Przyjmuje się, że początkiem kryzysu był „czarny czwartek” – 24.10. 1929 – krach na giełdzie w USA. System wersalski oraz konfederacja pokojowa po pierwszej wojnie światowej były motorem napędzającym kryzys. Poprzez Ligę Narodów szły pieniądze na państwa mniej rozwinięte. Początkowo dawało to dobre efekty, później ludzie zaczęli brać kredyty i pożyczki na własne interesy. Rynki zostały zarzucone ogromną masą towarów (mnóstwo fabryk). Ludzie nie zarabiali tak dużo, by te towary kupić. Z powodu zbyt dużej ilości towarów fabryki zamykano. Kapitaliści inwestowali na giełdach co również było początkiem kryzysu, ponieważ papiery wartościowe w USA traciły na wartości (akcje fabryk spadały) i ludzie z dnia na dzień stawali się bankrutami. Kryzys bardzo szybko się rozprzestrzenił. W bogatych państwach kryzys trwał do 1933, natomiast w biedniejszych do 1935. Dno kryzysu przypada na 1932. Przyjmując średni spadek produkcji, z rokiem 1928 wynosił 50%. Następstwem załamania w przemyśle był kryzys w rolnictwie. Skutki społeczne kryzysu gospodarczego:
a) ogromne bezrobocie,
b) zubożenie całego społeczeństwa,
c) pogorszenie kondycji zdrowotnej,
d) ludzie zwolnieni z fabryk szukali miejsca zarobkowania, zaczęły powstawać małe sklepy rzemieślnicze – konkurencja dla fabryk
Jak się ratowano z kryzysu? Ekonomiści w 1929 nic nie zrobili, pojawiły się publikacje, że tak widocznie musi być, jednak kiedy całe to zjawisko zaczęło się przeciągać, szukano ratunku. Inny sposób rozwiązania problemu proponował rząd, inny kapitaliści. Rząd – interwencjonalizm państwowy – przyszedł z USA, zastosowano tam politykę nowego ładu – państwo wykupywało część fabryk i sterowało ilością produkcji – znaczenie – stany szybko wyszły z kryzysu:
a) mniej godzin pracy,
b) nie zwalniano robotników,
W ten sam sposób ratowali się Niemcy (koniec kryzysu 1933). Był to dogodny moment dla Hitlera. Ludność uwierzyła mu, że to on wyciągnął Niemcy z kryzysu. Nie niepokojeni przez nikogo zaczęli produkować na swoim terenie broń – zbrojenia dały Niemcom wielkie dochody.
Polska – dopiero w 1932 zaczęto ratować gospodarkę – Eugeniusz Kwiatkowski – powstrzymał odpływ obcego kapitału. Jak ratowali się kapitaliści – kartelizacja – porozumienie kapitalistów w celu sterowania rynkiem – następstwo – bezrobocie.
