Czy jednak tak obszerne dziło to wynik tylko ojcowskiego bólu po stracie ukochanego dziecka czy tez gleboko przemyslany zamysłpoety będocy wynikiem popularnych trędów ówczesnej epoki?
Liryki żałobne J.Kochanowskiego są z jednej strony najbardziej autobiograficznym dziełem poety, z drugiej zaś stony ich stworzenie budzi współczesnie wiele pytań.
Dlaczego na przykład „Treny” są poświęcone właśnie Urszulce, skoro wiadomo, że nie była jedynym zmarłym dzieckiem w rodzinie Kochanowskich?
Wiadomo, że cykl powstał dopiero po pewnym czasie od śmierci dziecka, a jego tworzenie było owocem żmudnej i przemyślanej pracy literackiej. Poeta ściśle wzorował go na kompozycji antycznego utworu żałobnego zwanego inaczej epitafium, czyli żal, lament. Taki wiersz żałobny miał ściśle wyznaczony wewnętrzny układ, w którym występowały partie poświęcone:
1. poczwałom cnót i zalet zmarłego
2. ujawnieniu wielkosci poniesionej straty
3. demonstracji żalu
4. pocieszeniu
5. napomnieniu, czyli umiarkowaniu sie w bolesnym uniesieniu.
Wszystkie te elementy znajdujemy w „Trenach” Kochanowskiego. Czy wiec są one napewno wynikiem żałoby i niewyobrażonego żalu po córce?
