Gleba – wierzchnia warstwa slorupy ziemskiej mulastej lub bardziej rozdrobnionej, w ktorej rozwija sie zycie organiczne.
Czynniki wplywajace na powstanie roznych rodzajow gleb:
– rodzaj skaly macierzystej
– warunki klimatyczne
– dzialanosc organizmow zywych
– uksztaltowanie powierzchni
– stosunki wodne
– dzialalnosc czlowieka
– czas w ktorym te czynniki zachodza
Proces glebotworczy – proces powstawania gleby
a) przygotowanie
– wietrzenie
– pochlanianie i zatrzymywanie wody i powietrza
– obumieranie organizmow zywych
b) wlasciwy proces glebotworczy
– przemiany fizyczne i chemiczne gleb
– powstawanie prochnicy
– mineralizacja prowadzaca do calkowitego rozkladu organizmow zywych na zwiazki nieorganiczne
Profil glebotworczy – pionowy przekroj gleby zlozony z tzw. poziomow genetycznychutworzonych w procesie glebotworczym
Zyznosc gleby – zasobnosc gleby w skladniki pokarmowe, wode i powietrze, ktore sa przekazywane roslinom
Urodzajnosc gleby – zdolnossc produkcyjna gleby
Gleby w Polsce dziela sie na:
– gleby poczatkowego stadium rozwoju
– gleby bielicowe
– gleby brunatne (i plowe)
– czarnoziemy
– czarne ziemie
– gleby bagienne
– mady
– redziny
Najwieksaz powierzchnie kraju, okolo 82% ogolnej powierzchni gleb, zajmuja gleby bielicowe (zbielicowane) i brunatne
Wymienione typy gleb roznia sie miedzy soba odmiennym profilem glebowym, a scislej muwiac rozmiarem poziomow glebowych.
Gleby poczatkowego stadium rozwoju – nie maja wyksztalconego profilu glebowego. Wystepuja glownie w gorach i na terenach rekultywowanych np. piaskach wydmowych
Gleby bielicowe – (25%)podzielic mozna na slabo, srednio i silnie zbielicowane. Gleba bielicowa ma kilkucentymetrowa warstwe prochnicza, ktora przechodzi w poziom wymywania o zabarwieniu jasnoszarym. Zabarwienie to powstaje na skutek wymycia wodorotlenkow zelaza, glinu, manganu i zwiazkow prochniczych do nizej lezacych warstw wymywania. Wymagaja starannego pielegnowania i nawozenia.
