KASACJA
Jest to nadzwyczajny środek zaskarżenia uzupełniający system dwuinstancyjności kontroli sądowej.
Kasacja „zwyczajna”
Może być wniesiona tylko od prawomocnego wyroku sądu odwoławczego kończącego postępowanie sądowe. Nie można jednak zaskarżyć wyłącznie uzasadnienia wyroku. Z tej reguły wynikają następstwa:
a) kasacja nie wstrzymuje wykonania kary , chyba że SN tak zarządzi
b) nie można zaskarżyć nią orzeczenia prawomocnego sądu pierwszej instancji
c) nie można zaskarżyć nią jakiegokolwiek postanowienia sądu odwoławczego
d) jest dostępna dla wszystkich stron,;
Dostępność kasacji, po spełnieniu kilku warunków:
1. warunek wyczerpania toku instancji
2. warunek graveamen;u
3. warunek przymusu adwokackiego
4. warunek dotrzymania terminów – 7 dni od daty ogłoszenia
5. warunek uiszczenia opłaty kasacji
Podstawy kasacji. Może być wniesiona tylko w razie zaistnienia:
1. bezwzględnej podstawy kasacyjnej
2. względnej podstawy kasacyjnej czyli innego rażącego naruszenia prawa jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na treść orzeczenia
Zawężenie podstaw kasacji wnoszonej na korzyść oskarżonego:
– można ją wnieść tylko w przypadku skazania na karę pozbawienia wolności bez warunkowego umorzenia jej wykonania
Zawężenie podstaw kasacji wnoszonej na niekorzyść oskarżonego:
– można ją wnieść jedynie w razie uniewinnienia oskarżonego albo umorzenia postępowania z przyczyn z art. 17 §1pkt.3i4
Niedopuszczalność kasacji:
a) w stosunku do tego samego oskarżonego od tego samego orzeczenia po raz drugi przez te samą stronę
b) od orzeczenia SN zapadłego w wyniku rozpoznania kasacji
PRZEBIEG POSTEPOWANIA KASACYJNEGO
Sądem właściwym do rozpoznania kasacji jest SN.
1.1 Dużą rolę ma wiec do odegrania mechanizm wstępnego filtrowania skarg. Postępowanie kasacyjne rozpoczyna się przed sądem odwoławczym, w którym strona winna złożyć kasacje adresowaną do SN. Do prezesa sadu odwoławczego należy pierwszy etap filtrowania kasacji, zwany postępowanie przedkasacyjny.
1.2 Bada on czy kasacja spełnia wszystkie warunki formalne, a nadto czy w kasacji podano na czym polega uchybienie, a zwłaszcza czy jest ono jedną z podstaw kasacji
1.3 Jeżeli kasacja nie spełnia podstaw pisma procesowego prezes sadu wzywa stronę do uzupełnienia braków w terminie 7 dni.
1.4 Ten sam prezes odmawia przyjęcia kasacji jeżeli pismo nie zostało uzupełnione, jeżeli zostało wniesione po terminie przez osobę nie uprawnioną lub jest ona nie dopuszczalna z mocy ustawy. Prezes ma wiec obowiązek badania czy strona poprawnie powołała się na podstawy kasacyjne.
1.5 Obowiązek wstępnej oceny zasadności ma miejsce przez prokuratora
2.1. Drugi etap filtrowania odbywa się w sadzie Najwyższym. Orzeka on jednoosobowo, jeżeli ustawa nie wymaga wydania wyroku. SN może na tym etapie wydać następujące postanowienia:
– pozostawić bez rozpoznania
– wstrzymać wykonanie zaskarżonego orzeczenia
– zastosować środek zapobiegawczy
– rozpoznać zażalenie na zarządzenie prezesa sądu odwoławczego
– oddalić na posiedzeniu bezzasadna kasację
– może uwzględnić całość kasacji
– na posiedzeniu może uchylić wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania lub umorzyć postępowanie.
Rozprawę kasacyjną prowadzi się w myśl przepisów postępowania przed sądem odwoławczym. Jednak są odrębności:
1) SN rozpoznaje kasacje w granicach zaskarżenia i podniesionych zarzutów
2) SN może wyjątkowo przeprowadzić dowód
3) Jeżeli kasacja została wniesiona na niekorzyść oskarżonego nie można jej uwzględnić po upływie 6 miesięcy
4) SN po rozpoznaniu kasacji wydaje następujące wyroki:
a. Oddala kasację
b. Uchyla zaskarżone orzeczenie w całości lub części i przekazuje do ponownego rozpatrzenia
c. Umarza postępowania
d. Uniewinnia oskarżonego
Kasacja „nadzwyczajna”
Mogą ją wnieść tylko dwa organy państwowe:
1. Minister sprawiedliwości – Prokurator Generalny
2. Rzecznik Praw Obywatelskich
Można ją wnieść od:
a) każdego prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie
b) od prawomocnego orzeczenia sIi
c) od orzeczenia SN wydanego w wyniku dawnej rewizji nadzwyczajnej
d) na korzyść lub niekorzyść oskarżonego
e) w dowolnym terminie
f) bezpośrednio do SN
