Wielość wierzycieli i dłużników
*regułą jest, że po stronie wierzyciela i dłużnika występuje jedna osoba / strona; może być jednak więcej wierzycieli lub dłużników po obu stronach – od chwili powstania zobowiązania lub już po jego powstaniu
*podstawową regułą jest że zobowiązanie powinno podzielić się na tyle niezależnych od siebie części ilu jest wierzycieli lub dłużników (świadczenie musi być podzielne)
*części , na które dzieli się całość są równe o ile strony nie umówiły się inaczej
*gdy zobowiązanie dzieli się na części, każdy z wierzycieli może zadać od każdego z dłużników tylko części, jaka na jego przypada
*w wypadku gdy świadczenie jest niepodzielne:
1) jeżeli jest kilku współdłużników to odpowiadają oni za wykonanie zobowiązania solidarnie (kodeks nie uznaje dłużników za solidarnych, jedynie ocenia ich obowiązki tak jak obowiązki dłużników solidarnych)
2) jeżeli jest kilku współwierzycieli to każdy z nich może żądać spełnienia całego świadczenia niepodzielnego
-w razie sprzeciwu któregokolwiek z współwierzycieli dłużnik jest obowiązany świadczyć wszystkim łącznie albo złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego (Art. 381 &1 i 2 KC)
-wszystkie czynności podjęte przez jednego ze współwierzycieli, które mogą okazać się niekorzystne dla innych, nie mogą być podjęte bez zgody pozostałych
*kwestia rozliczeń między współwierzycielami i współdłużnikami – roszczenia zwrotne // regresowe:
-wierzyciel, który otrzymał świadczenie, jest odpowiedzialny wobec innych wierzycieli w częściach, jakie na nich przypadają – w braku innych wskazań w częściach równych (Art. 383 w zw. z 378 KC)
-dłużnik, który spełnił świadczenie może żądać od innych zwrotu wartości w częściach jaki na nich przypadają – w braku innych wskazań w częściach równych
*zobowiązania solidarne
-solidarność dłużników (bierna) – wierzyciel może żądać spełnienia w całości lub części świadczenia od wszystkich łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, zaspokojenie przez któregokolwiek zwalnia pozostałych (Art. 366 &1 KC)
-solidarność wierzycieli (czynna) – dłużnik może spełnić świadczenie do rąk jednego z nich, przez co dług wygasa
-zobowiązanie jest solidarny gdy wynika to z ustawy lub czynności prawnej
-wzajemna zależność dłużników solidarnych:
1) zwłoka wierzyciela względem jednego z dłużników jest zwłoką względem pozostałych
2) wyrok na korzyść jednego z dłużników zwalnia pozostałych o ile uwzględnia wspólne zarzuty
-niezależność położenia dłużników solidarnych – przejawia się w przypadkach , w których chodzi o:
1) zmiany zachodzące w stosunku między jednym dłużnikiem a wierzycielem
2) zdarzenia dotyczące tylko jednego z dłużników dla niego korzystne
3) działania i zaniechania jednego z dłużników, które pogarszają jego położenie
-roszczenia regresowe między dłużnikami solidarnymi – jeżeli jeden jest niewypłacalny jego cześć rozkłada się na pozostałych dłużników
-przez zobowiązaniu z deliktu przy dłużnikach decydujące znaczenie co do proporcji uzyskuje stosunek osób współodpowiedzialnych za szkodę
-przy wierzycielach co do roszczeń regresowych decydujące znaczenie ma stosunek wewnętrzny; w razie wątpliwości zaspokojenie w równych częściach
-roszczenia regresowe mają charakter zwrotny i nie są nigdy solidarne
Czyny niedozwolone (I)
Odpowiedzialność na zasadzie winy
-zobowiązanie, którego źródłem jest czyn z którego wyrządzeniem ustawa czyni kogoś odpowiedzialnym (nie chodzi o przypadki szkody wywołanej przez niewykonanie lub nienależyte wykonanie istniejącego już zobowiązania) – czyn niedozwolony jest samoistnym źródłem zobowiązania – odpowiedzialność ex delicto (Art. 415 i n. KC)
– treścią stosunku jest uprawnienie poszkodowanego do uzyskania odszkodowania i dopowiadający temu obowiązek dłużnika naprawienia jej
– funkcja odpowiedzialności ex delicto: kompensacyjna i prewencyjno-wychowawcza
*przesłanki odpowiedzialności:
1) szkoda – w znaczeniu uszczerbku na dobrach osoby poszkodowanej
2) spowodowanie szkody przez jakiś fakt, z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowania
3) miedzy szkodą a faktem musi istnieć związek przyczynowy
*zasady odpowiedzialności:
1) ryzyka
2) słuszności
3) winy
