Charakterystyka
Układ współczulny
Układ przywspółczulny
Ogólne działanie
Przygotowuje organizm do „stawienia czoła” sytuacjom stresowym
Doprowadza organizm do stanu wyjściowego po ustąpieniu sytuacji stresowej; podtrzymuje wszystkie wegetatywne funkcje organizmu na normalnym poziomie
Zasięg oddziaływania
Obejmuje całe ciało
Lokalny
Neuroprzekaźniki uwalniane w synaptycznych połączeniach z efektorem
Noradrenalina (zazwyczaj)
Acetylocholina
Trwałość efektu
Długotrwały
Krótkotrwały
Okolica, z której wychodzą nerwy
Piersiowo-lędźwiowa część rdzenia kręgowego
Mózg i rdzeń kręgowy
Lokalizacja zwojów
Wzdłuż kręgosłupa
Peryferyczna
Liczba nerwów zazwojowych, z którymi synaptycznie łączy się nerw zwojowy
Liczne
Nieliczne
Efektor
Oddziaływanie współczulne
Oddziaływanie przywspółczulne
Serce
Zwiększa liczbę i siłę rozkurczów
Obniża liczbę skurczów, nie oddziałując bezpośrednio nas ich siłę
Oskrzela
Rozszerza
Zwęża
Tęczówka oka
Rozszerza źrenicę
Zwęża źrenicę
Narządy płciowe (męskie)
Zwęża naczynia krwionośne; ejakulacja
Rozszerza naczynia krwionośne; erekcja
Gruczoły potowe
Stymuluje
Nie unerwione
Jelita
Hamuje motorykę
Stymuluje motorykę i wydzielanie
Wątroba
Stymuluje glikogenolizę (przekształcanie glikogenu w glukozę)
Brak oddziaływania
Tkanka tłuszczowa
Stymuluje uwalnianie wolnych kwasów tłuszczowych z komórek
Brak oddziaływania
Rdzeń nadnerczy
Stymuluje wydzielanie adrenaliny i noradrenaliny
Brak oddziaływania
Gruczoły ślinowe
Stymuluje wydzielanie gęstej, lepkiej śliny.
Stymuluje wydzielanie obfitej, wodnistej śliny
