W zdaniu złożonym współrzędnie zdania składowe nie określają się wzajemnie. Jedno zdanie składniowe nie wynika z treści drugiego i może istnieć osobno (np. Jem obiad i czytam gazetę. – Jem obiad. Czytam gazetę.).
Rodzaje zdań złożonych współrzędnie można najłatwiej określić po spójnikach jakie łączą zdania składowe:
1). Łączne – czynności współistnieją ze sobą, tzn. występują w jednakowym czasie i przestrzeni (np. „Zuzia jest zdolna i uczy się dobrze.).
spójniki: „i”, „oraz”, „ni”, „ani”, „a”, „jak” lub bezspójnikowo (przecinek).
wykres: —- … —-
2). Rozłączne – zdania składowe wykluczają się wzajemnie (np. Jutro zrobię obiad albo przygotuję kolację.).
spójniki: „albo”, „lub”, „czy”, „bądź”
wykres: ——–
3). Wynikowe – jedna czynność wynika z drugiej (np. „Andrzej jest pilny, więc w szkole ma dobre oceny.).
spójniki: „więc”, „zatem”, „toteż”, „dlatego”
wykres: —-> … >—-
4). Przeciwstawne – czynności przeciwstawiają się sobie (np. Turyści byli już zmęczeni, ale nie chcieli robić postoju.).
spójniki: „ale”, „lecz”, „a”, „jednak”, „zaś”, „natomiast”
wykres: —-> … <—-
