TRYBUNAŁ STANU

TRYBUNAŁ STANU. Specjalny organ sądowy działający w Polsce na podstawie ustawy z 6 i 26 III 1982 (znowelizowanej 12 XII 1993), a obecnie na podstawie Konstytucji RP z IV 1997, rozpatrujący zarzuty przeciw osobom piastującym najwyższe stanowiska w państwie (prezydent na wniosek Zgromadzenia Narodowego, premier członkowie rządu, prezes NIK , prezes NBP, kierownicy urzędów centralnych – na wiosek Sejmu).W przypadku oskarżenia ich przez parlament o działalność sprzeczną z Konstytucją Trybunał Stanu może orzec o odpowiedzialności konstytucyjnej lub karnej. Trybunał jest wybierany na pierwszym posiedzeniu Sejmu, na okres jego kadencji. W jego skład wchodzi przewodniczący (pierwszy prezes Sądu Najwyższego), dwóch zastępców oraz 66 członków lub zastępców członków. Postępowanie przed Trybunałem Stanu poprzedzone jest postępowaniem przed Sejmową Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej. Trybunał za czyny, które nie mają znamion przestępstwa morze wymierzać kary: utraty biernego i czynnego prawa wyborczego; zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych związanych ze szczególną odpowiedzialnością w organach państwowych i organizacjach społecznych; utratę orderów, odznaczeń i tytułów honorowych oraz zdolność ich uzyskania. W uzasadnionych przypadkach może poprzestać na stwierdzeniu winy oskarżonego. W razie uznania osoby winną zarzucanych czynów Trybunał Stanu orzeka: w przypadku prezydenta o złożeniu do z urzędu, a pozostałych-o utracie zajmowanego stanowiska.