TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY.
W Polsce TK został powołany przez Sejm ustawą z 26 III 1982. Był to przejaw odgórnego demokratyzowania życia publicznego czasie-stanie wojennym. Stał się jednym z pierwszych instytucji nowego systemu demokratycznego. Potencjalnie oznaczało to ograniczenie arbitralności decyzji rządu, jednak spory o zakres kompetencji trybunału spowodowało kilkuletnie opóźnienie rozpoczęcia jego działalności. Dopiero po uchwaleniu ustawy z 29 IV 1985 Sejm powołał (w X 1985) członków Trybunału Konstytucyjnego. Istniały obawy, że trybunał może orzec niezgodność wielu dotychczasowych aktów prawnych z – Konstytucja z 1952, a wiec obalenia całego systemu prawnego PRL. Po 1985 aktywność trybunału znacznie wzrosła. Wiele rozpatrywanych spraw miało ogromny rezonans społeczny, np.: kwestia legalności wprowadzenia religii do szkół, budżetu i wysokości podatków w 1995. Składa się z prezesa, wiceprezesa (powołanych przez prezydenta) i 10 (Konstytucja powiększyła ich liczbę do 15) sędziów wybieranych indywidualnie i powoływanych przez Sejm na jedna 8-letnią kadencję. Orzeka o jego zgodności (niezgodności) z Konstytucją ustaw oraz rządowych rozporządzeń mocą ustaw, oraz zgodnością z Konstytucją lub ustawami innych aktów normatywnych wydawanych przez prezydenta i naczelne lub centralne organy państwowe. Ustala powszechnie obowiązującą wykładnię ustaw. Działa z urzędu lub na wniosek organów państwa i samorządu terytorialnego. Skutkiem niezgodności ustawy z Konstytucją lub ustawą innego aktu jest obowiązek usunięcia tej niezgodności przez organ, który go wydał. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego Konstytucyjnego niezgodności z Konstytucją Sejm mógł początkowo odrzucić większością 2\\3 głosów. Zgodnie z Konstytucją RP z 2 IV 1997 rozszerzyła kompetencje TK, utrwalając jego pozycję ustrojową. Najważniejszym zadaniem TK, jest orzekanie o zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją oraz zgodności z tym aktem przepisów prawa wydawanych przez centralne organy państwowe. Orzeczenia TK są obowiązujące i mają moc ostateczną. Przewodniczący TK: A Zoll, M Safian.
