Skład krwi i ich rola
Krew składa się z:
Osocza – płyn o żółtawym zabarwieniu, w którego skład wchodzi:
woda (90-92%),
związki organiczne, głównie białka oraz węglowodany, tłuszcze, witaminy i hormony,
jony sodu, potasu, wapnia, magnezu, żelaza, chloru, fosforu i jodu,
składniki gazowe, tlen , CO2 , azot.
Czerwone krwinki krwi – z przodu mają kształt dwuwklęsłych krążków, a z boku biszkopta.
komórki nie mają jąder komórkowych,
produkowane są w szpiku kostnym,
żyją około 120 dni, zużyte niszczone są głównie w śledzionie,
głównym ich składnikiem jest hemoglobina, dzięki niej krwinki mają zdolność do nietrwałego łączenia się z tlenem lub CO2,
Białe ciałka krwi :
są większe i mają jądra komórkowe,
niektóre powstają w szpiku kostnym, ale większość w węzłach chłonnych układu limfatycznego i w śledzionie,
Płytki krwi :
najmniejsze z krwinek, komórki o nieokreślonym kształcie,
powstają w szpiku kostnym,
odgrywa zasadniczą role w procesie krzepnięcia krwi,
W razie przecięcia naczyń krwionośnych płytki krwi skupiają się w tym miejscu.
Krzepnięcie krwi to zespół bardzo złożonych reakcji, w której niezbędne są jony wapnia i witamina K .
Naczynia krwionośne
Krew wprawiana jest przez serce krąży w organizmie zamkniętym systemem naczyń krwionośnych.
TĘTNICE
Odprowadzają krew z serca do tkanek.
W tętnicach krew płynie pod znacznie większym ciśnieniem niż w żyłach, dlatego ściany są grubsze i elastyczniejsze. Mogą się kurczyć i rozkurczać.
ŻYŁY
Odprowadzają krew z tkanek do serca.
Ściany są cieńsze od ścian tętnic, ale zbudowane z tych samych warstw. Żyły mają na całej długości kieszonki, fałdy, które zapobiegają cofaniu się krwi. Dzięki nim krew może płynąć w jednym kierunku – do serca.
Duży obieg krwi
Rozpoczyna się w lewej komorze serca, sąd krew z tlenem wypływa aortą. Następnie aorta rozgałęzia się na coraz mniejsze tętnice, a później w naczynia włosowate, które oplatają wszystkie narządy ciała. Po przejściu przez narządy ciała naczynia włosowate zamieniają się na większe – żyły. Do prawego przedsionka wchodzi żyła główna górna i dolna.
Mały obieg krwi
Rozpoczyna się w prawej komorze serca, następnie przepompowywana jest do pnia płucnego, który rozgałęzia się na prawą i lewą tętnice. Jest to krew pozbawiona tlenu. Później rozgałęziają się na mniejsze tętniczki, które oplatają pęcherzyki płucne. W pęcherzykach następuje wymiana gazowa. Następnie 4 żyłami płucnymi krew wpływa do prawego przedsionka.
Przyczyny chorób krążenia
nadmierne spożywanie tłuszczów pochodzenia zwierzęcego,
nadmierne spożywanie cholesterolu,
otyłość,
siedzący tryb życia,
palenie tytoniu,
picie alkoholu,
cukrzyca,
nadciśnienie tętnicze,
stresy,
uwarunkowania dziedziczne.
Układ limfatyczny
Składa się z naczyń limfatycznych oraz węzłów chłonnych. Jest to układ otwarty.
Pełni rolę :
odpornościową, (powstają niektóre białe ciałka krwi),
neutralizującą, (zobojętnienie ciał obcych dla organizmu).
Jego zadaniem jest również odprowadzanie limfy z powrotem do krwi.
W naczyniach limfatycznych krąży limfa(chłonka). Jest to lekko żółtawo zabarwiony płyn. Głównym źródłem limfy jest przesącz z osocza krwi. Skład limfy jest podobny do składu osocz krwi. Sieć naczyń chłonnych jest bardzo rozgałęziona tworzą ją duże pnie limfatyczne.
Wyróżniamy 2 przewody limfatyczne:
Piersiowy – zabiera limfę z kończyn dolnych, jamy brzusznej, lewej kończyny górnej, lewej części klatki piersiowej, szyi i głowy.
Prawy – zabiera limf z prawej kończyny dolnej, prawej części klatki piersiowej, szyi i głowy.
