Udział Polaków w II WOJNIE ŚWIATOWEJ

 

 

 

Polacy pomimo znacznej przewagi wroga walczyli bohatersko do końca II wojny światowej i dlatego za swoją odwagę i wytrwanie zwyciężyli.

Pierwszą walką, w której udział wzięli polskie oddziały po wrześniu 1939r., była kampania norweska. Jesienią 1939r. pierwsi żołnierze polscy przedarli się do Francji, gdzie po pewnym czasie zostali wyposażeni w mundury i uzbrojenie pamiętające I wojnę światową. Sytuacja zmieniła się po inwazji wojsk sowieckich na Finlandię. Generał Sikorski zaproponował wówczas wysłanie polskich oddziałów na front fiński. Wtedy dopiero Brygada Podhalańska została odpowiednio wyposażona i przygotowana do walki. Plan ten został odwołany po kapitulacji Finlandii w marcu 1940 roku.

Następnie brygada ta pod dowództwem gen. Zygmunta Szyszko-

-Bohusza została wysłana do Norwegii, gdzie walczyła razem z francuską Dywizją Strzelców Alpejskich pod Ankenes i pod Narvikiem. Żołnierze polscy zaimponowali Francuzom swoją odwagą i wysoką sprawnością bojową. Podczas próby odbicia Narviku francuskie bataliony połączyły się z oddziałami brytyjskimi, norweskimi i polskimi. Część Brygady Podhalańskiej wróciła do Francji 14 czerwca i została skierowana do obrony Bretanii, gdzie po zaciętych walkach została otoczona i rozbita przez niemieckie kolumny pancerne.

Kampania norweska i francuska:

. Organizację Wojska Polskiego we Francji rozpoczęto od 12 września 1939 roku w Bretanii

. 1 Dywizja Grenadierów dowodzona przez gen. Bronisława Ducha walczyła w Lotaryngii( m.in. na linii Maginota) do 21 czerwca 1940 r.

. 2 Dywizja Strzelców Pieszych gen. Bronisława Prugar- Ketlinga po bojach w Alzacji została internowana w Szwajcarii 20 czerwca 1940 r.

. 10 Brygada Kawalerii Pancernej gen. Stanisława Maczka walczyła w Szampanii do 18 czerwca 1940 roku

 

. Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich gen. Zygmunta Szyszko-Bogusza; powstała jako część korpusu interwencyjnego w wojnie fińsko-radzieckiej, ostatecznie wzięła udział w kampanii norweskiej bijąc się o port Narvik (27 maja – 8 czerwca 1940r.), po ewakuacji rozbita w walkach z Niemcami na terenie Bretanii (Francja).

Bitwa o Anglię:

. Od sierpnia do października 1940r. w obronie Wysp Brytyjskich uczestniczyły: 302 i 303 dywizjon myśliwski oraz 300 i 301 dywizjon bombowy (łącznie Polacy zanotowali 273 zestrzelenia samolotów niemieckich)

Polska Marynarka Wojenna prowadziła walkę z hitlerowską Kriegsmarine nieprzerwanie przez cały okres drugiej wojny światowej. Na mocy porozumienia z rządem brytyjskim, 3 nowoczesne polskie niszczyciele znajdujące się na Bałtyku skierowano do portów Wielkiej Brytanii. Później przedostały się tam okręty podwodne „Orzeł i „Wilk”. Flocie polskiej przydzielono 2 ścigacze, zamówione w stoczniach angielskich przez Polskę jeszcze przed wybuchem wojny, a następnie inne okręty brytyjskie. Już 7 września 1939 roku niszczyciel ORP „Błyskawica” zaatakował i uszkodził u wybrzeży angielskich pierwszy niemiecki okręt podwodny. W kwietniu 1940r. okręty polskie wspierały swoją artylerią walczące w Norwegii oddziały Sprzymierzonych. Tam zatonął w walce z samolotami Luftwaffe ORP „Grom”. W tym czasie polska flota poniosła drugą bolesną stratę, a mianowicie z kolejnego patrolu nie wrócił łódź podwodny „Orzeł”. Duży rozgłos zdobył niszczyciel „Piorun”, przekazany Polakom w 1940r. Okręt ten brał udział w pościgu za pancernikiem „Bismarck” i w nocy 26 maja 1941r. jako pierwszy nawiązał kontakt bojowy ze ściganym okrętem. Później z pomocą pozostałych okrętów alianckich zwyciężył z tym kolosem zatapiając go. Okręty polskie brały udział w alianckich konwojach na Oceanie Atlantyckim i do portów radzieckich na Oceanie Lodowatym. W konwojach do Archangielska i Murmańska pływały niszczyciele „Orkan”, „Piorun” i „Garland”. Ten ostatni w czasie jednego z konwojów w końcu maja 1942r. odparł kilka ataków samolotów Luftwaffe, startujących z baz w pobliskiej Norwegii. Dowódca radzieckiej Floty Północnej przesłał wtedy do załogi „Garlanda” list z wyrazami uznania za dzielną postawę polskich marynarzy. W grudniu 1942r. okręt wojenny „Burza” zatopił niemieckiego U-boota bombami głębinowymi, a w lutym 1943r. uszkodził ciężko okręt podwodny U-606, zmuszając go do wynurzenia.

Wojna morska:

. Walki na Atlantyku (niszczyciele – Burza, Grom, Błyskawica, Piorun, Orkan, Garland, okręt podwodny Orzeł)

. Działania na Morzu Śródziemnym (okręty podwodne Sokół i Dzik – tzw. straszne bliźniaki)

. Charakter działań: osłona konwojów, walki z niemieckimi okrętami podwodnymi, tropienie nieprzyjacielskich okrętów liniowych (np. udział w akcji przeciw pancernikowi „Bismarck” 1941r.)

W skład 8. Armii broniącej Egiptu weszła samodzielna Brygada Strzelców Karpackich pod dowództwem gen. Stanisława Kopańskiego. Brygada powstała na terenie francuskiej Syrii, a po kapitulacji Francji przedostała się do posiadłości brytyjskich w celu kontynuowania walki z Niemcami. Brygada została przewieziona drogą morską do Tobruku, gdzie przez 4 miesiące broniła tej twierdzy. Po przełamaniu oblężenia Tobruku, Polacy uczestniczyli w pościgu za cofającymi się wojskami nieprzyjaciela. Pod miejscowością El Ghazala brygada stoczyła zwycięską bitwę z oddziałami niemiecko-włoskimi, biorąc 4 tys. jeńców. Następnie brygada uczestniczyła w zdobyciu pustynnej twierdzy Bardia.

Kampania afrykańska:

. Samodzielna Brygada strzelców Karpackich organizowana od 1940, przeszła na stronę Brytyjczyków po kapitulacji Francji

. Pod dowództwem gen. S.Kopańskiego brygada wzięła udział w obronie twierdzy i portu Tobruk (Libia), od sierpnia do listopada 1941

Kampania włoska:

. II Korpus Polski powstał po reorganizacji wojsk wycofanych w 1942r. z ZSRR

. Pod dowództwem gen. Władysława Andersa Korpus walczył w składzie 8. armii brytyjskiej

. II Korpus tworzyły: 3 Dywizja Strzelców Karpackich gen. Bronisława Ducha i 5 Kresowa Dywizja Piechoty gen. Nikodema Sulika

. Najważniejsze bitwy z udziałem II KP we Włoszech: Monte Cassino (otwarcie drogi wojskom alianckim na Rzym 12-18 maja 1944), Ancoma (lipiec 1944), Bolonia (kwiecień 1945)